Connect with us

Банки

Одржана редовната седница на Советот на Народната банка

Објавено

на

Советот на Народната банка, на редовната седница одржана на 25 април 2024 година, го усвои Годишниот извештај на Народната банка за 2023 година, во кој се наведува дека мерките и политиките на Народната банка спроведениминатата година, овозможија успешно одржување на стабилноста на девизниот курс и справување со инфлацијата, којашто од највисокото ниво од 19,8% во октомври 2022 година, се сведе на 3,6% на крајот на 2023 година, без притоа позначително да се загрози реалната економија  и финансиската стабилност. Всушност финансиската стабилност и дополнително зајакна и покрај последователните кризи во изминатиов период. 

Во 2023 година Народната банка продолжи со постепено зголемување на основната каматна стапка до нивото од 6,3%, а истовремено направи и промени во макропрудентната политика, како и кај инструментот на задолжителна резерва, кои дополнително го поттикнаа штедењето во домашната валута, односно доведоа до поголема „денаризација“. Начинот на водењето на монетарната политика од страна на Народната банка, одржувањето на финансиската стабилност, како и довербата на граѓаните и на институциите во нашата централна банка  беа позитивно оценети од страна на повеќе релевантни меѓународни и европски институции како што се Меѓународниот монетарен фонд (ММФ), Европската комисија, Европската централна банка (ЕЦБ), како и Светската банка.

Дел од активностите на Народната банка во 2023 година беа насочени во области кои носат погодности за граѓаните како корисници на банкарските услуги. Со стапувањето на сила на Законот за платежни услуги и платни системи, се поттикнува влез на нови даватели на платежни услуги, што ќе придонесе за поширока понуда на поевтини платежни услуги за граѓаните и компаниите, а се уредуваат и повеќе решенија за подобра заштита на потрошувачите, преку поставување насоки и ограничувања за надоместоците за платежните услуги, основната сметка со платежни функции, како и поголема транспарентност.  Народната банка воспостави и нова алатка која овозможува споредба на надоместоците помеѓу давателите на платежните услуги, а исто така за прв пат донесе и Циркулар којшто ги опфаќа добрите практики за заштита на правата и интересите на потрошувачите при користењето финансиски услуги од банкарскиот сектор. Исто  така, Народната банка започна со таргетирани контроли на давателите на платежни услуги во насока на заштита на корисниците на финансиските услуги.

Минатата година се засилуваше и колективната свест кон спроведување одржливи економски политики насочени кон екологијата. За таа цел, Народната банка го усвои првиот Среднорочен план на активностите на Народната банка во доменот на управувањето со климатските промени за периодот 2023 ‒ 2025 година, со што се постави сеопфатна рамка за управувањето со ризиците од климатските промени, којашто предвидува повеќе активности во областа на регулативата и супервизијата за климатските ризици, вклучително и стрес-тестирања на домашните банки поврзани со климатските промени. Како дел од активностите од Планот, Народната банка донесе и Насоки за управување со ризиците поврзани со климатските промени, коишто деловните банки ќе ги земат предвид при формулирањето и спроведувањето на својата деловна стратегија и во процесот на управување со ризиците.

Во 2023 година беше донесена и Финтек-стратегијата за финансиските регулатори, во која се содржат препораки за координиран пристап на регулаторите, со цел да се трасира патот за ползување на придобивките од развојот на иновациите на финансиите, коишто се повеќекратни.

Народната банка активно работеше на остварувањето на Програмата за работа за 2023 година којашто придонесува за исполнување на стратегиските цели и јакнење на институционалните капацитети предвидени со Стратегискиот план за периодот 2022 ‒ 2024 година, а воедно и за исполнување на предвидената визија да биде препознаена како независна, одговорна, професионална, иновативна и транспарентна институција којашто ужива висока доверба и кредибилитет во јавноста.

Во однос на статистиката, Народната банка продолжи со објавување на нови сетови на податоци со кои ги продолжи напорите за следење на меѓународните и европски статистички барања и го исполни последниот показател во рамките на највисокиот статистички стандард за дисеминација на податоци СДДС плус. Ова, во основа значи зголемување на транспарентноста на Народната банка што е видливо и преку збогатувањето на веб-страницата со повеќе податоци, алатки за пристап до информации и преку дополнувањето со други начини на комуникација со јавноста.

На истата седница беше усвоен и Извештајот за ризиците во банкарскиот сектор во 2023 година. Во него се наведува дека и покрај повеќето шокови кредитното портфолио на банките е со солиден квалитет, а учеството на нефункционалните во вкупните кредити од 2,8% е на ниво на историскиот минимум. Адекватноста на капиталот на банките во 2023 година достигна нивоа коишто се највисоки во изминатите 17 години и на крајот од годината изнесува 18,1%, што е суштински за задржувањето на стабилноста при соочувањето со евентуалните ризици. Народната банка во неколку наврати во текот на 2023 година го зголеми нивото на противцикличниот капитален заштитен слој што треба да го одржуваат банките, со што се очекува натамошно јакнење на отпорноста на банкарскиот систем. Во насока на понатамошно јакнење на отпоноста на банкарскиот сектор и јакнење на макропрудентната политика, минатата година беа подготвени и донесени новиот Законот за финансиска стабилност и Законот за решавање банки.

Носител на депозитниот раст во 2023 година чиј годишен раст достигна 9,2% беа депозитите од домаќинствата, иако и депозитите од претпријатијата го забрзаа растот. Преку инструментот за задолжителна резерва Народната банка придонесе за раст на склоноста на депонентите за чување на своите средства во денарските депозити, чиј годишен раст е неколкукратно повисок во споредба со зголемувањето на девизните депозити, при што кај домаќинствата растот на депозитите во денари изнесува 11,8% наспроти 4,4% во странска валута, додека кај корпоративниот сектор 15,8% наспроти 8,2%. Дополнително, позитивни придвижувања има и во однос на рочноста на депозитите, при што долгорочните депозити, по подолг период на намалување, во 2023 година забележаа раст со стапка од 25,7%, највисока во последните десетина години.

Показателите за изложеноста на ризици на банкарскиот сектор се стабилни и дополнително се подобрени, а стрес-тестовите упатуваат на добар капацитет за апсорбирање на можните шокови. Сепак, окружувањето и натаму е неизвесно во услови на геополитички превирања и потребно е натамошно внимателно следење на ризиците и претпазливост во водењето на политиките.

Банки

Претседателката на ЕБОР Ренo Басо: Монетарната политика е претпазлива и ужива доверба од меѓународните финансиски институции

Објавено

на

Претседателката на Европската банка за обнова и развој (ЕБОР), Одил Рено Басо, изрази поддршка за работата на Народната банка и гувернерката Анита Ангеловска-Бежоска, посебно во овие тешки времиња. Монетарната политика е претпазлива и ја ужива довербата од меѓународните финансиски институции. Соработката помеѓу двете институции е одлична и таква и ќе остане. ЕБОР и натаму ќе ја поддржува земјата на различни начини и во македонскиот банкарски систем гледа важен партнер.

Гувернерката Анита Ангеловска-Бежоска оствари работна средба со претседателката на Европската банка за обнова и развој, Одил Ренo Басо, на која заедно со тимовите на Народната банка и на ЕБОР го истакнаа значењето на долгогодишната успешна соработка и партнерство помеѓу двете институции. На средбата беше разговарано за повеќе актуелни прашања, при што тимот на Народната банка ги претстави согледувањата за макроекономските остварувања, економските движења, инфлациските и девизните состојби и состојбите во банкарскиот сектор.

Гувернерката Ангеловска-Бежоска оцени дека инфлацијата во домашната економија е значително намалена, девизните резерви се зголемени и на солидно ниво, а финансиската стабилност е зајакната. Според неа, насоката на монетарната политика во наредниот период ќе зависи од динамиката на инфлацијата и забавувањето на инфлациските притисоци на потрајна основа, како и од состојбите на девизниот пазар.

„Трендовите кај инфлацијата се поволни, a поволни се и движењата на девизниот пазар, каде што од почетокот на годината интервенираме со нето-откуп на девизи. Годишната стапка на инфлација во јуни позначително забави, пред сѐ во делот на прехранбената и базичната компонента и се сведе на 3,2%. За оваа година, според пролетните проекции, просечната годишна стапка на инфлацијата би се свела на 3,5 проценти“, истакна гувернерката Ангеловска-Бежоска и оцени дека економијата во земјава полека закрепнува, а банкарскиот систем е стабилен, добро капитализиран и може да обезбеди понатамошна поддршка на економијата.

„Макропрудентните мерки на Народната банка ја зајакнаа капиталната сила на банките, што е од суштинско значење за задржувањето на стабилноста на банкарскиот систем при соочување со евентуални ризици. Во целиот изминат период расте поддршката за граѓаните и фирмите, при што во мај стапката на раст на кредитите изнесува 6,8%, со раст на кредитите на домаќинствата од 7,3%, а на фирмите од 6,5%“, истакна гувернерката Ангеловска-Бежоска.

На средбата, гувернерката беше придружувана од вицегувернерката Емилија Нацевска и од генералната директорка на Секторот за супервизија Викторија Глигорова, а од страна на ЕБОР присуствуваа Томас Ревијал, директор на Кабинетот на претседателката на ЕБОР, Шарлот Руе, извршна директорка за Централна и Југоисточна Европа, Олег Левитин, задолжен за политички прашања, Фатих Туркменоглу, шеф на Канцеларијата на ЕБОР во Македонија и Наум Рибароски, самостоен банкар од Канцеларијата на ЕБОР во Скопје.

Продолжи со читање

Банки

УНИБанка оствари добивка од 2,5 милиони евра во првата половина на 2024 година, но истата е значително намалена во споредба со истиот период од минатата година

Објавено

на

УНИБанка заклучно со првото полугодие од 2024 година оствари позитивни финансиски резултати преку реализација на низа активности поврзани со зголемување и подобрување на понудата за клиентите со нови атрактивни продукти вклучително и од областа на платните сервиси. Банката продолжи со процесот на имплементација на нови технологии со цел пренасочување на клиентите кон дигиталните канали како побезбедни, поевтини и поедноставни начини на извршување на банкарските трансакции. Дигитализацијата, покрај тоа што придонесе за низа поволности за клиентите – брзина, сигурност, достапност, секако има влијание и на подобрување на ефикасноста на банката.

Во однос на ризиците од надворешното окружување, од една страна се согледуваат надолни ризици главно поврзани со постојаните геополитички тензии, додека од друга страна, се согледуваат и поволни ризици, коишто претпоставуваат побрзи глобални структурни промени и поволни влијанија од новите технологии, кои ќе ја зголемат продуктивноста и глобалниот раст. Во вакви услови основна цел на Банката е да се одржи и зачува ликвидната и солвентната позиција на банката, да се задржи континуитетот и квалитетот на услугите кои ги нуди како и да се обезбеди финансиска подршка на клиентите, притоа залагајќи се максимално за безбедноста на клиентите при користењето на услугите на Банката, како и за безбедноста на вработените.

Во првото полугодие од 2024 година, УНИБанка има промени во сметководствените политики и методите на вреднување во делот на воведување на фотоволтаични системи и утврдување на нивниот корисен век.

Остварени приходи

Остварените вкупни приходи од работење во првото полугодие од 2024 година изнесуваат 1.132 милиони денари  и во однос на истиот период од минатата година бележат зголемување од  11.3%.

Најголем придонес во остварувањето на  позитивен финансиски резултат во износ од 156,7 милиони денари имаат приходите од камати како најзначаен елемент на банкарските приходи.

Имено, во структурата на вкупните приходи (приходи од камати, приходи од провизии и надомести, нето-приходи/расходи од курсни разлики и останати приходи од дејноста), најголемо учество од 66.8% имаат приходите од камати, кои во споредба со истиот период  од 2023 година се зголемени за 14.2%, а анализата на секторската структура на приходите од камати покажува поголема ориентација на банката кон кредитирање на секторот население.

Остварени расходи

Остварените расходи во првото полугодие од 2024 година изнесуваат 975,4 милиони денари и бележат зголемување од 24.6% во однос на истиот период од 2023 година. Зголемувањето на расходите се должи на зголемувањето на расходите за камати, поголемиот износ на издвоени средства за зајакнување на резервациите по кредити, како и  на зголемувањето на административните расходи.

Исполнување на планот и очекувања за претстојниот период

Во првото полугодие од 2024 година окружувањето во коешто делуваше банката, се одликуваше со постепена стабилизација на ценовниот раст и поволен девизен пазар, но и понатаму постојат ризици и неизвесност, главно поврзани со надворешното окружување. Во однос на ризиците од надворешното окружување, од една страна се согледуваат надолни ризици главно поврзани со постојаните геополитички тензии, додека од друга страна, се согледуваат и поволни ризици, коишто претпоставуваат побрзи глобални структурни промени и поволни влијанија од новите технологии, кои ќе ја зголемат продуктивноста и глобалниот раст.

 И покрај тоа, во првото полугодие од 2024 година, нето активата на банката  е речиси во согласност со планираната.

Анализата на структурата на пасивата на билансот на состојба на 30.06.2024 година и нејзината споредба со планираната укажуваат на надминување на планираните извори на финансирање од секторот население и секторот финансии за 1.0% и 3.5% респективно.

Во претстојниот период банката очекува да продолжи тенденцијата на зголемување на  активата, континуиран раст и задржување на квалитетот на кредитното портфолио на банката, кој би бил подржан со зголемен раст на депозитната база преку имплементација на нови депозитни продукти, во насока на зголемување на учеството на нефинансиските извори на финансирање, со посебен акцент на зголемување на учеството на платежните сметки,  оптимизирање на административните трошоци, зголемување на пазарното учество по различни сегменти во банкарскиот сектор во зависност од преземениот ризик, влијанието на адекватноста на капиталот и профитабилноста, подобрување на квалитетот на услугите, развој на знаењето и вештините на човечките ресурси како главен столб на доброто работење и исполнување на зацртаните цели во Бизнис планот на Банката за 2024 година. Усовршување на дигиталните сервиси и канали за плаќање, вештачката интелигенција, зелените проекти, ЕСГ сегментот, раст на учеството на мобилните плаќања се работи кои се дел од  долгорочната стратегија на Банката и на нив ќе бидеме посветени и во иднина, а се со цел да излеземе во пресрет на различните потреби и интереси на клиентите.

Продолжи со читање

Банки

Успешна и профитабилна прва половина од годината за НЛБ Банка – остварена добивка од 26,7 милиони евра

Објавено

на

НЛБ Банка бележи успешни деловни перформанси во првото полугодие од годинава, покажува анализата на финансиските резултати на Банката. Работејќи согласно усвоената Деловна политика за 2024 година, во првите шест месеци, НЛБ Банка обезбеди кредитна поддршка на населението и бизнис секторот, давајќи придонес во економијата на државата, како и поддршка на заедницата преку бројни општествено одговорни проекти и одржливо работење.

Во периодот од 01.01.2024 до 30.06.2024 година, НЛБ Банка оствари нето добивка во износ од 1.641 милиони МКД, што претставува зголемување за 13,1% во однос на остварената нето добивка истиот период претходната година, а што пак е резултат на континуираните продажни активности на кредитните продукти со посебен фокус на домаќинствата, микро, малите и средни претпријатија, како и зголемен број на корисници на платните и платежни сервиси на Банката.

Банката бележи зголемување и кај кредитите кај небанкарскиот сектор од 5.5% и зголемување на вкупните депозити од 3.2%, споредено со истиот период претходната година.

Во наведениот период, НЛБ Банка успешно работеше и на полето на општествената одговорност со реализација на бројни донации и спонзорства во првите шест месеци од годината, меѓу кои позначајни се: донација за Асоцијацијата за цистична фиброза чиј патрон е Банката; реновирање на читална во Националната универзитетска библиотека во соработка со Кроација Живот; поддршка на нашиот тим на Светското првенство во роботика; поддршка на младински, професионален, но и пара спорт во соработка со Специјалната олимпијада, како и на значајни проекти од областа на културата, музиката и традицијата како: Охридско лето, Галичка свадба, концертната сезона на Авалон и низа други.

НЛБ Банка и понатаму ќе продолжи да делува во насока на поддршка и развој во земјата, давајќи придонес во макроекономскиот и финансискиот амбиент на државата. Во фокусот на работењето на Банката остануваат дигитализацијата, технолошките иновации и примената на вештачката интелигенција. Воедно и подобрено клиентско искуство и унапредена поддршка на клиентите преку зајакнување на улогата на контакт-центарот, развој на информативниот систем, проширување на палетата на производи и услуги и зголемување на квалитетот на услугите, грижата за човечките ресурси на Банката како главен столб на квалитетното работење и силната посветеност кон заштита на животната средина и социјалните аспекти.

Продолжи со читање

Популарно