Во втората епизода на FinSight – емисија на Bankarstvo.mk, зборуваме за еден од најактуелните проблеми во македонската економија – недостатокот на квалификуван кадар.

– Зошто младите си заминуваат од земјава?
– Колку ја чини државата „одливот на мозоци“ секоја година?
– Зошто странските компании носат “свои” луѓе на раководни позиции?
– Какви се разликите во платите помеѓу Македонија и европските земји?
– Кои се најпосакуваните дејности во Македонија?
– Што треба да се промени за да го запреме овој тренд?

Следи ја дискусијата и дознај кои се реалните причини, последици и можни решенија за проблемот со недостиг на кадар во Македонија.

Новинар: Наташа Мерсовска

Со големо задоволство го најавуваме првото интервју на емисијата FinSight – нов проект на Bankarstvo.mk, кој ќе ги истражува трендовите, бројките и идеите што го движат финансискиот сектор во Македонија.

Во премиерното издание, по повод Светскиот ден на штедењето, се фокусираме на навиките на македонските граѓани кога станува збор за штедењето, тековните состојби со депозитите во банките и како довербата во финансискиот систем се менува со текот на времето.

Епизодата носи и актуелни теми – најавите на Народната банка за можноста за намалување на учеството при купување на прв стан, растечкиот тренд на купување недвижности во кеш, како и имплементацијата на СЕПА системот и намалувањето на трошоците за МИПС трансакциите.

Во понатамошниот разговор, ќе ги дознаеме и очекувањата за периодот што следува, како и влијанието на овие промени врз граѓаните и економијата во целина.

Новинар: Наташа Мерсовска.

Во свет каде што финансиските институции се под зголемен притисок – од технолошка конкуренција, растечки очекувања на корисниците и построги регулативи – традиционалните начини на работа брзо стануваат недоволни. Банките кои навремено ќе го прифатат потенцијалот на податоците ќе бидат оние што ќе преживеат и ќе просперираат. Дата Мастерс, како регионален лидер во DataManagement и AI решенија, стои рамо до рамо со банките во нивната трансформација – не само технолошка, туку културолошка и стратегискa.

Во ова интервју разговараме со Филип Петровски, Основач и Главен извршен директор на Дата Мастерс кој ни открива како помагаат на банките да ја направат таа критична трансформација: од фрагментирани системи кон интегрирана дата култура, од интуитивни одлуки кон вистински интелигентно банкарство.

Банкарство: На кои начини вашата компанија може да им помогне на банките да ги искористат податоците за подобрување на нивните услуги и оперативна ефикасност?

Филип Петровски: Банките располагаат со огромни количини на податоци: трансакции, демографија, корисничко однесување, кредитна историја, дигитални интеракции… Но без соодветна дата архитектура, овие податоци остануваат неупотребени, дупликативни затоа што за различни потреби на бизнис одделите се чуваат на посебни и различни места или често се случува и застарени. Дата Мастерс помага да се трансформира овој „хаос“ во консолидиран извор на интелигенција што ги поткрепува секојдневните операции, стратегиските одлуки и дигиталните иновации.

Клучни придобивки:

• Client 360 платформа која ги поврзува сите интеракции на клиентите – од мобилна апликација, кориснички шалтер, до контакт центар – овозможувајќи персонализирано и конзистентно искуство

• Аналитички dashboard-и во реално време, што им овозможуваат на менаџерите да донесуваат одлуки со сигурност и брзина базирани на податоци каде што “вистината” се црпи од едно место

• Self-Service аналитика, што овозможува на тимовите за маркетинг, продажба и продукт да добијат увид без потреба од програмер или дата инженер

• Оптимизација на операции, како автоматизација на обработка на барања, кредити или генерирање на регулаторни извештаи.

Нашата улога е не само да имплементираме технологија, туку да воспоставиме култура на „работа со податоци“, каде секој оддел знае како да ја претвори информацијата во акција.

Банкарство: Кои се најчестите предизвици со кои се соочуваат банките при имплементација на решенија базирани на вештачка интелигенција и како Дата Мастерс ги адресира овие предизвици?

Филип Петровски: Вештачката интелигенција (AI) е повеќе од модерен тренд – таа е темелот на новото банкарство. Но, патот до ефективна примена е поплочен со комплексности. Најчести предизвици што ги среќаваме се:

• Недоволна подготвеност на податоците – фрагментирани, недоследни или неструктурирани податоци во застарени системи

• Недостаток на експертиза – особено кај интерните тимови кои не се подготвени да дизајнираат и оперираат со ML модели

• Ризици од регулаторни прекршувања

• Недоверба на вработените – кои често AI го гледаат како закана, наместо поддршка

Решението на Дата Мастерс е AI-Ready DataArchitecture – што вклучува:

• Дата архитектура моделирана да подржува корисничко искуство и вредноста која секој корисник ја генерира во своето Customer Journey

• Стандарди за чистење и нормализација на податоци

• Предефинирани модели за churn, CLV, сегментација и cross-sell и Up-sell

• Следење на податоци и пристапи (data lineage и data access)

• Обука и вклучување на вработените во процесот (Data & AI Adoption Framework)

Со овој пристап, AI станува доверлив сојузник на бизнисот – а не црна кутија.

Банкарство: Може ли да споделите пример за успешна соработка со банка каде што вашите решенија довеле до значителни подобрувања во работењето?

Филип Петровски: Еден од нашите највлијателни проекти е имплементацијата на Client 360 + Self-ServiceAnalytics во средно голема банка во Европа. Банката имаше поприлично ”расфрлани” податоци низ системите, т.н. „data silos“, одделени системи за дигитално банкарство, CRM, контакт центар и филијали. Како резултат, вработените имаа фрагментарен преглед на клиентите, а маркетинг иницијативите беа засновани на интуиција, не на податоци.

Нашата интервенција:

• Изградивме единствена дата структура-модел базиран на клиентски профил со за near real-time следење на акциите на кориснсикот

• Имплементиравме BI решение кое им овозможина бизнис корисниците сами да ги креираат dashboard-и и извештаи

• Воведовме предиктивна анализа за CLV (Customer Lifetime Value) и cross-sell можности

• Вклучивме алатки за автоматизација на процеси поврзани со информации кон коринсиците(известувања, понуди…)

Резултати по 6 месеци:

• +22% дигитална активност

• +17% конверзија на cross-sell понуди

• 2 пати пократко време за подготовка на извештаи во маркетинг тимот

Тоа не беше само технолошка трансформација – туку организациска еволуција.

Банкарство: Како гледате на иднината на банкарството во контекст на дигиталната трансформација и улогата на податоците во тој процес?

Филип Петровски: Дигиталната трансформација е веќе тука – но вистинската разлика ќе ја направи DataTransformation. Идната генерација на банкарство ќе биде:

• Превентивна – базирана на real-time сигнали, не на ретроспективни извештаи

• Хипер-персонализирана – секоја понуда ќе биде соодветна за секој клиент во даден момент

• Вградена – банкарски услуги интегрирани во е-commerce, мобилни апликации, финтекпартнерства

Податоците ќе бидат основа на секоја одлука, од кредитен ризик до ESG стратегии. Банкарството ќе се движи од „продукт-ориентирано“ кон „дата-оригинирано“. 

Дата Мастерс е тука да ја поддржи оваа еволуција преку:

• Стратегиски Дата модели

• ML & AI модели со целосна усогласеност

• Отворени API интеграции за финтек партнерства

Банкарство: Кои се најновите трендови во банкарскиот сектор во однос на употребата на податоци и аналитика, и како Дата Мастерс се прилагодува на тие трендови?

Филип Петровски: Трендовите денес се движат со брзина на светлина. Банкарскиот сектор е зафатен со пет фундаментални промени:

1. Client 360 дата модели – трансформација кон кориснички ориентирано дата моделирање и т.н. аналитички слоеви

2. ML за продуктивност и раст – од risk scoring до next-best-action препораки

3. Монетизација на податоците – банки што гикористат користат информациите од своите корисници до брзо креирање нови продуктиприфатливи за коринсиците и побрз Go ToMarket.

4. Cloud-first стратегии – миграција на податоци во хибридни или мулти-cloud платформи

Дата Мастерс се прилагодува преку:

• Microsoft Fabric и Azure Data Stackимплементации

• Data Library од 100+ use cases за банкарство

• Data Governance framework за регулаторна усогласеност

Практично, ние не се адаптираме на трендовите – ние ги предвидуваме и градиме решенија пред да станат потреба.

Банкарство: Како Дата Мастерс се справува со безбедноста и приватноста на податоците при работа со финансиски институции?

Филип Петровски: Соработка со банка без апсолутна доверба е невозможна. Затоа безбедноста кај нас не е „feature“ – тоа е темел. Ние работиме во средини што ги следат најстрогите барања. Применуваме zero-trustпристап на секое ниво. Безбедносната архитектура што ја имплементираме во нашите решенија не ги забавува процесите – туку го зголемува нивото на доверба, особено кај крајните корисници. За нас, довербата е единствениот вистински капитал што банката го поседува.

Банкарство: Што имате да споделите со читателите како за крај на ова интервју?

Филип Петровски: Податоци, доверба и трансформација……Податоците не се само дел кој зема простор на серверите кои треба да бидат заштитени од напад од надворешни субјетки – тие се валута на модерното банкарство. Но за да ја имаат вистинската вредност, тие мора да бидат структурирани, интерпретирани и употребени со јасна цел.

Во Дата Мастерс, ние не само што изградивме технологија – изградивме методологија и пристап што ги трансформира податоците во деловна вредност. Нашата визија е да продолжиме да им помагаме на банките да:

• Размислуваат аналитички

• Работат побрзо и поефикасно

• Се адаптираат пред пазарот да го наложи тоа

• И секогаш да ја задржат довербата како клучен капитал

Банкарството се менува. Податоците се алатката, а Дата Мастерс е партнерот кој може да им помогне на банките во овој пат.