Connect with us

Анализи

Во што повеќе вложуваа банките – во кредити или во државни хартии од вредност?

Објавено

на

Рекордно високите каматни стапки што ги нудат Народната банка и Министерството за финансии ги ставија банките минатата година пред „тежок“ избор – дали да вложуваат во државни хартии од вредност со високи приноси и без ризик или да даваат кредити на компаниите и граѓаните, исто така, со зголемени каматни стапки, но и со релативно поголем ризик?

Каков избор направија Комерцијална банка, Стопанска банка Скопје и НЛБ банка? Финансиските извештаи на овие банки за 2023 година покажуваат дека кредитните пласмани се уште се најголема ставка во нивните биланси, но добар дел од активата завршила и во благајнички записи, депозити во централната банка и во државни обврзници, но и во странски банки.

Меѓу овие три банки, најголем износ на кредитни пласмани во минатата година објави Стопанска банкаСкопје, која во вид на кредити во стопанството и населението пласирала 92,3 милијарди денари (1,5 милијарди евра). Тоа претставува 70,05% од вкупнатаактива на Стопанска банка Скопје, што е идентично како и во 2022 година. Кредитирањето кај оваа банка бележи годишен раст од 7,5%.

Во коментарот на остварените резултати, од Стопанска банка Скопје посочуваат дека драстичниот раст на нето-приходите од камати е резултат и на зголеменото кредитно портфолио.

Во хартии од вредност, Стопанска банка вложила 11,4 милијарди денари (185,5 милиони евра), што е за 9,8% повеќе во споредба со претходната година.

Но, факт е дека процентуалниот раст на приходите од камати кај сите банки е многу поголем од растот на кредитните пласмани, па и на пласманите во хартии од вредност, што секако е резултат на исклучително високите каматни стапки како принос во билансите на банките.

НЛБ банка во кредити пласирала 74,1 милијарда денари (1,2 милијарди евра), што претставува зголемување од 4,3% во однос на 2022 година. Кредитните пласмани учествуваат со 63,63% во вкупната актива на банката во 2023 година, а во 2022 година учеството било 63%, што значи дека се одржува на исто ниво.

Пласманите во хартии од вредност на НЛБ банка во 2023 година изнесуваат 16 милијарди денари (258 милиони евра) и се помали во споредба со претходната година за околу 3%. Оваа банка речиси и да нема пласмани во други банки.

Кај Комерцијална банка се забележуваат поразлични бројки. Учеството на кредитните пласмани во вкупната активата на оваа банка изнесува 36,8% и во споредба со претходната година е намалено за околу 3 процентни поени. Билансот на состојба на Комерцијална банка покажува дека во 2023 година во кредити се пласирани 60,2 милијарди денари (979 милиони евра), што е за 0,6% повеќе во однос на 2022 година.

Во хартии од вредност Комерцијална банка има вложено 29,9 милијарди денари (486 милиони евра), односно за 10,3% повеќе во однос на 2022 година. Оваа банка значително ги зголеми и пласманите во други банки, кои изнесуваат 3 милијарди денари (48,5 милиони евра), што е за пет пати повеќе отколку во 2022 година.

Анализи

ВОДЕЧКАТА БАНКАРСКА ТРОЈКА НАБИЛДА ПРОФИТ “ТЕЖОК“ 161 МИЛИОН ЕВРА ЗА ДЕВЕТ МЕСЕЦИ

Објавено

на

Податоците од направената анализа на Банкарство.мк покажуваат дека за девет месеци во 2024 година водечките три домашни банки (Комерцијална банка АД Скопје, Стопанска банка АД – Скопје и НЛБ Банка АД Скопје) оствариле добивка од неверојатни 9.929 милиони денари или 161 милион евра.

Споредбено со добивката на овие банки за истиот период во 2023 година, може да се забележи дека банките имаат зголемување на нивото на добивка од изминатата година, кое што најмногу е изразено во финансискиот резултат на Комерцијална банка, односно за 45,1% поголема добивка во споредба со истиот период од претходната година.

Во анализираниот период, НЛБ Банка АД Скопје оствари нето добивка во износ од 2.716.926 илјади денари или 44 милиони евра, што претставува зголемување за 11,6% во однос на остварената нето – добивка истиот период претходната година.

Преку нејзиниот докажан бизнис модел базиран на стабилни фундаменти, Стопанска банка АД – Скопје на 30.09.2024 година изброи 2.789.335 илјади денари или 45,3 милиони евра за девет месеци во 2024 година. Со тоа, Банката ја зголемила нето добивката за 12,5% во однос на остварената добивка за истиот период од минатата година.

Од спроведената анализа можеме да заклучиме дека банкарите ја имаат тајната на успехот, со оглед на податокот дека ова претставува рекорд над сите рекорди, историски профит каков што досега не е виден во историјата на македонското банкарско работење.

Продолжи со читање

Анализи

Граѓаните најмногу земаат потрошувачки и станбени кредити

Објавено

на

Годишниот раст на вкупните депозити во септември изнесува 8,8%, што се должи на зголемените депозити на двата сектора, со поизразен придонес на секторот домаќинства.

Вкупните кредити, пак, на годишна основа се зголемени за 7,5% под влијание на растот на кредитирањето на двата сектора, со малку поизразен придонес на секторот домаќинства. соопшти Народна банка.

Паричната маса во септември 2024 година забележа месечен пад од 1,2%, во поголем дел како резултат на намаленитекраткорочни депозити и депозитни пари, при помал придонес во падот и на готовите пари во оптек, а во услови на раст на долгорочните депозити до две години.

На годишна основа, паричната маса е зголемена за 6,7% поради растот на депозитнитепари, долгорочните депозити до две години и готовите пари во оптек, додека краткорочните депозити бележат намалување.

Вкупните депозити, во септември се намалени за 0,4% на месечна основа, во целост како резултат на падот на депозитите на корпоративниот сектор, додека депозитите на домаќинствата остварија раст.

Годишниот раст на вкупните депозити изнесува 8,8%, што се должи на зголемените депозити на двата сектора, со поизразен придонес на секторот „домаќинства“.

Вкупните кредити, во септември бележат месечен раст од 0,4%, којшто во целост се должи на зголеменото кредитирање на секторот „домаќинства“.

На годишна основа, вкупните кредити се зголемени за 7,5% под влијание на растот на кредитирањето на двата сектора, со малку поизразен придонес на секторот „домаќинства“.

Во септември, вкупните депозити на корпоративниот сектор забележаа месечен пад од 0,5%.

Надолната промена пред сè е резултат на пониските краткорочни депозити во странска валута и во денари, во услови на раст на депозитните пари и долгорочните депозити.

На годишна основа е забележан раст од 4,7%, во поголем дел поради зголемените депозитни пари, при раст и на долгорочните депозити во странска валута и во денари и краткорочните депозити во денари, додека краткорочните депозити во странска валута бележат намалување.

Кредитите на корпоративниот сектор, во септември остварија минимално месечно намалување од 0,1% што во целост e резултат на падот на кредитирањето во странска валута, при раст на кредитите во денари.

Споредено на годишна основа,кредитите на корпоративниот сектор бележат раст од 7,5%, којшто произлегува од зголеменото кредитирање во денари, при пад на кредитите во странска валута.

Во септември, вкупните депозити на домаќинствата се зголемени за 0,1% на месечна основа, целосно под влијание на растот на долгорочните депозити во денари и странска валута, во услови кога депозитните пари и краткорочните депозити во странска валута и во денари бележат пад.

Годишниот раст изнесува 11,2% и произлегува од зголемувањето на депозитните пари и долгорочните депозити во денари и странска валута, при пад на краткорочните депозити.

Кредитите на домаќинствата, во септември, се повисоки за 0,8% и 7,7% на месечна и годишна основа, соодветно.

Растот по двете основи е резултат на зголемените кредити во денари и во странска валута, со поголем придонес на кредитите во денари.

Анализирано според намената на кредитите одобрени на физичките лица, во септември, кај најзастапените категории ̶ потрошувачките и станбените кредити е забележан месечен раст од 0,6% и 1,0%, соодветно, при годишно зголемување од 6,7% и 11,0%, соодветно.

Овој месец, автомобилските кредити се намалени за 0,6% на месечно ниво, додека на годишно ниво се зголемени за 13,5%.

Кредитите одобрени на кредитни картички, во септември забележаа месечен и годишен пад од 0,8% и 9,0%, соодветно.

Во септември, негативните салда на тековните сметки и кредитите одобрени врз други основи остваријамесечно зголемување од 4,6% и 0,7%, соодветно, додека на годишна основа забележаа намалување од 1,9% и 17,5%, соодветно.

Продолжи со читање

Анализи

АНАЛИЗА: Како ќе влијае врз глобалната економија агресивното намалување на каматните стапки и неочекуваното враќање на ФЕД на печатарската преса!?

Објавено

на

Федералните резерви на САД (ФЕД) односно најпознатата централна банка во светот пред неколку денови направи голема промена во својата монетарна политика. По 17 месеци “статус кво”, централната банка на САД одлучи да ги намали клучните стапки за 0,50 процентни поени на состанокот во септември. Дали сте подготвени за враќање на печатницата?

Што значи намалувањето на каматната стапка?

  1. Поддршка за економијата: Намалувањето на каматната стапка е традиционална мерка која ФЕД ја користи за да го поттикне економскиот раст. Со пониски каматни стапки, станува поевтино да се позајмуваат пари за бизнисите и потрошувачите, што ги стимулира инвестициите и потрошувачката.
  2. Влијание врз инфлацијата: Ова намалување е поврзано со желбата на ФЕД да го поддржи растот додека истовремено одржува контрола врз инфлацијата. Со оглед на несигурностите во глобалната економија, оваа акција може да помогне во стабилизирањето на економските движења, особено во контекст на забавувањето на растот и притисокот врз пазарите.
  3. Квантитативно олеснување: Многу аналитичари го гледаат ова намалување како вовед во потенцијално ново квантитативно олеснување (QE). Квантитативното олеснување подразбира дека ФЕД ќе почне со купување на обврзници или други финансиски инструменти, што ќе ја зголеми понудата на пари во економијата.

Спектакуларниот пресврт на ФЕД

Намалувањето на стапката од страна на Федералните резерви на САД (ФЕД) беше широко очекувано од пазарите, но нејзината големина изненади многу аналитичари и економисти. До последен момент инвеститорите дебатираа за намалување од 0,25 или 0,50 поени. На крајот, победи поагресивната опција, сигнализирајќи дека ФЕД е решена силно да ја поддржи економијата.

Овој спектакуларен пресврт е во контраст со претпазливиот тон што го усвоија претставниците на ФЕД пред само неколку недели. Интересно е што претставниците на ФЕД, вклучувајќи го гувернерот Кристофер Валер, до пред неколку недели покажуваа претпазливост и најавуваа постепен пристап кон намалувањето на стапките. Но, промената на тонот, поттикната од објавите во медиумите и напливот на пазарни очекувања, ги префрли кон поагресивен пристап.

Победа за Џером Пауел

Одлуката за намалување на каматните стапки за 0,50 процентни поени од страна на Федералните резерви (ФЕД) несомнено е значајна победа за претседателот Џером Пауел. Овој чекор, кој беше поагресивен отколку што многумина очекуваа, го зајакна неговиот кредибилитет како лидер на ФЕД и покажа дека може да изгради консензус, дури и во услови кога не сите членови на комисијата за монетарна политика беа подготвени за таква драстична мерка.

Пауел сега добива дополнителна доверба од пазарите и јавноста како лидер кој ќе направи сè што е потребно за да ја стабилизира економијата и да ги зачува финансиските услови. Неговото влијание во ФЕД по оваа одлука е значително зајакнато, што би можело да значи дека тој ќе има уште поголема слобода да ги презема следните чекори во монетарната политика.

Ризичен облог на ФЕД?

Одлуката на ФЕД да ги намали каматните стапки за 0,50 процентни поени, иако добредојдена од пазарите, носи потенцијални ризици, особено во однос на инфлацијата. Ова монетарно олеснување претставува ризичен облог, бидејќи иако економијата покажува знаци на забавување, инфлацијата останува над целта на ФЕД од 2%. Економистите се загрижени дека таквиот чекор може да ги разбуди инфлаторните притисоци, додека некои делови од економијата сè уште се релативно нестабилни.

Клучните ризици за ФЕД:

Инфлациски притисоци: И покрај забавувањето на некои економски индикатори, најновите бројки за инфлацијата, особено индексот PCE (Personal Consumption Expenditures), се повисоки од посакуваното ниво. Со 2,7% годишно во август, инфлацијата е далеку над целта на ФЕД од 2%. Намалувањето на каматните стапки може дополнително да ја зголеми побарувачката и да го зголеми притисокот врз цените, што ќе го отежни контролирањето на инфлацијата.

Пазарот на трудот: ФЕД ја оправдува својата одлука со забавувањето на пазарот на трудот, каде што стапката на невработеност се зголеми на 4,2% – највисоко ниво во последните две години. Сепак, иако ова е знак на можни економски проблеми, таа бројка е сè уште историски ниска и не укажува на сериозно влошување на состојбата на пазарот на трудот. Некои економисти сметаат дека забавувањето е премногу благо за да се оправда поагресивното намалување на стапките.

Долгорочен ефект врз економијата: Преголемото монетарно олеснување во период кога инфлацијата не е целосно под контрола може да има долгорочни последици за економијата. Ако инфлацијата почне повторно да расте, ФЕД ќе мора да го промени курсот и повторно да ги зголеми каматните стапки, што може да предизвика нови економски турбуленции и да го забави растот.

ФЕД и дилемата на монетарната политика

ФЕД е во тешка ситуација, бидејќи забавувањето на економијата бара акција за поттикнување на растот, додека инфлацијата сè уште претставува реален ризик. Одлуката за намалување на стапките е насочена кон поддршка на економскиот раст и избегнување на рецесија, но во исто време претставува ризик за раст на инфлацијата. Овој баланс е критичен за следните чекори на ФЕД.

Додека инвеститорите и пазарите позитивно ја прифатија оваа одлука, некои економисти предупредуваат дека може да се покаже како пресилен чекор ако инфлацијата повторно почне да се зголемува. ФЕД ќе треба внимателно да ги следи инфлаторните движења и да реагира брзо, доколку е потребно, за да избегне економско прегревање.

Оптимистички проекции

ФЕД покажува значителен оптимизам во своите најнови економски проекции, што укажува на подобрување на економските услови и постепено стабилизирање на инфлацијата. Овие прогнози сугерираат дека централната банка гледа простор за натамошно намалување на каматните стапки во иднина, додека економијата се движи во позитивна насока.

Клучните проекции на ФЕД:

  1. Раст на економијата: ФЕД ги ревидира своите очекувања за раст нагоре, предвидувајќи раст од 2,1% за 2024 година и 1,5% за 2025 година. Овие бројки се повисоки од претходните проекции објавени во јуни, што сигнализира поголем оптимизам за силата на американската економија. Ова ја рефлектира надежта на ФЕД дека намалувањето на каматните стапки и другите мерки за поддршка ќе продолжат да го поттикнуваат растот, дури и во услови на глобална економска несигурност.
  2. Инфлациски прогнози: Според ФЕД, инфлацијата ќе продолжи да се забавува, достигнувајќи 2,2% до крајот на 2024 година и 2% во 2025 година. Овие проекции сугерираат дека централната банка верува во својата способност да го контролира инфлаторниот притисок додека ги олеснува монетарните услови. Ако овие проекции се остварат, тоа ќе овозможи уште поголема флексибилност за натамошно намалување на каматните стапки.
  3. Намалување на каматните стапки: ФЕД предвидува клучните стапки да се намалат на 4,4% до крајот на 2024 година и на 3,4% до крајот на 2025 година. Ова значи кумулативно намалување на каматните стапки за околу 2 процентни поени во следните две години, што ќе биде значаен чекор во поттикнувањето на економскиот раст и поддршката на инвестициската активност. Тоа сигнализира дека ФЕД планира постојано олеснување на монетарната политика во текот на следниот период, доколку економските услови го дозволуваат тоа.

Што значат овие проекции?

Овие оптимистички прогнози укажуваат дека ФЕД има доверба во својата стратегија за балансирање меѓу економскиот раст и инфлацијата. Ако инфлацијата продолжи да се намалува како што се очекува, тоа ќе овозможи повеќе простор за намалување на каматните стапки, што би требало дополнително да ја поддржи економијата. Сепак, сè уште постојат ризици, особено ако глобалните или домашните економски услови не се развиваат според очекувањата на ФЕД.

Оваа проекција исто така сугерира дека ФЕД е подготвен за долгорочно прилагодување на својата политика, со цел да ја одржи стабилноста и да го поттикне економскиот раст без да го зголеми инфлаторниот притисок.

Продолжи со читање

Популарно