Рекордно високите каматни стапки што ги нудат Народната банка и Министерството за финансии ги ставија банките минатата година пред „тежок“ избор – дали да вложуваат во државни хартии од вредност со високи приноси и без ризик или да даваат кредити на компаниите и граѓаните, исто така, со зголемени каматни стапки, но и со релативно поголем ризик?

Каков избор направија Комерцијална банка, Стопанска банка Скопје и НЛБ банка? Финансиските извештаи на овие банки за 2023 година покажуваат дека кредитните пласмани се уште се најголема ставка во нивните биланси, но добар дел од активата завршила и во благајнички записи, депозити во централната банка и во државни обврзници, но и во странски банки.

Меѓу овие три банки, најголем износ на кредитни пласмани во минатата година објави Стопанска банкаСкопје, која во вид на кредити во стопанството и населението пласирала 92,3 милијарди денари (1,5 милијарди евра). Тоа претставува 70,05% од вкупнатаактива на Стопанска банка Скопје, што е идентично како и во 2022 година. Кредитирањето кај оваа банка бележи годишен раст од 7,5%.

Во коментарот на остварените резултати, од Стопанска банка Скопје посочуваат дека драстичниот раст на нето-приходите од камати е резултат и на зголеменото кредитно портфолио.

Во хартии од вредност, Стопанска банка вложила 11,4 милијарди денари (185,5 милиони евра), што е за 9,8% повеќе во споредба со претходната година.

Но, факт е дека процентуалниот раст на приходите од камати кај сите банки е многу поголем од растот на кредитните пласмани, па и на пласманите во хартии од вредност, што секако е резултат на исклучително високите каматни стапки како принос во билансите на банките.

НЛБ банка во кредити пласирала 74,1 милијарда денари (1,2 милијарди евра), што претставува зголемување од 4,3% во однос на 2022 година. Кредитните пласмани учествуваат со 63,63% во вкупната актива на банката во 2023 година, а во 2022 година учеството било 63%, што значи дека се одржува на исто ниво.

Пласманите во хартии од вредност на НЛБ банка во 2023 година изнесуваат 16 милијарди денари (258 милиони евра) и се помали во споредба со претходната година за околу 3%. Оваа банка речиси и да нема пласмани во други банки.

Кај Комерцијална банка се забележуваат поразлични бројки. Учеството на кредитните пласмани во вкупната активата на оваа банка изнесува 36,8% и во споредба со претходната година е намалено за околу 3 процентни поени. Билансот на состојба на Комерцијална банка покажува дека во 2023 година во кредити се пласирани 60,2 милијарди денари (979 милиони евра), што е за 0,6% повеќе во однос на 2022 година.

Во хартии од вредност Комерцијална банка има вложено 29,9 милијарди денари (486 милиони евра), односно за 10,3% повеќе во однос на 2022 година. Оваа банка значително ги зголеми и пласманите во други банки, кои изнесуваат 3 милијарди денари (48,5 милиони евра), што е за пет пати повеќе отколку во 2022 година.