Connect with us

Банки

Основната каматна стапка останува на нивото од 6,30% ‒ монетарната политика и натаму е затегната

Објавено

на

На 31 октомври 2023 година се одржа редовна седница на Комитетот за оперативна монетарна политика на Народната банка, на која беа разгледани најновите податоци и информации за глобалната и домашната економија и најновите случувања на меѓународните и на домашните финансиски пазари во контекст на поставеноста на монетарната политика.

На оваа седница на Комитетот за оперативна монетарна политика не беа направени дополнителни промени во монетарната политика. Имено, беше одлучено каматната стапка на благајничките записи да остане на нивото од 6,30%, со истовремено задржување на каматните стапки на депозитите преку ноќ и на 7 дена на нивоата од 4,20% и 4,25%, соодветно. Понудата на благајнички записи на редовната аукција е непроменета и изнесува 10 милијарди денари.

Тековното ниво на основната каматна стапка, во комбинација со промените кај задолжителна резерва, како и со макропрудентните мерки преземени досега, ќе придонесе за натамошно забавување на инфлацијата и задржување на стабилноста на девизниот курс. Затегнувањето на монетарната политика започна уште од крајот на 2021 година, прво преку интервенциите на девизниот пазар и оптималното управување со ликвидноста, а потоа од април минатата година и преку зголемување на основната каматна стапка, во вкупно 14 наврати досега.

Последната одлука за монетарната политика главно е условена од остварените движења и оцени за клучните показатели за монетарната политика, со посебен акцент на инфлацијата. Домашната инфлација и натаму забавува но посилно, сведувајќи се  на 6,6% на годишно ниво во септември 2023 година. Забавувањето на годишната стапка на инфлација е резултат на забавениот раст на цените кај сите три компоненти, со најголем придонес од прехранбената компонента. Сепак, вкупната инфлација забавува малку послабо од очекувањата според последните проекции, а нејзиното ниво сѐ уште е над историскиот просек. Од друга страна, базичната стапка на инфлација забавува во целост во согласност со очекувањата, укажувајќи на намалување на ценовните притисоци од помалку променливите ценовни категории, а во согласност и со преземените монетарни мерки. Најновите очекувања за увозните цени, односно светските цени на примарните производи, се ревидирани главно во надолна насока, при што и натаму преовладуваат очекувања за пад на цените во наредниот период. Ризиците од надворешното окружување во однос на идното движење на цените и натаму се неповолни и неизвесни, пред сѐ поради непредвидливиот карактер на војната во Украина и најново, на Блискиот Исток, како нов фактор на ризик.

Во однос на политиката на Европската централна банка (ЕЦБ), по циклус од десет последователни зголемувања, на последната седница во октомври ЕЦБ не направи дополнителни промени, односно го задржа истото ниво на основните каматни стапки, врз основа на оцени дека досегашните промени ги даваат очекуваните резултати и со очекувања за задржување на тековното високо ниво на каматните стапки подолг период.

Состојбата на девизниот пазар е стабилна и движењата се поволни. Нивото на девизните резерви на крајот на септември е во согласност co меѓународните стандарди за одржување на стабилноста на курсот на домашната валута. Од почетокот на годината, девизните резерви бележат раст, при поволни поместувања на девизниот пазар и интервенции со нето-откуп на девизи од страна на Народната банка од почетокот на годината. Ова е одраз на намалените притисоци од енергетската криза, а со тоа и помалата побарувачка од страна на фирмите, зголемениот нето-откуп од физичките лица како сигнал за доверба во домашната валута, како и општо добрата девизна ликвидност на банките. Во однос на последните расположливи податоци од надворешниот сектор, трговскиот дефицит во периодот јули ‒ август 2023 година е понизок од очекувањата според априлската проекција, а податоците за менувачкото работење заклучно со септември 2023 година се во согласност со очекуваните нето-приливи од приватните трансфери за третиот квартал.

Гледано од аспект на домашната економска активност, реалниот раст на БДП во вториот квартал од 2023 година забави сведувајќи се на 1,1% на годишна основа (по растот од 2,1% во претходниот квартал), при што се доближува до растот проектиран за овој квартал според априлскиот циклус проекции. Високофреквентните податоци за економската активност за третото тримесечје од 2023 година со кои се располага во моментов засега упатуваат на послаб економски раст во овој квартал, во однос на априлските очекувања. Исто така, најновите очекувања упатуваат на надолна ревизија на растот на странската побарувачка до крајот на 2024 година, со изгледи и за побавно закрепнување на домашната економија во следниот период.

Во монетарниот сектор, последните податоци заклучно со септември 2023 година и натаму упатуваат на посилен раст кај депозитите во однос на априлските очекувања, а кредитната активност и натаму забавува, во согласност со очекуваната динамика.

Општо земено, условите за водење на монетарната политика и понатаму сe неизвесни и упатуваат на неопходност од внимателно следење на динамиката и факторите на инфлацијата, како и на инфлациските очекувања. Ова подразбира и внимателност во водењето на макроекономските политики коишто влијаат врз побарувачката во економијата. Народната банка и натаму е подготвена да ги употреби сите неопходни инструменти и да презема соодветни мерки со коишто ќе се придонесе за задржување на стабилноста на девизниот курс, стабилизирање на инфлациските очекувања и за ценовна стабилност на среден рок.

Банки

Ангеловска-Бежоска на гувернерскиот состанок на БИС: Финтернетот како иден чекор во развојот на финансискиот систем

Објавено

на

Банката за меѓународни порамнувања (БИС) организира состанок на гувернерите на централните банки, при што на состанокот активно учествуваше и гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска. Со состанокот претседаваше гувернерот на централната банка на Франција, Франсоа Вилероа де Гало. Темата на септемврискиот состанок беа предизвиците на глобалниот финансиски систем во контекст на примената на напредните технологии и целосното искористување на потенцијалот за развој на финансискиот систем со примена на новите дигитални технологии, во прилог на подобри финансиски услуги.

Во центарот на вниманието беа можностите за натамошен развој на финансиските системи, заснован на користење повисок степен на технологија, вклучително и преку  формирање на т.н. финтернет, односно мрежа на финансиски екосистеми коишто имаат меѓусебни конекции, на сличен начин како интернетот. На тој начин би се овозможила брза трансформација на финансиските средства од еден во друг вид преку процесот на воведување токени, натамошниот развој на финансиските пазари, повисокото финансиско посредување, пониските трошоци за извршување на платежните трансакции, како и повисокиот степен на финансиска вклученост.

Со учеството на гувернерката Ангеловска-Бежоска на овој настан, во организација на БИС, се потврдуваат заложбите на Народната банка за постојано следење на трендовите во централнобанкарската заедница и за примена на современите технологии и финансиски иновации. На тој начин, Народната банка се стреми преку соодветна регулативна рамка да придонесе и за поефикасен домашен финансиски систем, со современи финансиски услуги за нашите граѓани.

Продолжи со читање

Банки

Ангеловска-Бежоска: Квалитетните и јавно достапни статистички податоци се предуслов за економски напредок и алатка во битката со дезинформациите

Објавено

на

„Народната банка обезбедува квалитетни, детални и навремени податоци коишто веродостојно и објективно ги преставуваат финансиските и макроекономските состојби и трендови во економијата. Добрата статистика е предуслов за донесување одлуки и политики засновани на докази, вклучително и за централната банка во водењето ефективна монетарна и финансиска политика, зголемувањето на транспарентноста и отчетноста, а со тоа и на довербата во Народната банка. Како што еволуираат економиите, мора да еволуираат и статистиките, оттука унапредувањето на статистиките е постојан процес“, истакна гувернерката Анита Ангеловска-Бежоска во обраќањето на Националната конвенција за Европската Унија во нашата земја (НКЕУ-МК), којашто ја одржа четвртата сесија од Работната група 6, за поглавјата 5 − Јавни набавки, 18 − Статистика и 32 − Финансиска контрола.

„Анкетата за корисниците спроведена од Народната банка покажа дека 86% од корисниците на статистичките податоци покажуваат висок степен на задоволство од квалитетот на податоците коишто ги произведува централната банка, додека 78% сметаат дека статистичките соопштенија им се секогаш, односно најчесто корисни и им помагаат во толкувањето на податоците и анализата на позначајните движења во статистиките“, истакна Ангеловска-Бежоска, при што додаде дека основната водилка на Народната банка е примената на најдобрите светски практики во областа на статистиката и високото ниво на усогласеност со најновите меѓународни и европски барања. Во 2019 година, Народната банка, со нашиот статистички систем го исполни највисокиот стандард на Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) − СДДС плус, како втора централна банка од земјите во Југоисточна Европа и прва од земјите во регионот на Западен Балкан, што е потврда за почитувањето на најдобрите стандарди за квалитет, интегритет и транспарентност.

„Народната банка успешно го заокружи пристапувањето кон стандардот за дисеминација на податоци на ММФ − СДДС плус, што е едно од најголемите статистички достигнувања, што наметнува обврска за редовно и навремено доставување детални статистички податоци, со квалитет и во обем коишто може да ги следат само земјите со високоразвиени системи на производство на статистички податоци. Ова е особено значајно за согледувањата кај домашните и странските инвеститори, агенциите за кредитен рејтинг (цената на задолжувањата на меѓународните финансиски пазари), меѓународните и европските институции“, порача Ангеловска-Бежоска.

Гувернерката посочи дека Народната банка веднаш им одговори и на новите меѓународни статистички барања, коишто произлегоа по корона-кризата и последователните шокови, со објавување прегледи за зелените показатели коишто опфаќаат податоци за животната средина и енергијата, климатските ризици и зелените финансии. Веќе две години се објавуваат податоци за плаќањата според родовата и возрасната структура на населението, придонесувајќи кон финансиската вклученост на жените, а постојано работи и на подобрувањето на транспарентноста, со што се зајакна довербата во централната банка и во најтешките кризни моменти.

На сесијата, покрај гувернерката се обратија и националната координаторка на НКЕУ-МК и претседателка на Европското движење, Милева Ѓуровска, понатаму Гонце Јаковлевска од Македонскиот центар за меѓународна соработка, в.д. директорот на Државниот завод за статистика Дејан Станков, како и Емилија Сичикова-Беблава, директорка на Институтот за јавни политики на Факултетот за социјални и економски науки при Универзитетот „Коменски“ во Братислава и Мојмир Мрак, професор и раководител на катедрата Жан Моне на Академската единица за пари и финансии при Економскиот факултет на Универзитетот во Љубљана.

Продолжи со читање

Банки

Во организација на Халкбанк, во Маврово одржана уште една успешна Халк Вело Грин трка

Објавено

на

Петтата по ред хронометар велосипедска трка Халк Вело Грин што и годинава во организација на Халкбанк АД Скопје, на 8 септември се одржа во Маврово, традиционално, како и претходните години, собра голем број вљубеници во велосипедизмот, кои, освен што се натпреваруваа, се дружеа и се забавуваа.

И годинава трката беше организирана во три категории: ХОБИ, ДЕЦА и ЈУНИОРИ (во машка и женска конкуренција). Во категоријата ХОБИ во машка конкуренција прв на целта пристигна Димитар Јованоски, втор беше Кирил Марковски, а трет Мехмед Мемеди. Во женска конкуренција најбрза беше Елена Петрова, а второто и третото место го освоија Андријана Анастасоска и Александра Танасоска.

Во категорија ЈУНИОРИ, кај девојчињата најбрзи беа Јана Ѓорѓиевска, Тија Кукунешоска и Варвара Атанасовска, а кај машките Андреј Маџоски, Константин Костоски и Филип Здравев. Кај најмладите велосипедисти, ДЕЦА, кои возеа траса долга 12 километри, првите три места ги освоија Бистра Груевска, Оља Цветанова и Калина Ѓорѓиевска од девојчињата и Андреј Лозаноски, Марко Чекеровски и Михаил Лозаноски кај момчињата.

Најдобри резултати, годинава беа тимовите Тенкоминци, Маркови Точакџии и Триоџи.

Најбрзите велосипедисти во секоја од категориите освоија и вредни парични награди кои ги обезбеди организаторот на трката – Халкбанк. Односно, првопласираните натпреварувачи во машка и женска конкуренција во категоријата ХОБИ, добија по 15.000, 10.000 и 5.000 денари за освоените прво, второ и трето место. Во категориите ДЕЦА и ЈУНИОРИ наградите изнесуваа 10.000, односно 5.000 и 3.000 денари.

И годинешната трка Халк Вело Грин како и секоја година помина со многу забава и дружење. За забавниот дел од програмата се погрижија шоуменот Викса и ди-џеј Јорданов Александар, а за храната беше задолжен Jоjo’s barbecue. За најмалите беше организирана и рекреативна трка со балансери и тротинети, а нив ги бодреше добропознатиот Халки.

Велосипедската трка Халк Вело Грин е дел од многубројните настани кои Халкбанк како силен промотор на негување здрави животни навики кај населението и зачувување на животната средина, ги организира или ги поддржува секоја година, а кои се реализираат преку платформата ХалкЕко. Во нејзиното средиште е истоимената апликација со која банката го охрабрува секој корисник да биде физички поактивен, еко свесен и да ја мотивира заедницата со своите секојдневни здрави навики.

Халк Вело Грин успешно ја постигнува и својата зелена мисија, бидејќи со средства генерирани во заедништво на организаторот и учесниците на трката досега се засадени над 20.000 садници на повеќе локации во земјата.

Продолжи со читање

Популарно