Connect with us
no baners

Банки

Народната банка ќе мора да направи план за спас на секоја банка во земјава

Објавено

на

Народната банка на Република Северна Македонија до 30 јуни 2026 година треба да изработи план за решавање на секоја банка во земјава со цел нејзино спасување доколку се соочи со проблеми во работењето. Дотогаш ќе треба да ги донесе и првите одлуки за потребното ниво на минимална стапка на сопствени средства и дозволени обврски за секоја банка. Банките, пак, имаат обврска да ги исполнат минималните стапки наложени од НБРСМ до 1 јануари 2031 година.

Ова го предвидува предлог-законот за решавање на банки изработен од Министерството за финансии во соработка со Народната банка и со домашни и меѓународни експерти. Новото законско решение предвидува утврдување сет на алатки за брза интервенција од страна на централната банка доколку некоја деловна банка се соочи со проблеми во работењето кои може да предизвикаат нејзино пропаѓање.

Целта на овие мерки е да се обезбеди континуитет на критичните функции на банката со ограничување на негативното влијание врз финансискиот систем, минимизирање на употребата на јавни средства за спас на банката и заштита на депозитите и другите средства на клиентите на банката.

Како што веќе објави Банкарство, средства за решавање на проблемите или за спас на критичната банка ќе се црпат од посебен Фонд за решавање на банки, кој пак ќе го полнат сите банки во земјава со придонеси како нов трошок. А, како и зошто ќе се трошат овие средства ќе одлучува посебно тело (управа) во Народната банка, кое допрва ќе се формира и ќе биде различно од Супервизијата.

Кои се чекорите што ќе ги презема НБРСМ согласно новиот Закон за решавање на банки?

Народната банка редовно ги контролира случувањата и состојбите во банкарскиот сектор во земјава и доколку утврди индиции за преземање посебни мерки, носи одлука за решавање на конкретната банка и спроведува подготвителни активности за решавање на банката и примена на инструменти и овластувања.

Во планот за решавање Народната банка предвидува сценарија во кои банката престанува да работи како резултат на околности поврзани со конкретната банка или на нестабилност и други неповолни околности во финансискиот систем. Овој план се ажурира по потреба најмалку еднаш годишно.

Народната банка започнува постапка за решавање на банка доколку се исполнети следниве услови:

• Состојбата во банката е таква што не може или е веројатно дека нема да може да продолжи да работи,

• Не е реално да се очекува кои било други мерки во разумен рок да го спречат престанокот со работа на банката,

• Решавањето на банката е од јавен интерес.

Потоа носи одлука за започнување постапка за решавање на банка, која ги содржи причините, активностите, денот и времето на започнување на постапката. Народната банка може да донесе и одлука за формирање посебна управа во банката со еден или повеќе членови (посебни управители), кои се именуваат за период не подолг од една година. Во предложениот Закон е наведено дека посебен управител може да биде лице кое ги исполнува актуелните законски услови за да биде член на управен одбор или независен член на надзорен одбор на банка. Тој може да биде и лице надвор од банката, но повеќе детали како ќе се бира соодветно лице за оваа функција нема. Постоечката регулатива предвидува можност НБРСМ да назначи администратор на некоја банка доколку има проблеми во работењето и тој е најчесто вработен во Народната банка или пак порано извршувал висока функција во централната банка.

Поврзани вести:

Домашните банки преку посебен Фонд ќе ја спасуваат секоја банка што ќе се најде во проблеми

Банки

Народната банка и централната банка на Германијаја продлабочуваат соработката за зајакнување на институционалните капацитети

Објавено

на

Гувернерот на Народната банка, д-р Трајко Славески, оствари средба со г. Бурхард Балц, член на Советот на централната банка на Германија, на која се разговараше за продлабочување на билатералната соработка, со акцент на унапредувањето на институционалните капацитети во клучните области на централнобанкарското работење.

На средбата беше нагласено значењето на постојаната меѓу институционална соработка, особено во делот на размената на експертиза и практики што придонесуваат за градење отпорни институции и приближување до европските регулативи и стандарди. Поддршката којашто Народната банка ја добива од централната банка на Германија е од голема важност во процесот на модернизација и унапредување на експертските и техничките капацитети.

Гувернерот Славески истакна дека Народната банка е целосно посветена на усогласувањето на домашната регулатива и практиките со законодавството на Европската Унија, при што особено важна е соработката со централната банка на Германија.

Европските перспективи се од големо стратегиско значење за Народната банка, којашто посветено работи на реформски програми и на други стратегиски документи поврзани со интеграцијата во ЕУ. Народната банка постојано се стреми кон навремено воведување на европските стандарди во доменот на финансискиот систем. За овој факт се свесни и релевантните европски институции, коишто ја оценуваат како високо усогласена во подрачјата што се во нејзина надлежност“, посочи гувернерот Славески.

Тој додаде дека Народната банка во изминатите години се профилира како модерна институција со силен капацитет и подготвеност за придружување кон европското семејство. На средбата беше заеднички оценето дека европската регулатива постојано се унапредува, поради што е неопходно следење и применување на најновите регулативни измени и практики.

Во рамките на досегашната соработка, Народната банка и централната банка на Германија остварија бројни активности насочени кон размена на искуства, унапредување на аналитичките алатки и примена на најдобрите меѓународни и европски практики. Покрај обезбедувањето билатерална поддршка, централната банка на Германија е и главен носител на техничката помош од Европскиот систем на централни банки за централните банки од регионот, па во моментов се заокружува втората фаза од оваа помош. Оваа соработка придонесе за натамошно зацврстување на капацитетите на Народната банка, во сите области на работењето.

Балц изрази благодарност за долгогодишната лојална соработка на Народната банка со централната банка на Германија и особено го истакна активниот придонес на Народната банка за напредокот на проектот Западен Балкан во фазата III. Тој нагласи дека регионалната соработка меѓу централните банки и органите за супервизија на банките на Западен Балкан се покажа како ефикасна алатка за усогласување со стандардите на ЕУ и со најдобрите практики на Европскиот систем на централни банки (ЕСЦБ).

Продолжи со читање

Банки

Оставка на член на Управниот одбор на Стопанска банка АД – Скопје

Објавено

на

На ден 16 јули 2025 година, Бојан Стојаноски поднесе оставка од позицијата член на Управниот одбор и Генерален директор за управување со ризици на Стопанска банка АД – Скопје.

Стојаноски е дел од менаџерскиот тим на Банката од 2020 година, кога ја презеде функцијата Генерален директор за управување со ризици и член на Управниот одбор. Во изминатите пет години, неговиот придонес беше од значење за унапредување на системите за управување со ризици, како и за севкупната стабилност и раст на Банката.

Бојан Стојаноски има повеќедецениско искуство во финансискиот сектор. Пред да се приклучи на Стопанска банка АД – Скопје, својата кариера ја градеше во Халк банка АД Скопје, каде што успешно раководеше со неколку клучни сектори – Секторот за кредитирање, финансиско управување и планирање, управување со лоши пласмани, средства и ликвидност, како и маркетинг и продажба.

Претходно, беше дел и од КБ Прво пензиско друштво АД Скопје, каде што ја извршуваше функцијата член на Управниот одбор и втор генерален директор.

Стојаноски е магистер по економски науки во областа на финансискиот менаџмент при Економскиот институт на Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ – Скопје.

Оставката е поднесена согласно внатрешните процедури на Банката и важечката регулатива. Од Стопанска банка информираат дека ќе бидат преземени сите неопходни чекори за обезбедување континуитет во работењето и навремено информирање на надлежните институции и јавноста.

Според неофицијални информации, се очекува Стојаноски наскоро да го засили управниот одбор на една од поголемите банки во земјава, како дел од неговиот следен професионален ангажман.

Продолжи со читање

Банки

Гувернерот Славески: Новиот модел на надоместоци ќе придонесе за поевтини платни услуги за граѓаните и за компаниите

Објавено

на

Советот на Народната банка донесе одлука за воведување нов и поедноставен модел на надоместоци што банките ги плаќаат за користење на услугите на Македонскиот интербанкарски платен систем – МИПС. Како што истакна гувернерот, д-р Трајко Славески, во денешната изјава пред медиумите, со оваа промена се поставува поконкурентна тарифна структура којашто ќе овозможи пониски трошоци за електронски плаќања, со директни придобивки за граѓаните и за компаниите.

Новото решение е резултат на детални анализи и отворен дијалог со банкарскиот сектор, заради приспособување кон современите пазарни услови и европските практики. Воспоставениот модел ги поедноставува и ги намалува трошоците на банките за порамнување на трансакциите кај Народната банка, што создава простор за намалување и поедноставување на надоместоците што банките ги наплатуваат од граѓаните и од компаниите“, изјави гувернерот Славески.

Одлуката ќе стапи на сила на 1 август, а Народната банка очекува дека банките ќе покажат разбирање за јавниот интерес и за пошироките економски придобивки од достапни и евтини платежни услуги.

Во рамките на подготовките за приклучување кон европската платежна шема СЕПА, Народната банка воведува и нова структура на надоместоците за плаќањата во евра од страна на државните органи со значително пониска цена. Наместо досегашните просечни трошоци од 14 евра по трансакција преку кореспондентни банки, ќе се применуваат фиксни надоместоци од 3 евра за електронски иницирани и од 5 евра за хартиени налози.

На овој начин праќаме јасна порака – очекуваме пофер и поевтини платни услуги за сите. Народната банка ја поддржува изградбата на ефикасен и конкурентен платен пазар во земјава, во согласност со европските стандарди и во духот на интеграцијата во СЕПА“, истакна гувернерот.

Гувернерот посочи дека банкарскиот сектор е стабилен, и покрај светските предизвици, а Народната банка и во иднина ќе ги води своите политики одговорно и внимателно, заради одржување на финансиската стабилност и за унапредување на платниот систем во земјата.

Продолжи со читање

Популарно

no baners