Connect with us

Банки

Светска банка: БДП годинава ќе порасне за 2,4 отсто, стапката на инфлација ќе биде 9,3 проценти

Објавено

на

Македонската економија годинава ќе забележи раст од 2,4 отсто, следната од 2,7, а во 2025 од 2,9 проценти, прогнозира Светска банка во пролетниот Економски извештај за регионот на Европа и Централна Азија.

Стапката на инфлацијата, пак, годинава ќе достигне 9,3 отсто, во 2024 ќе се намали на 3 проценти, а во 2025 година ќе биде 2,0 проценти.

Светска банка во делот од извештајот за Северна Макеоднија наведува дека и покрај брзото закрепнување по ковид-пандемијата, енергетската криза го намали растот и ја подигна инфлацијата на највисоко ниво во последните две децении,  оптоварувајќи ги јавните финансии во услови на пораст на трошоците за задолжување. Инфлацијата се забрза и го достигна врвот од близу 20 проценти кон крајот на 2022 година, поттикната од двоцифрениот раст на цените на храната и енергијата.

Високата инфлација создаде дополнителни предизвици. Сиромаштијата се намали умерено во 2022 година. Повисоките цени на храната и енергијата негативно влијаеја на благосостојбата на домаќинствата, особено кај помалку богатите кои трошат поголем дел од приходите на овие ставки и имаат помалку механизми за справување со повисоките цени. Мерките за поддршка на Владата, вклучително и субвенциите за електрична енергија и зголемувањето на минималните плати за 18 отсто, според СБ, до одреден степен го ублажија шокот.

Растот на корпоративните кредити, наведува банката, остана стабилен до декември 2022 година, иако влошувањето на финансиските услови во време на пораст на влезните трошоци и трошоците за позајмување може да влијае на перформансите на фирмите и да го наруши кревкото закрепнување. Преклопувачките кризи, исто така, имаа негативен фискален ефект и значително го намалија фискалниот простор за поддршка на растот на среден рок.  Јавниот долг се намали на 59,6 отсто од БДП во 2022 година, но заостанатите долгови се зголемија на 3,2 отсто, додека примарниот дефицит остана висок, а субвенциите на државната компанија за електрична енергија за покривање на загубите достигнаа 2,4 отсто од БДП.

СБ посочува и дека банкарскиот сектор кредитирањето останале стабилни во 2022 година. Централната банка ја зголеми основната каматна стапка на 5,25 отсто за да ги спречи инфлаторните очекувања, курсот на денарот остана стабилен, а девизните резерви се опоравија од загубите направени на почетокот на војната во Украина.

Враќањето на долгорочните изгледи за раст на земјата ќе зависи од очекуваните реформи и политичките активности кои треба да се фокусираат на обновата на одржливоста и отпорноста на шокови за да се спречат идни назадувања на растот.

Структурните реформи за поттикнување на среднорочниот раст треба да бидат приоритет во пресрет на изборите во 2024 година.

Среднорочните изгледи за раст се позитивни, а надолните ризици стивнаа со олеснување на условите за финансирање и затоа што земјата обезбеди финансирање за 2023 година. Се очекува растот во 2023 година да се зголеми на 2,4 отсто, што е за 0,3 под под прогнозата од есенскиот извештај, пред се поради нарушувањата предизвикани од војната во Украина и долготрајната енергија криза.

Се предвидува растот да остане под потенцијалот, но умерено да се забрза како што започнуваат големите јавни инвестиции и очекуваните странски директни инвестиции

Стапката на инфлација се очекува годинава да забави под претпоставка дека енергетската криза ќе стивне.

Додека основните ризици остануваат и се тесно поврзани со економските изгледи на главните трговски партнери на земјата, напредувањето во преговорите за пристап во ЕУ може да го обезбеди многу потребниот поттик за реформи и економски раст.

Во исто време, зголемената политичка неизвесност и парламентарниот ќорсокак пред изборите би можеле да го одложат спроведувањето на клучните реформи. Конечно, повисоката од очекуваната инфлација може да предизвика позначајно затегнување на монетарната политика што дополнително може да ги ограничи опциите за финансирање и да ја потисне економската активност, стои во делот од извештајот на Светска банка за Северна Македонија.

Банки

Halk EZ – банкарски пакет со музички идентитет кој ги одразува темпераментот и бунтовноста на младите

Објавено

на

Музиката е составен дел од секојдневието на младите денес. Без разлика дали се на работа, учат во библиотека, седат во кафуле, патуваат на викенд, тие речиси никаде не одат без своите слушалки за да можат во секој момент да уживаат во звуците на омилените музички жанрови. Токму затоа, новиот банкарски пакет за млади Halk EZ, покрај визуелниот, разви и свој музички идентитет и брендинг. Станува збор за нумерата EZ Generation што ја креираше српскиот диџеј и продуцент Andrew Meller.

„Работев на дизајн на звук кој би одговарал на карактеристиките и животниот стил на една генерација. Со цел да дојдам до најдобар резултат, спроведов цело истражување какви треба да бидат бојата и тонот на тој звук. Кога го креирав и го слушав бесконечно долго во loop, ми дојде идеја дека од него можам да развијам цела песна. Во песната се содржани повеќе под-жанрови помеѓу кои настана фузија која звучи како целина. Исто така добив ефект на певливост и веднаш ја тестирав во клуб пред младите и помина феноменално. Најважната работа кога креирате вакво нешто е и од другата страна да имате разбирање и да делите иста визија што во случајов со тимот на Халкбанк го постигнавме на уметничко ниво“, вели продуцентот Andrew Meller.

Идејата е музичката нумера EZ Generation да биде составен дел од сите активности кои Халкбанк ќе ги спроведува за пакетот за млади Halk EZ. Станува збор за поинаков пакет кој покрај банкарски услуги, на младите на возраст од 16 до 24 години, ќе им понуди и платформа за едукација, дружење, вмрежување и забава.

„Нашата цел е на сите млади корисници да им понудиме пакет кој е прилагоден на нивниот начин на живот. Но, како тим одлучивме дека за да им се доближиме на младите, мора да креираме поинакво искуство кое нема да биде врзано исклучиво за банкарски и финансиски услуги. Затоа пакетот Halk EZ доби свој музички брендинг, како и креативен идентитет чиј носечки симбол е фонтаната Лотос во Градскиот парк во Скопје. Дополнително, преку Halk EZ, младите ќе имаат можност да добијат финансиска едукација, како и пристап до голем број културно – забавни содржини“, вели Маја Наумовска Савеска, директор на корпоративни и маркетинг комуникации во Халкбанк.

Пакетот Halk EZ (Halk Easy) е креиран за да одговори на секојдневните потреби на студентите, средношколците, младите претприемачи и сите млади луѓе кои водат брз и динамичен живот и ги користат дигиталните технологии. Тој нуди бесплатно мобилно и електронско банкарство, Visa бесконтактна картичка со која може да се повлекува готовина без надомест на сите банкомати во земјата и во странство, платежна сметка без трошоци за водење, и иновативни услуги како GarminPay, SmartSend, SmartCash.

Продолжи со читање

Банки

Андреева од Народната банка: Макропрудентните мерки на Народната банка придонесуваат за задржување на финансиската стабилност

Објавено

на

„Преку спроведување на макропрудентната политика и преземање макропрудентни мерки кон банките, штедилниците и другите финансиски институции на кои им издала дозвола, Народната банка се грижи за постигнувањето и задржувањето на финансиската стабилност. Една од тие мерки е противцикличниот заштитен слој на капиталот којшто беше „активиран“ во средината на 2022 година и за оваа мерка една од меѓународните агенции за кредитен рејтинг наведува дека придонесла за стабилизирање на растот на станбените кредити и за забавување на растот на цените на становите“, пишува Наташа Андреева, директорката на Дирекцијата за финансиска стабилност и макропрудентна политика, во колумна за билтенот на Македонската банкарска асоцијација.

Андреева објаснува дека целта на воведувањето на стапката на противцикличниот заштитен слој на капиталот е да се делува превентивно и навремено да се гради и да се зајакнува капиталната сила на домашните банки, што е во основата на отпорноста на банкарскиот сектор на ризици. „При оцената на системските ризици, посебен акцент беше ставен на геополитичката неизвесност и ризиците поврзани со војната во Украина, што создаваа ризици за домашната економска активност и за инфлацијата. Дополнителен фактор беше растот на цените на становите, којшто забрзуваше во тој период, при натамошен солиден раст на станбените кредити“, пишува Андреева и наведува дека мотивот за првичното воведување на стапката на противцикличниот заштитен слој се присутните ризици од повеќе страни, како што се пред сè зголемените ризици од макроекономското окружување, коишто можеа да го зголемат ризикот од проциклично остварување на кредитниот ризик и наталожување на кредитните загуби во билансите на банките.

Во средината на 2023 година, кај нас за првпат започнаа да се применуваат и макропрудентните мерки насочени кон кредитната побарувачка со цел да се избегне прекумерното задолжување. „Така, за кредит на физичко лице обезбеден со недвижност се ограничи соодносот помеѓу износот на кредитот и вредноста на заложената недвижност на 85%. Потоа, износот на месечните обврски на физичкото лице врз основа на кредити во однос на неговите месечни приходи се ограничи на 55% за кредит во денари и 50% за кредит во девизи или со девизна клаузула. Во услови на сѐ повисоки цени и каматни стапки, целта на оваа мерка беше да се намали системскиот ризик што би произлегол од евентуалната презадолженост на секторот „домаќинства“, при раст на општото ниво на цените, вклучително и на становите“, пишува Андреева во колумната и додава дека одредувањето на максималната висина на овој показател според валутата на кредитот е во согласност со стратегиските определби на Народната банка за денаризација и придонесува за деевроизација на билансите на банките.

Андреева објаснува дека Народната банка ја споделува одговорноста за водењето на севкупната мекропрудентна политика со останатите регулатори на финансискиот систем, при што меѓусебната соработка на надлежните регулатори се остварува преку Комитетот за финансиска стабилност и двата негови поткомитета, во кои членуваат претставници од сите финансиски регулатори.

Продолжи со читање

Банки

Средба Народна банка − СЗПМ: Платежната сметка со основни функции погодна зa пензионерите

Објавено

на

Пензионерите може да отворат платежна сметка со основни функции кај банките којашто нуди повеќе придобивки, како што се ниски трошоци за одржување, со можност за користење релативно широк сет платежни услуги од банките, за надоместок којшто во моментов не може да надмине 38 денари, што е од големо значење за намалување на финансискиот товар на пензионерите. Ова беше нагласено при средбата на претставниците на Народната банка, предводени од гувернерката, Анита Ангеловска-Бежоска, со претседателката на Сојузот на здруженијата на пензионери на Македонија (СЗПМ), Станка Трајкова и со останатите претставници на Сојузот.

Гувернерката Ангеловска-Бежоска ја истакна важноста на поблиската соработка со здруженијата на пензионерите, заради заштита на нивните права како корисници на платежните услуги и нивно информирање за новините и погодностите коишто ги нуди новата законска рамка во оваа сфера. 

Во рамките на посетата на СЗПМ, заменик-директорката на Дирекцијата за платни системи, Биљана Доновска-Гечева, одржа презентација пред претставниците на Сојузот, се осврна на карактеристиките на платежната сметка со основни функции. Таа нагласи дека со новиот Закон за платежни услуги и платни системи, за првпат во нашата земја се воведе платежна сметка за која законски е ограничена висината на надоместокот. „За услугите коишто се опфатени со платежната сметка со основни функции, банката може да пресмета и да наплати вкупен месечен надоместок до одредена разумна висина којашто не смее да биде повисока од 0,1% од просекот на последните 12 месечни просечни исплатени нето-плати во земјата, според Државниот завод за статистика (или во моментов 38 денари). Овој надоместок вклучува одржување на платежната сметка и дебитната картичка, онлајн користење интернет и мобилна апликација, неограничен број платежни трансакции за уплата или повлекување готовина непосредно на шалтерите во работните простории на банката или преку нејзината мрежа на банкомати, неограничен број платежни трансакции со дебитни картички и извршување минимум пет платежни трансакции во рамките на истата банка“, посочи Доновска-Гечева.

Имајќи го предвид сетот на платежните услуги коишто ги нуди и нискиот месечен надоместок, платежната сметка со основни функции е особено погодна за пензионерите или за учениците и студентите кои користат државна стипендија. За потрошувачите, пак, коишто ѝ припаѓаат на групата корисници на законски права, платежната сметка со основни функции е бесплатна. За отворање платежна сметка со основни функции кај банките се поднесува барање за отворање ваква сметка или за трансформирање на постојната. Прочитајте повеќе на врската:

https://www.nbrm.mk/content/%D0%9F%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B6%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%BA%D0%B0_%D1%81%D0%BE_%D0%BE%D1%81%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BD%D0%B8_%D1%84%D1%83%D0%BD%D0%BA%D1%86%D0%B8%D0%B8.pdf

Продолжи со читање

Популарно