Банки
Нацевска: Преку финансиска едукација до унапредување на финансиската вклученост и премостување на родовиот јаз
„Повисокото ниво на финансиска писменост придонесува кон повисока вклученост на населението во финансискиот систем, а со тоа и кон побрз економски развој. Подобро едуцираните и информираните клиенти подобро управуваат со личните финансии и придонесуваат кон финансиската стабилност, којашто исто така е предуслов за поголема финансиска вклученост. Оттаму, преку финансиската едукација може да се придонесе кон поголема вклученост на населението во финансиските текови, како и кон надминување на родовиот јаз и поголема вклученост на жените. Една од стратегиските цели на Народната банка е понатамошно спроведување на процесот на финансиска едукација, како и унапредување на финансиската вклученост преку стратегиски, холистички приод, а со тоа и придонес кон одржувањето на финансиската стабилност и економскиот развој.“ Ова беа дел од пораките на вицегувернерката Емилија Нацевска, која учествуваше на панел-дискусијата „Банкарски трендови и совети“, на Женскиот економски форум на тема „Финансиска писменост“.
Разгледувајќи ги најновите податоци од платежната статистика, вицегувернерката посочи дека финансиската вклученост на населението во земјава мерена според бројот на сметки по глава на жител е висока, односно дека на крајот на 2022 година граѓаните во просек поседувале 1,8 сметки по глава на жител, што е повеќе за 0,1 п.п. во однос на просечниот број сметки по глава на жител кај населението во Европската Унија. За ваквото високо ниво на овој показател голема заслуга има нашата регулативна рамка, односно преминот кон концептот на бруто-плата и задолжителна исплата на платите и пензиите на платежните сметки. Меѓутоа, резултатите од спроведените анкети на Меѓународната мрежа за финансиска едукација при Организацијата за економска соработка и развој (ИНФЕ ‒ ОЕЦД), во кои се опфатени и прашања од аспект на финансиското знаење, однесување и ставови, укажуваат дека нивото на финансиска писменост на домашното возрасно население е на нивото на земјите од Југоисточна Европа, што е под нивото на ЕУ и на ОЕЦД и се јавува потреба од натамошни активности за финансиска едукација, а со тоа и за унапредување на финансиската писменост на населението во користењето на финансиските производи и услуги.
За да може подобро да се согледаат финансиската писменост на населението и навиките во користењето на одделните платежни услуги, Народната банка од минатата година воспостави платежна статистика според родовата и возрасната структура. Од аспект на родовата структура на сопствениците на сметките, податоците посочуваат на родов јаз од 0,5 сметки повеќе во корист на мажите, или 2,1 сметки по глава на жител од машки пол, наспроти 1,6 сметки по глава на жител од женски пол. Но, жените кои поседуваат платежна сметка повеќе ги користат дигиталните придобивки при плаќањата како интернет-банкарство и мобилни апликации, а исто така се и поактивни плаќачи. Статистиките на возрасните групи, пак, покажуваат дека најголеми корисници на дигиталните канали за увид во сметките и за извршување на електронските плаќања се возрасните групи од 25 до 54 години.
Вицегувернерката Нацевска нагласи дека подобрувањето на финансиската вклученост и финансиска писменост во земјава е една од стратегиските цели на Народната банка. Банката стратегиски им пристапува на овие активности, во согласност со националната петгодишна Стратегија за финансиска едукација и финансиска инклузија, којашто беше изработена под водство на Народната банка. Тимот за финансиска едукација при Народната банка повеќе години одржува едукативни предавања на редовна основа за сите заинтересирани образовни институции во земјата, со сѐ поголем опфат.
Вицегувернерката порача дека е многу важно граѓаните да се информираат за своите финансиски одлуки од релевантни извори. Таа го посочи негативниот ефект којшто го имаат лажните вести врз граѓаните, а ја истакна и посветеноста на централната банка во одржувањето на ценовната и финансиската стабилност. Народната банка и натаму ќе биде посветена на спроведувањето на финансиската едукација, но и на транспарентната комуникација во интерес на граѓаните и економијата.
Банки
Маја Кадиевска Војновиќ нов член на Управниот одбор на Стопанска банка Битола
Врз основа на обврските утврдени со член 33 од Правилата за котација на Македонска берза, Стопанска банка АД Битола информира дека на ден 5 ноември 2025 година, членот на Управниот одбор м-р Даниела Ѓоршевска поднела писмена оставка од својата функција.
Паралелно со тоа, Надзорниот одбор на банката на својата 25. седница одржана на 10 ноември 2025 година донел одлука за именување на м-р Маја Кадиевска Војновиќ за нов член на Управниот одбор. Одлуката ќе стапи во сила по добивањето согласност од Извршниот одбор на Народната банка на Република Северна Македонија, како надлежен орган за одобрување на членови на управни тела во банкарскиот сектор.
До моментот на добивање на официјалната согласност, м-р Даниела Ѓоршевска ќе продолжи да ја извршува својата функција како член на Управниот одбор на банката.
Со оваа промена, Стопанска банка АД Битола продолжува со својата пракса на навремено информирање на јавноста и транспарентно управување согласно регулативите на Македонската берза и Народната банка.
Банки
СТАБИЛНОСТ И СИГУРНОСТ НА МОНЕТАРНИОТ СИСТЕМ – Девизните резерви на Македонија продолжуваат да растат!
Според најновите податоци на Народната банка, девизните резерви на крајот на октомври 2025 година изнесуваат 4.843,2 милиони евра, што претставува зголемување од 120,5 милиони евра во споредба со претходниот месец.
Овој пораст ја потврдува стабилната надворешна позиција на економијата и способноста на монетарните власти да одржуваат сигурна и ликвидна девизна позиција во услови на глобални економски предизвици.
Најголем дел од резервите се пласирани во хартии од вредност (71,1%), потоа следуваат монетарното злато (15,9%) и валутите и депозитите (13%), што ја одразува конзервативната и диверзифицирана стратегија на управување со резервите.
Стабилноста на девизните резерви останува клучен фактор за довербата во денарот, поддршката на финансиската стабилност и отпорноста на македонската економија.
Банки
40 кошаркарски табли за 40 години НЛБ Банка – Донација за основните училишта по повод Месецот на штедење
НЛБ Банка и оваа година, по 14-ти пат, го одбележа Месецот на штедење со низа активности посветени на најмладите, со цел да ја поттикне нивната финансиска едукација и да ја зголеми свеста за важноста од штедењето уште од најрана возраст.
Во рамките на активностите по повод Месецот на штедење, а во чест на значајниот јубилеј – 40 години успешно работење, Банката реализираше донација на 40 нови кошаркарски табли за основни училишта ширум земјава. Иницијатива е дел од активностите со кои НЛБ Банка во текот на годината го одбележува својот 40-годишен јубилеј и континуирано придонесува за подобри услови за спорт и рекреација на најмладите во училишните дворови.
„Месецот на штедење за нас е секогаш посебен период во кој се трудиме да ја приближиме важноста од штедењето и финансиската писменост на најмладите. Оваа година, кога одбележуваме 40 години успешно работење, посакавме да оставиме симболичен, но значаен белег во заедницата со донација на 40 кошаркарски табли за 40 основни училишта низ земјата. Веруваме дека тие во училишните дворови не се само спортска опрема, тие се место каде децата учат да соработуваат, да сонуваат и да веруваат во себе. Токму таму се градат првите тимови, првите победи и трајните пријателства.“ – изјави Тони Стојановски, претседател на Управниот одбор на Банката.
Во текот на месецот беа одржани и едукативни настани за најмладите штедачи, каде децата преку игра, забава и дружење со омилените маскоти Тиби и Штуки се запознаа со тајните на штедењето, одговорното користење на парите и финансиската култура.
Како општествено одговорна институција која веќе четири децении е синоним за стабилност, доверба и посветеност, НЛБ Банка продолжува да инвестира во подобра иднина преку поддршка на заедницата, поттикнување на здрави финансиски навики и градење генерации кои ќе растат со трајни вредности.
-
Анализипред 2 месециАНАЛИЗА: Како платежните картички ја покажуваат трагата на македонската миграција?
-
Продуктипред 1 месецЌе ни донесе ли септември нова банка со Apple Pay?
-
Продуктипред 1 месецMastercard до 2030 ќе ги замени бројките на картичките со токени
-
Продуктипред 1 месецХалкбанк со Промо депозит по повод месецот на штедење
-
Осигурувањепред 1 месецДигитализацијата во осигурувањето: SignPlus како пример за модерно и безбедно е-потпишување
-
Криптовалутипред 2 месециОбразование за крипто иднината: Binance ги стартува Learning Lab работилниците на Балканот
-
Анализипред 1 месецАНАЛИЗА: Потрошувачките кредити повторно во фокус: пониски камати, промоции и полесно аплицирање
-
Банкипред 1 месецСЕПА во Македонија: Брзи, поевтини и дигитални плаќања во Европа од 7 октомври



