Банки
Како неконтролираното кредитирање на населението се рефлектира на економијата

Во последно време сè повеќе се среќаваме со безброј понуди за брзи и ненаменски потрошувачки кредити. Насекаде околу нас неретко забележуваме реклами кои промовираат кредит со 0% камата или кредит без трошоци. Навидум средствата ни се достапни на дофат на рака, па доаѓаме до искушение да посегнеме по брза апликација се со цел набрзина да задоволиме некоја “итна” потреба. Но, сте се запрашале ли како овие кредити влијаат врз вашиот долгорочен домашен буџет? И воопшто, може ли практиката на издавање ненаменски кредити да доведе кон осиромашување на целата економија?
Што подразбираме под брзи и ненаменски потрошувачки кредити?
Брзите и ненаменските потрошувачки кредити можат да се користат за било која намена и имаат видно повисоки каматни стапки во споредба со инвестициските кредити, како кредит за стан, автомобил и слично. Не ретко овие кредити ги користат луѓе кои немаат пристап до традиционални банкарски производи, како што се заеми и кредитни линии, поради нивните ниски кредитни оценки или статус на вработување.
Ненаменските и брзите кредити се достапни без дополнително обезбедување (гарант, хипотека и сл.). Во пракса, за жал, сведоци сме дека овие типови на заеми можат да бидат користени за покривање на редовни режиски трошоци или за премостување на јазот помеѓу платите.
Секогаш треба да имаме предвид дека не е можно финансиска институција, која има за цел остварување на профит, да дава кредити без камата или трошоци. Но, што е со сите попатни скриени трошоци и информации пишани „со мали букви“? Ако добро го разгледате планот за отплата на кредитот ќе сфатите дека треба да вратите двојно повеќе од износот што сте го земале, поради провизијата за апликација, провизија за брза исплата, административен трошок и уште многу други трошоци кои во самиот старт не биле воопшто презентирани.
Дали брзото „крпење“ на финансиските празнини може да направи поголем проблем на долг рок?
Зголемениот тренд на користење ненаменски и брзи кредити, е една од причините за зголемената финансиска нестабилност на многу домаќинства. Додека лесниот пристап до овие кредити може да биде од корист на краток рок, наместо подобрување на квалитетот на животот и инвестирање во иднината, високите каматни стапки и надоместоци поврзани со нив може брзо да предизвикаат уште поголем дебаланс на домашниот буџет. На пример, кога кредитокорисникот нема да биде во можност да го врати заемот навреме лесно може да се најде во бескраен циклус на долгови плаќајќи високи каматни трошоци далеку над првичниот износ на заемот.
Што се случува како резултат на тоа? Бескрајна финансиска празнина во домашниот буџет која со секој заем се потешко може да се затвори. Така сиромашните стануваат уште посиромашни, а финансиските институции кои нудат брзи и ненаменски кредити остваруваат висок профит.
Што значи ова за целокупниот економски развој на општеството?
Високите трошоци поврзани со овие заеми, исто така, можат да создадат економски дебаланс. Кога корисниците на овие кредити плаќаат високи каматни стапки, постои помала веројатност дека ќе имаат доволно средства за потрошувачка на други стоки и услуги, што може да доведе до намалување на вкупната потрошувачка. Тоа може да доведе до намалување на побарувачката за производи и услуги во економијата, што доведува до намалување на економскиот раст.
Особено значаен е и ефектот од влијанието на интензивното кредитирање на физички лица врз капацитетите на финансиските институции за кредитирање на претпријатијата. Имено, порастот на економијата на една држава го прават растот на претпријатијата кои создаваат производи за широка потрошувачка и креираат нови работни места. Претпријатијата, за да ги зголемат своите капацитети и да прават поголеми инвестиции, а со тоа и повеќе работни места, имаат потреба од средства.
Поради пониските каматни стапки за кредитите кон правните лица, голем дел од финансиските институции имаат намален интерес за пласман на своите средства кај правните лица. Со тоа, во вкупното кредитно портфолио на ниво на државата ќе доминира кредитирањето на населението, што ќе го намали економскиот раст на државата.
Тука се наметнува прашањето, дали потрошувачкото ненаменско кредитирање е одговорно кредитирање?
Многу е важно кредитите кои се исплаќаат на населението да бидат искористени за суштински потреби кои ќе го подобрат квалитетот на животот, а не само за импулсивни консумеристичка потреби, односно истите да претставуваат инвестиција која за корисникот ќе има долготраен бенефит.
Банки
Народната банка – одржување на макроекономската стабилност во прилог на економскиот развој: Прва средба меѓу гувернерот Славески и директорката на Светската банка, Межеван

Како институција што обезбедува ценовна и финансиска стабилност, Народната банка има важна улога во создавањето предуслови за одржлив економски развој. Преку водење независна, предвидлива и одговорна монетарна политика, зајакнување на финансискиот систем и преку поддршка на структурните реформи, Народната банка директно придонесува за градење стабилно економско опкружување.
Во тој контекст, денеска се одржа првата официјална средба меѓу гувернерот на Народната банка, д-р Трајко Славески и новоименуваната директорка на Канцеларијата на Светската банка за Северна Македонија и Косово, Кaрол Межеван. На средбата беа разгледани можностите за продлабочување на соработката со Светската банка, којашто претставува важен партнер во поддршката на националните политики и на институционалниот развој.
Гувернерот Славески ѝ посака успешно работење на Межеван на новата функција и го изрази задоволството од досегашната продуктивна соработка со Светската банка, којашто преку проекти за техничка помош, анализи и препораки, придонесува за зголемување на институционалните капацитети и за успешно остварување на најважните реформски активности.

Особено внимание им беше посветено на прашањата поврзани со дигиталната трансформација на финансискиот сектор, унапредувањето на финансиската вклученост, развојот на пазарите на капитал и зголемувањето на отпорноста на финансискиот систем кон светските шокови. Притоа, беше нагласено дека Народната банка и во иднина ќе биде отворена за понатамошна соработка во сите полиња каде што поддршката на Светската банка може да придонесе за натамошно јакнење на макроекономската стабилност и за создавање услови за економски напредок.
И гувернерот, и директорката се согласија дека од суштинска важност за справувањето со предизвиците од новото светско економско окружување е градењето стабилни и силни институции, коишто меѓусебно се координираат и се поддржуваат преку меѓународна соработка.
Банки
НОВО – Испраќај пари директно и веднаш со Visa Direct и мБанка на Комерцијална банка

Следејќи ги најсовремените трендови и софистицирани потреби на клиентите, Комерцијална банка со гордост ја претставува новата услуга Visa Direct за префрлање пари на лесен и брз начин на Visa дебитна картичка. Оваа дигитална услуга, со која парите се испраќаат директно и веднаш, сега станува достапна во Македонија преку глобалната платформа Visa и мобилната апликација мБанка на Комерцијална банка.
Со Visa Direct им овозможуваме на корисниците на мБанка да ги движат парите брзо, лесно и сигурно – директно од платежна сметка во денари на Visa дебитна картичка.
Новата дигитална услуга веќе е достапна во мБанка на Комерцијална банка. Со Visa Debit од Комерцијална банка и со регистрирање за Visa Direct, клиентите добиваат можност за примање пари директно на нивната дебитна картичка. Секој корисник на мБанка со можност за вршење трансакции може да ја користи за испраќање пари на Visa дебитна картичка издадена од која било банка во земјата.
Парите пристигнуваат во рок од неколку секунди и веднаш се достапни за користење, каде и да се наоѓаат испраќачот или примачот.
Услугата е бесплатна за префрлање пари на Visa Debit издадена од Комерцијална банка, а во промотивниот период до 30 септември 2025 година и за трансфери кон Visa дебитни картички издадени од други банки во земјата.
Visa Direct значи можност за брзо и едноставно префрлање пари на роднина, пријател или соработник кога сакаш и каде сакаш. Со оваа иновативна услуга, Комерцијална банка како лидер во дигиталната трансформација на платежните системи во земјата обезбеди уште една поволност која го олеснува секојдневието на клиентите и им заштедува време и пари.
Остануваме посветени на развој на решенија кои им овозможуваат на нашите клиенти привилегија да располагаат со своите средства 24/7 со уште поголема слобода и врвно корисничко искуство.
Регистрирај се во мБанка, испробај ја Visa Direct и движи ги парите брзо кога сакаш и каде сакаш.
Повеќе информации за услугата се достапни на следниот линк.
ПР објава
Банки
Сѐ повеќе граѓани плаќаат преку телефон и со картички

Според податоците од платежната статистика на Народната банка, и во првите три месеци од 2025 година граѓаните сѐ повеќе користат мобилни апликации и картички за да плаќаат, наместо да одат на шалтер и да користат хартиени налози.
Во споредба со истиот период лани, бројот на плаќањата со платни налози пораснал за 2,7%, а вредноста за дури 17,7%. Особено брзо растат електронските плаќања преку интернет или мобилен телефон коишто се зголемени за речиси 13% по број и за над 30% по вредност.

Најголемиот дел од електронските трансакции (над 70%) се направени преку мобилни апликации, што покажува дека телефонот станува омилен начин за плаќање – брзо, едноставно и достапно.
И употребата на платежните картички и натаму расте. Бројот на плаќањата со картички е зголемен за 1,1%, а вредноста за 8,6%. Овој раст најмногу се должи на зголеменото купување преку интернет (7,1%), но има раст и кај плаќањата во продавниците (0,6%).
Овие бројки од платежната статистика покажуваат дека сѐ повеќе граѓани се префрлаат на дигиталните начини на плаќање.
До објавените податоци може да пристапите на следнава врска: Платежна статистика на Народната банка.
- Банкипред 3 недели
Стопанска банка АД – Скопје назначи нов Генерален директор за финансии и член на Управниот одбор
- Останатопред 5 дена
Промени во Надзорниот одбор на ПроКредит Банка АД Скопје
- Фондовипред 5 дена
Промени во Надзорниот одбор на КБ Прво пензиско друштво АД Скопје
- Продуктипред 1 месец
Почни го летото со премиум поволности и поголеми бонуси со Visa Gold и Visa Classic од Комерцијална банка
- Продуктипред 4 недели
Халкбанк овозможува кредит целосно онлајн, без шалтер и документација
- Продуктипред 1 месец
ProActive – сметка што води сметка за вас и за сѐ околу вас
- Колумнипред 5 дена
Одржливиот развој не е слово на хартија, туку одлуки и активности кои банкарскиот сектор треба да ги направи
- Продуктипред 1 месец
Финансиска поддршка на дофат: потрошувачки кредит за сè што не може да чека