Connect with us

Анализи

Најголеми добитници се должниците, најголеми губитници државниот буџет, банките, финансиските друштва и другите позајмувачи – тоа е цената на простените долгови

Објавено

на

Должниците повторно, по кој знае кој пат во оваа држава, ќе бидат најголемите добитници од законските измени за застареност на долговите после 10 години, а најголеми губитници ќе бидат државниот буџет, индивидуалните доверители што позајмиле пари и финансиските друштва, коментираат правници и познавачи на финансиските состојби во земјава. Според нив, долговите кон банките најверојатно ќе излезат како најголем апсолутен износ, но тоа нема да има големо влијание врз банките затоа што тие веќе ги имаат резервирано овие побарувања и затоа сега нема да бидат оштетени нивните биланси.

Но, затоа финансиските друштва ќе имаат големи штети затоа што ќе мора да се простат од сите побарувања што ги немаат наплатено повеќе од 10 години. Исто така, сите компании и граѓани што позајмувале пари на правни или физички лица, а не ги добиле назад ќе немаат начин како да си ги вратат парите. Извршителите ќе мора да ги запрат сите постапки за наплата на долгови постари од 10 години, за кои настанува апсолутна застареност после одлуката на Уставниот суд да ги одобри измените во Законот за извршување. 

Правниците и финансиските експерти коментираат дека ваков преседан во правната област се нема случено досега, а веројатно ни историјата не памети ваков упад во должничко-доверителските односи кои се веќе регулирани со низа законски решенија. Со овие законски измени, не постои механизам за наплата на побарувањата без разлика што должниците законски се обврзале да ги вратат позајмените пари во утврден рок. Освен популистички цели, не постои друго објаснување за ваквото законско решение, при што и самиот популизам плаќа висока цена затоа што огромен број доверители остануваат покуси за илјадници, па и милиони евра сопствени средства, велат тие.

Притоа, и државата без грижа се откажува од милионски износи што ги побарува од компании и граѓани по различни основи. Крајната штета ја трпи државната каса затоа што таа останува покуса за милиони евра кои биле планирани во буџетот низ годините наназад и можеле да се трошат, на пример, за здравството, образованието, инфраструктурата, почиста животна средина. Јавните и државните претпријатија, кои ќе треба да ги простат долговите на граѓаните и фирмите за вода, струја и други комунални услуги, сепак нема да бидат крајно оштетени затоа што голем дел од нив во исто време се и огромни должници по основ на даноци и редица други обврски кон државата.

Тоа го покажува и листата на должници што ја објавува Управата за јавни приходи. Последната листа објавена во јануари, на пример, содржи 1.857 должници-правни лица (повеќе за 25 од претходната листа) и 3.715 должници-физички лица (повеќе за 73 од претходната листа). Вкупниот долг изнесува 10.107.996.649 денари (164,4 милиони евра) што е повеќе за 1.053.635.038 денари (околу 17 милиони евра) во однос на претходната листа. На оваа листа, покрај приватни компании и граѓани, се наоѓаат и јавни претпријатија за комунални услуги, Јавното претпријатие за стопанисување со спортски објекти, Национални шуми, јавни здравствени установи и други државни претпријатија. Со законските измени тие ќе се ослободат од најголем дел од овие долгови, а сигурно нема да испланираат и враќање на тие што не се постари од 10 години затоа што законот им дозволува да бидат редовни неплаќачи. 

Правниците и финансиските аналитичари се децидни дека овие законски измени ќе ја стимулираат само сивата економија, а друг бенефит ќе нема за никого. 

Анализи

ММФ предвидува раст од 3,2% за македонската економија во 2025 година

Објавено

на

Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) во својот најнов извештај објавен во рамки на Пролетните средби во Вашингтон, предвидува економски раст на Северна Македонија од 3,2% за тековната 2025 година, како и за 2026 година.

Позитивната проекција е придружена со проценка дека инфлацијата ќе достигне 3,4% годинава, а веќе во 2026 година ќе се намали на 2,2%, што укажува на стабилизирање на ценовниот притисок во економијата.

Во регионален контекст, ММФ очекува слична или повисока стапка на раст во неколку соседни земји: Косово (4%), Албанија (3,8%), Србија (3,5%), Црна Гора (3,2%) и Босна и Херцеговина (2,8%).

Сепак, извештајот од ММФ сигнализира глобални ризици. Ревидираната глобална прогноза предвидува раст од 2,8% за 2025 година – што е пад за 0,5 процентни поени во однос на јануарската проценка. Факторите што влијаат на ваквото забавување се поврзани со повисоки давачки, зголемена неизвесност и геополитички тензии.

Во САД, најголемата светска економија, се очекува раст од 1,8%, намалено од претходните 2,7%. Слично, прогнозите за Велика Британија се намалени од 1,6% на 1,1%.

ММФ ги повикува владите ширум светот на претпазливост, реформи и зголемена поддршка за одржлив развој, особено во услови на забавен глобален економски раст и нестабилна меѓународна сцена.

Продолжи со читање

Анализи

ММФ со песимистичка прогноза: светската економија забавува во 2025 година поради зголемената неизвесност

Објавено

на

Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) ја ревидираше надолу својата прогноза за економскиот раст во 2025 година, предупредувајќи дека глобалната економија се соочува со „значително забавување“, главно поради зголемените фискални трошоци и политичката и трговската несигурност што преовладува на светската сцена.

Во својот најнов Глобален економски изглед, ММФ предвидува раст на светската економија од 2,8%, што е за 0,5 процентни поени пониско од јануарската проекција (3,3%).

Главни промени по региони:

  • САД: Проекцијата за најголемата светска економија е намалена од 2,7% на 1,8% за 2025 година, додека во 2026 се очекува натамошно забавување на растот до 1,7%, како резултат на политичка неизвесност и трговски тензии.
  • Кина: Се предвидува раст од 4% во 2025 и 2026 година, што е ревизија надолу од јануарските прогнози (4,6% и 4,5%).
  • Еврозоната: Активноста треба да порасне за 0,8% оваа година и 1,2% во 2026, со благо намалување од 0,2 процентни поени.
  • Велика Британија: Новата проекција е 1,1%, наместо претходните 1,6%.
  • Јапонија: Очекуван раст од 0,6% во 2025 и 2026 година, под влијание на зголемени царини и нестабилна надворешна трговија.
  • Индија: Иако останува една од најбрзорастечките економии, прогнозите се намалени на 6,2% за 2025 и 6,3% за 2026 година.
  • Русија: Проекцијата за 2025 година е раст од 1,5%, но веќе следната година се очекува забавување до 0,9%.

ММФ предупредува дека неизвесноста и геополитичките тензии би можеле дополнително да ја нарушат економската стабилност и да создадат нови притисоци врз инфлацијата и пазарите на труд.

Продолжи со читање

Анализи

Просечната нето-плата во февруари достигна 43.053 денари – раст од 9,6% на годишно ниво

Објавено

на

Според најновите податоци на Државниот завод за статистика (ДЗС), просечната месечна исплатена нето-плата по вработен во февруари 2025 година изнесува 43.053 денари, што претставува зголемување од 9,6 проценти во однос на истиот месец минатата година.

Овој пораст, како што објаснуваат од Државниот завод за статистика (ДЗС), се должи главно на зголемувањето на платите во неколку клучни економски сектори. Најголем раст е забележан во:

  • Дејности во врска со недвижен имот – 16,6%,
  • Преработувачка индустрија – 11,5%,
  • Образование – 11,4%.

Во однос на јануари 2025 година, исто така се забележува позитивен тренд. Најголем месечен раст на платите е евидентиран во секторите:

  • Информации и комуникации – 4%,
  • Недвижнини – 3,9%,
  • Преработувачка индустрија – 2,5%.

Паралелно, просечната бруто-плата во февруари изнесува 64.634 денари, што го одразува континуираниот тренд на раст на примањата, особено во сектори кои се двигатели на дигитализацијата, производството и јавните услуги.

Овие бројки даваат јасна слика за придвижувањето на пазарот на труд и покажуваат дека платите во земјава продолжуваат да растат и покрај предизвиците со инфлацијата и трошоците за живот.

Продолжи со читање

Популарно