Според најновите податоци на Државниот завод за статистика (ДЗС), просечната месечна исплатена нето-плата по вработен во февруари 2025 година изнесува 43.053 денари, што претставува зголемување од 9,6 проценти во однос на истиот месец минатата година.

Овој пораст, како што објаснуваат од Државниот завод за статистика (ДЗС), се должи главно на зголемувањето на платите во неколку клучни економски сектори. Најголем раст е забележан во:

• Дејности во врска со недвижен имот – 16,6%,
• Преработувачка индустрија – 11,5%,
• Образование – 11,4%.

Во однос на јануари 2025 година, исто така се забележува позитивен тренд. Најголем месечен раст на платите е евидентиран во секторите:

• Информации и комуникации – 4%,
• Недвижнини – 3,9%,
• Преработувачка индустрија – 2,5%.

Паралелно, просечната бруто-плата во февруари изнесува 64.634 денари, што го одразува континуираниот тренд на раст на примањата, особено во сектори кои се двигатели на дигитализацијата, производството и јавните услуги.

Овие бројки даваат јасна слика за придвижувањето на пазарот на труд и покажуваат дека платите во земјава продолжуваат да растат и покрај предизвиците со инфлацијата и трошоците за живот.

Финансиските пазари во Азија забележаа значителен раст во средата, поттикнати од променетиот наратив на американскиот претседател Доналд Трамп во однос на Федералните резерви (ФЕД) и трговските односи со Кина. Инвеститорите позитивно реагираа на најавата дека Трамп нема намера да го отпушти гувернерот на ФЕД, Џером Пауел, потег што претходно создаде голема неизвесност и нестабилност на пазарите.

Американскиот долар нагло се зајакна по оваа најава, со што делумно се врати довербата во американските финансиски средства. Иако добивките на доларот постепено избледеа до крајот на денот, сигналот за стабилност од Белата куќа влијаеше охрабрувачки на глобалните пазари.

Дополнителен позитивен сигнал беше и изјавата на Трамп дека САД сакаат да постигнат трговски договор со Кина со значително пониски царини од претходно најавените 145%. Тој истакна дека е подготвен да ги постави условите на договорот, но и дека очекува Кина да покаже интерес за сериозни преговори.

Американскиот секретар за финансии, Скот Бесент, изрази верување дека може да дојде до деескалација на трговските тензии меѓу двете економски сили. Сепак, официјални преговори сè уште не се започнати и според него би можеле да се одвиваат со забавено темпо.

Финансиските пазари реагираа со нов бран купување на акции, особено на оние што беа претходно значително ослабени. Јапонскиот индекс Nikkei порасна за 1,7%, додека индексот на Јужна Кореја KOSPI порасна за 1,4%. Најширокиот индекс на MSCI за азиско-пацифички акции надвор од Јапонија порасна за 1,9%.

Ова закрепнување продолжи и на Волстрит, каде што фјучерсите на S&P 500 пораснаа за 1,4%, а фјучерсите на Nasdaq за 1,7%. Оптимизмот беше поддржан и од позитивните извештаи за заработка, при што акциите на Tesla забележаа значителен скок од 5% и покрај тоа што компанијата не ги исполни очекувањата во своите прогнози.

Извршниот директор на Tesla, Илон Маск најави дека од следниот месец ќе ја намали својата вклученост во одделот за владина ефикасност и ќе се посвети повеќе на водењето на своите останати компании, потег што инвеститорите го поздравија како сигнал за фокус и стабилност.

Според аналитичарите, оваа промена во наративот и реториката на американскиот претседател е дочекана со олеснување, но и со претпазлив оптимизам, бидејќи пазарите остануваат сензитивни на неговите чести и често контрадикторни пораки.

Според информациите од Сојузот на синдикати на Македонија, вредноста на синдикалната минимална кошница за април 2025 година изнесува 62.691 денари, што претставува пораст од 836 денари во однос на март.

Најголем дел од буџетот, односно 21.480 денари (34,3%), се однесува на трошоците за храна и пијалоци. За облека и обувки се издвоени 5.634 денари (9,0%), додека за станарина, вода, електрична енергија и греење се наменети 6.096 денари (9,7%). За лична хигиена и хигиена во домот се трошат 2.455 денари (3,9%).

Во априлската синдикална минимална кошница за здравје се превидени 1.136 денари (1,8%), за транспорт 4.615 денари (7,4%), за комуникации 3.417 денари (5,5%), за рекреација и култура 5.592 денари (8,9%), за образование 7.036 денари (11,2%), за ресторани и хотели 4.131 денари (6,6%) и за останати стоки и услуги 1.100 денари (1,8%).

Од ССМ потенцираат дека мерките за ограничување на маржите на трговците имаат делумен ефект, бидејќи намалувањето на цените на основните прехранбени производи е само 6,78 проценти.

Оттаму бараат зголемување на минималната плата на најмалку 500 евра и дополнително зголемување на сите останати плати за најмалку 100 евра. „Евидентно од вредноста на Синдикалната минимална кошница е дека мерките се потребни и истите задолжително мора да траат подолг временски период, но поради нефер трговските практики на дел од трговците, последната мерка на Владата за ограничување на маржите за најмалку 10 отсто даде половичен ефект. Измерено преку оние 63 основни прехранбени производи кои се дел од Синдикалната минимална кошница, евидентирано е намалување на делот од храната и пијалоците само за 6,78 проценти во месец март, но граѓаните и работниците оправдано реагираат дека тоа не е доволно, односно нема видлив ефект и дека цените се или исти или се зголемени“, стои во соопштението од ССМ.

Тие додаваат дека со оглед на тоа што 2,5 минимални плати не ја покриваат вредноста на Синдикалната минимална кошница, реално и оправдано е барањето за зголемување на минималната плата на најмалку 500 евра, како и дополнително зголемување на сите останати плати за најмалку 100 евра. „Се прашуваме, дали ако целта на Синдикалната минимална кошница е да ја покаже реалната состојба и да изврши притисок за потребата од зголемување на платите на работниците, дали целта на Владината просечна кошница е да покаже дека не треба да има зголемување на платите и дека македонскиот работник и со вака ниските плати живее добро?“, дополнуваат од ССМ.

Сојузот на синдикатите на Македонија ја пресметува Синдикалната минимална кошница од 2011 година, со цел да укаже на креаторите на политиките дека платите се ниски и потребно е континуирано да се зголемуваат.