Connect with us

Банки

Комитет за финансиска стабилност: Усвоена е Стратегијата за макропрудентна политика, задржана e финансиската стабилност

Објавено

на

На седницата на Комитетот за финансиска стабилност беше усвоена Стратегијата за спроведување на макропрудентната политика во Република Северна Македонија, којашто ја подготви Народната банка, во консултација со останатите финансиски регулатори, во согласност со новиот Закон за финансиска стабилност. Со Стратегијата се зацврстува координираниот пристап на финансиските регулатори за натамошно јакнење на финансиската стабилност. На Комитетот беа посочени и заложбите на регулаторите за продолжување и засилување на евроинтеграциските активности, а во тие рамки беше истакната потребата од заокружување на процесот на донесување неколку системски закони од финансиската сфера коишто ќе придонесат за одржување и натамошно јакнење на финансиската стабилност. Финансискиот систем во земјата е стабилен, а случувањата во банкарскиот систем во САД и Швајцарија речиси и да немаа влијание врз него. Надлежните регулатори координирано ги следат состојбите и се подготвени брзо да делуваат, да ги приспособуваат политиките во согласност со случувањата, заради одржување на финансиската стабилност којашто е приоритет.

Ова се дел од заклучоците од денешната седница на Комитетот за финансиска стабилност, со која претседаваше гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска, а учествуваа и министерот за финансии, Фатмир Бесими, претседателот на Советот на експерти на Агенцијата за супервизија на капитално финансирано пензиско осигурување (МАПАС), Максуд Али, претседателот на Советот на експерти на Агенцијата за супервизија на осигурувањето (АСО), Крсте Шајноски и главниот правен советник во Комисијата за хартии од вредност, Мате Стојановски.

Осврнувајќи се на состојбите во банкарскиот сектор, гувернерката Ангеловска-Бежоска истакна дека банкарскиот сектор е здрав и стабилен и со висок степен на отпорност на шокови. Директните ефекти од најновите случувања на глобалните финансиски пазари врз македонскиот банкарски систем се ограничени, имајќи ја предвид примената на традиционален деловен модел од страна на банките, ниската изложеност и обврски кон странство, како и ниското ниво на вложувања на банките во хартии од вредност. „И според најновите податоци заклучно со 31.3.2023 година, билансите на нашите банки се солидни, со високо ниво на капитал (највисоко ниво во последната декада), традиционално солидна ликвидност и солиден квалитет на кредитното портфолио при ниско ниво на  нефункционалните кредити од 2,8%. Претходно донесените мерки за зголемување на стапката на противцикличниот заштитен слој на капиталот на 0,75% придонесуваат за јакнење на стабилноста и отпорноста на банкарскиот систем. Народната банка ќе продолжи со внимателно следење на состојбите и преземање соодветни макропрудентни и микропрудентни мерки за натамошно јакнење на стабилноста. Макропрудентната стратегија е значајна за натамошно јакнење на координираниот пристап на финансиските регулатори“ – истакна Ангеловска-Бежоска.

„Министерството за финансии, како институција надлежна за работењето на финансиските друштва и друштвата за лизинг, постојано го следи работењето во овој сегмент. Законот за финансиските друштва којшто ќе придонесе за поголема заштита на граѓаните кои користат услуги од финансиските друштва е во фаза на второ читање во Собранието, па очекуваме дека многу наскоро ќе стапи во сила. Со новиот закон значително ќе се намалат надоместоците коишто граѓаните им ги плаќаат на финансиските друштва“, посочи министерот за финансии, Фатмир Бесими.

Претседателот на Советот на експерти на Агенцијата за супервизија на капитално финансирано пензиско осигурување ‒ МАПАС, Максуд Али, истакна дека МАПАС обезбедува постојано функционирање, развој и унапредување на вториот и третиот столб, транспарентност и ефикасна супервизија на вториот сегмент по големина во финансискиот сектор во Република Северна Македонија. МАПАС внимателно ги следи состојбите во капитално финансираното пензиско осигурување и потенцијалните ризици во вториот и третиот столб, воопшто, и секако со посебен акцент на глобалните состојби и реагирањето на пензиските друштва во однос на нивните инвестициски стратегии и тактики заради остварување највисок принос, единствено во полза на членовите на пензиските фондови.

Максуд Али нагласи дека пензиските фондови минимално ги почувствуваа последните случувања во банкарскиот сектор и пазарите во САД и Швајцарија преку глобалното намалување на вредноста на акциите од финансискиот сектор, бидејќи средствата на пензиските фондови не се директно распределени во Банката на Силиконската долина, Сигничр бенк и Кредит свис.

„Oсигурителниот сектор во Македонија не е директно изложен на ризиците коишто се појавија во глобални рамки. Вкупните вложувања во финансиски инструменти во странство се незначајни и претставуваат само 0,1% од вкупната актива на осигурителниот сектор. Не се утврдени потенцијални неповолни движења за стабилноста на осигурителниот сектор од промена на вредноста на овие вложувања. Најголемиот дел од вкупните обврски и средства на осигурителните компании произлегуваат од договорите за осигурување склучени со домашни клиенти (правни и физички лица). Вкупната актива на осигурителниот сектор на крајот на 2022 година изнесува 30,4 милијарди денари. Вложувањата се главно во државни обврзници и депозити во домашни банки. Капиталот на друштвата за осигурување потекнува од финансиски инструменти со највисок квалитет што е показател за сигурноста и стабилноста на друштвата за осигурување и нивната способност да одговорат на непредвидени настани и обврски во работењето“, истакна Крсте Шајноски, претседател на Советот на експерти на Агенцијата за супервизија на осигурувањето (АСО).

Главниот правен советник во Комисијата за хартии од вредност, Мате Стојановски, истакна дека иако вложувањата на отворените инвестициски фондови во САД изнесуваат 14% од вкупните вложувања во хартии од вредност, не се евидентирани ризични пласмани коишто можат да имаат негативно влијание врз фондовската индустрија, со што се исклучува можноста за каков било ефект врз целиот финансиски систем. Сепак, потребата од будно следење на случувањата постои и за таа цел ќе служи и Стратегијата за спроведување на макропрудентната политика во Република Северна Македонија, усвоена денеска, којашто е добра основа за координиран пристап на регулаторите за одржување и негување на финансиската стабилност во однос на пазарите.

Со Стратегијата за спроведување на макропрудентната политика во Република Северна Македонија, донесена врз основа на Законот за финансиска стабилност, се поставува рамката за оперативно спроведување на макропрудентната политика, којашто ги засега пред сѐ финансискиот систем и неговата стабилност. Поконкретно, со Стратегијата се определуваат целите на макропрудентната политика, активностите за следење и оцена на системскиот ризик, се дефинираат показателите на системските ризици, макропрудентните инструменти и преземањето макропрудентни мерки. Во Стратегијата посебно внимание ѝ се посветува и на транспарентноста во работата на финансиските регулатори и Комитетот за финансиска стабилност, како и соработката меѓу надлежните органи и координацијата меѓу макропрудентната политика и другите политики, како што се монетарната политика, микропрудентната политика, фискалната политика и други релевантни политики. Комитетот за финансиска стабилност се грижи за спроведувањето на макропрудентната стратегија, а секој регулатор може да го доуредува спроведувањето на макропрудентната политика во негова надлежност и да го приспособува кон спецификите на соодветниот сегмент од финансискиот систем.

При изработката на Стратегијата се следеа препораките на Европскиот одбор за системски ризици, како и насоките на ММФ за макропрудентната политика и карактеристиките на домашниот финансиски систем.

Банки

Претседателката на ЕБОР Ренo Басо: Монетарната политика е претпазлива и ужива доверба од меѓународните финансиски институции

Објавено

на

Претседателката на Европската банка за обнова и развој (ЕБОР), Одил Рено Басо, изрази поддршка за работата на Народната банка и гувернерката Анита Ангеловска-Бежоска, посебно во овие тешки времиња. Монетарната политика е претпазлива и ја ужива довербата од меѓународните финансиски институции. Соработката помеѓу двете институции е одлична и таква и ќе остане. ЕБОР и натаму ќе ја поддржува земјата на различни начини и во македонскиот банкарски систем гледа важен партнер.

Гувернерката Анита Ангеловска-Бежоска оствари работна средба со претседателката на Европската банка за обнова и развој, Одил Ренo Басо, на која заедно со тимовите на Народната банка и на ЕБОР го истакнаа значењето на долгогодишната успешна соработка и партнерство помеѓу двете институции. На средбата беше разговарано за повеќе актуелни прашања, при што тимот на Народната банка ги претстави согледувањата за макроекономските остварувања, економските движења, инфлациските и девизните состојби и состојбите во банкарскиот сектор.

Гувернерката Ангеловска-Бежоска оцени дека инфлацијата во домашната економија е значително намалена, девизните резерви се зголемени и на солидно ниво, а финансиската стабилност е зајакната. Според неа, насоката на монетарната политика во наредниот период ќе зависи од динамиката на инфлацијата и забавувањето на инфлациските притисоци на потрајна основа, како и од состојбите на девизниот пазар.

„Трендовите кај инфлацијата се поволни, a поволни се и движењата на девизниот пазар, каде што од почетокот на годината интервенираме со нето-откуп на девизи. Годишната стапка на инфлација во јуни позначително забави, пред сѐ во делот на прехранбената и базичната компонента и се сведе на 3,2%. За оваа година, според пролетните проекции, просечната годишна стапка на инфлацијата би се свела на 3,5 проценти“, истакна гувернерката Ангеловска-Бежоска и оцени дека економијата во земјава полека закрепнува, а банкарскиот систем е стабилен, добро капитализиран и може да обезбеди понатамошна поддршка на економијата.

„Макропрудентните мерки на Народната банка ја зајакнаа капиталната сила на банките, што е од суштинско значење за задржувањето на стабилноста на банкарскиот систем при соочување со евентуални ризици. Во целиот изминат период расте поддршката за граѓаните и фирмите, при што во мај стапката на раст на кредитите изнесува 6,8%, со раст на кредитите на домаќинствата од 7,3%, а на фирмите од 6,5%“, истакна гувернерката Ангеловска-Бежоска.

На средбата, гувернерката беше придружувана од вицегувернерката Емилија Нацевска и од генералната директорка на Секторот за супервизија Викторија Глигорова, а од страна на ЕБОР присуствуваа Томас Ревијал, директор на Кабинетот на претседателката на ЕБОР, Шарлот Руе, извршна директорка за Централна и Југоисточна Европа, Олег Левитин, задолжен за политички прашања, Фатих Туркменоглу, шеф на Канцеларијата на ЕБОР во Македонија и Наум Рибароски, самостоен банкар од Канцеларијата на ЕБОР во Скопје.

Продолжи со читање

Банки

УНИБанка оствари добивка од 2,5 милиони евра во првата половина на 2024 година, но истата е значително намалена во споредба со истиот период од минатата година

Објавено

на

УНИБанка заклучно со првото полугодие од 2024 година оствари позитивни финансиски резултати преку реализација на низа активности поврзани со зголемување и подобрување на понудата за клиентите со нови атрактивни продукти вклучително и од областа на платните сервиси. Банката продолжи со процесот на имплементација на нови технологии со цел пренасочување на клиентите кон дигиталните канали како побезбедни, поевтини и поедноставни начини на извршување на банкарските трансакции. Дигитализацијата, покрај тоа што придонесе за низа поволности за клиентите – брзина, сигурност, достапност, секако има влијание и на подобрување на ефикасноста на банката.

Во однос на ризиците од надворешното окружување, од една страна се согледуваат надолни ризици главно поврзани со постојаните геополитички тензии, додека од друга страна, се согледуваат и поволни ризици, коишто претпоставуваат побрзи глобални структурни промени и поволни влијанија од новите технологии, кои ќе ја зголемат продуктивноста и глобалниот раст. Во вакви услови основна цел на Банката е да се одржи и зачува ликвидната и солвентната позиција на банката, да се задржи континуитетот и квалитетот на услугите кои ги нуди како и да се обезбеди финансиска подршка на клиентите, притоа залагајќи се максимално за безбедноста на клиентите при користењето на услугите на Банката, како и за безбедноста на вработените.

Во првото полугодие од 2024 година, УНИБанка има промени во сметководствените политики и методите на вреднување во делот на воведување на фотоволтаични системи и утврдување на нивниот корисен век.

Остварени приходи

Остварените вкупни приходи од работење во првото полугодие од 2024 година изнесуваат 1.132 милиони денари  и во однос на истиот период од минатата година бележат зголемување од  11.3%.

Најголем придонес во остварувањето на  позитивен финансиски резултат во износ од 156,7 милиони денари имаат приходите од камати како најзначаен елемент на банкарските приходи.

Имено, во структурата на вкупните приходи (приходи од камати, приходи од провизии и надомести, нето-приходи/расходи од курсни разлики и останати приходи од дејноста), најголемо учество од 66.8% имаат приходите од камати, кои во споредба со истиот период  од 2023 година се зголемени за 14.2%, а анализата на секторската структура на приходите од камати покажува поголема ориентација на банката кон кредитирање на секторот население.

Остварени расходи

Остварените расходи во првото полугодие од 2024 година изнесуваат 975,4 милиони денари и бележат зголемување од 24.6% во однос на истиот период од 2023 година. Зголемувањето на расходите се должи на зголемувањето на расходите за камати, поголемиот износ на издвоени средства за зајакнување на резервациите по кредити, како и  на зголемувањето на административните расходи.

Исполнување на планот и очекувања за претстојниот период

Во првото полугодие од 2024 година окружувањето во коешто делуваше банката, се одликуваше со постепена стабилизација на ценовниот раст и поволен девизен пазар, но и понатаму постојат ризици и неизвесност, главно поврзани со надворешното окружување. Во однос на ризиците од надворешното окружување, од една страна се согледуваат надолни ризици главно поврзани со постојаните геополитички тензии, додека од друга страна, се согледуваат и поволни ризици, коишто претпоставуваат побрзи глобални структурни промени и поволни влијанија од новите технологии, кои ќе ја зголемат продуктивноста и глобалниот раст.

 И покрај тоа, во првото полугодие од 2024 година, нето активата на банката  е речиси во согласност со планираната.

Анализата на структурата на пасивата на билансот на состојба на 30.06.2024 година и нејзината споредба со планираната укажуваат на надминување на планираните извори на финансирање од секторот население и секторот финансии за 1.0% и 3.5% респективно.

Во претстојниот период банката очекува да продолжи тенденцијата на зголемување на  активата, континуиран раст и задржување на квалитетот на кредитното портфолио на банката, кој би бил подржан со зголемен раст на депозитната база преку имплементација на нови депозитни продукти, во насока на зголемување на учеството на нефинансиските извори на финансирање, со посебен акцент на зголемување на учеството на платежните сметки,  оптимизирање на административните трошоци, зголемување на пазарното учество по различни сегменти во банкарскиот сектор во зависност од преземениот ризик, влијанието на адекватноста на капиталот и профитабилноста, подобрување на квалитетот на услугите, развој на знаењето и вештините на човечките ресурси како главен столб на доброто работење и исполнување на зацртаните цели во Бизнис планот на Банката за 2024 година. Усовршување на дигиталните сервиси и канали за плаќање, вештачката интелигенција, зелените проекти, ЕСГ сегментот, раст на учеството на мобилните плаќања се работи кои се дел од  долгорочната стратегија на Банката и на нив ќе бидеме посветени и во иднина, а се со цел да излеземе во пресрет на различните потреби и интереси на клиентите.

Продолжи со читање

Банки

Успешна и профитабилна прва половина од годината за НЛБ Банка – остварена добивка од 26,7 милиони евра

Објавено

на

НЛБ Банка бележи успешни деловни перформанси во првото полугодие од годинава, покажува анализата на финансиските резултати на Банката. Работејќи согласно усвоената Деловна политика за 2024 година, во првите шест месеци, НЛБ Банка обезбеди кредитна поддршка на населението и бизнис секторот, давајќи придонес во економијата на државата, како и поддршка на заедницата преку бројни општествено одговорни проекти и одржливо работење.

Во периодот од 01.01.2024 до 30.06.2024 година, НЛБ Банка оствари нето добивка во износ од 1.641 милиони МКД, што претставува зголемување за 13,1% во однос на остварената нето добивка истиот период претходната година, а што пак е резултат на континуираните продажни активности на кредитните продукти со посебен фокус на домаќинствата, микро, малите и средни претпријатија, како и зголемен број на корисници на платните и платежни сервиси на Банката.

Банката бележи зголемување и кај кредитите кај небанкарскиот сектор од 5.5% и зголемување на вкупните депозити од 3.2%, споредено со истиот период претходната година.

Во наведениот период, НЛБ Банка успешно работеше и на полето на општествената одговорност со реализација на бројни донации и спонзорства во првите шест месеци од годината, меѓу кои позначајни се: донација за Асоцијацијата за цистична фиброза чиј патрон е Банката; реновирање на читална во Националната универзитетска библиотека во соработка со Кроација Живот; поддршка на нашиот тим на Светското првенство во роботика; поддршка на младински, професионален, но и пара спорт во соработка со Специјалната олимпијада, како и на значајни проекти од областа на културата, музиката и традицијата како: Охридско лето, Галичка свадба, концертната сезона на Авалон и низа други.

НЛБ Банка и понатаму ќе продолжи да делува во насока на поддршка и развој во земјата, давајќи придонес во макроекономскиот и финансискиот амбиент на државата. Во фокусот на работењето на Банката остануваат дигитализацијата, технолошките иновации и примената на вештачката интелигенција. Воедно и подобрено клиентско искуство и унапредена поддршка на клиентите преку зајакнување на улогата на контакт-центарот, развој на информативниот систем, проширување на палетата на производи и услуги и зголемување на квалитетот на услугите, грижата за човечките ресурси на Банката како главен столб на квалитетното работење и силната посветеност кон заштита на животната средина и социјалните аспекти.

Продолжи со читање

Популарно