Банки
Ангеловска-Бежоска за НИН: Монетарната политика овозможи одржување на макроекономската стабилност во неизвесни кризни времиња

„Постигнувањето рамнотежа помеѓу ценовната и финансиската стабилност беше главниот фокус на централните банки, вклучително и на Народната банка, во изминатите неколку години. Историјата покажува дека зголемувањето на каматните стапки на централните банки може да ги зголеми ризиците за финансискиот систем, што всушност се потврди и овојпат преку минатогодишните случувања во САД. Сепак, во целина, добро е што централните банки придонесоа за значително намалување на инфлациските притисоци, а без притоа да има поголеми неповолни ефекти врз финансиските системи. Инфлациските притисоци во домашната економија се значително намалени, девизните резерви се зголемени и на солидно ниво, а финансиската стабилност е зајакната и покрај кризниот период“, истакнува гувернерката Анита Ангеловска-Бежоска во авторски текст објавен во српскиот неделник НИН, списание со повеќедецениска традиција.
Гувернерката Ангеловска-Бежоска потенцира дека централните банки значително ја затегнаа монетарната политика преку зголемување на основните каматни стапки. Така во регион на ЦЈЕ, основните стапки се зголемија во просек за 600 базични поени, слично како и кај нас. Тоа што е специфично кај нас е дека, со оглед на нашата монетарна стратегија на одржување стабилен девизен курс на денарот во однос на еврото, Народната банка не се потпираше само на каматната стапка, туку користеше широк сет монетарни мерки. Монетарните мерки беа надополнети и со макропрудентни мерки коишто за првпат беа применети во текот на овие кризни години.
Претпазливите политики доведоа до намалување на инфлациските притисоци, а без притоа да се зголемат ризиците во финансискиот систем. Особено е важно што во текот на овој кризен период беше зајакната стабилноста на банкарскиот систем, што е предуслов и за раст на економијата. Во текстот, гувернерката нагласи дека адекватноста на капиталот на банките достигна 18,4% во 2023 година, што е највисоко ниво во последните 17 години, што е клучно за одржување на стабилноста при соочување со можни ризици, како и од аспект на кредитирањето и поддршката на граѓаните и компаниите.
„Кредитните портфолија на банките генерално се квалитетни, без сериозни знаци на остварување на кредитниот ризик, а учеството на нефункционалните кредити во вкупните кредити е на историски најниско ниво од 2,8%. Силниот банкарски систем овозможи да се продолжи со кредитната поддршка на економијата, иако во помала мера. За разлика од некои други земји, кредитната криза беше избегната“, посочува гувернерката Ангеловска-Бежоска, додавајќи дека иако постои чувство на оптимизам, сепак условите и натаму се неизвесни и сѐ уште има ризици за светската и домашната економија на краток и на среден рок. Оттука, потребна е натамошна претпазливост, особено при следењето и управувањето со кредитниот ризик, чиешто значење се зголемува во услови на неизвесно окружување и затегнати финансиски услови.
Авторскиот текст на гувернерката е достапен на следнава врска.
Банки
Народната банка и централната банка на Германијаја продлабочуваат соработката за зајакнување на институционалните капацитети

Гувернерот на Народната банка, д-р Трајко Славески, оствари средба со г. Бурхард Балц, член на Советот на централната банка на Германија, на која се разговараше за продлабочување на билатералната соработка, со акцент на унапредувањето на институционалните капацитети во клучните области на централнобанкарското работење.
На средбата беше нагласено значењето на постојаната меѓу институционална соработка, особено во делот на размената на експертиза и практики што придонесуваат за градење отпорни институции и приближување до европските регулативи и стандарди. Поддршката којашто Народната банка ја добива од централната банка на Германија е од голема важност во процесот на модернизација и унапредување на експертските и техничките капацитети.
Гувернерот Славески истакна дека Народната банка е целосно посветена на усогласувањето на домашната регулатива и практиките со законодавството на Европската Унија, при што особено важна е соработката со централната банка на Германија.
„Европските перспективи се од големо стратегиско значење за Народната банка, којашто посветено работи на реформски програми и на други стратегиски документи поврзани со интеграцијата во ЕУ. Народната банка постојано се стреми кон навремено воведување на европските стандарди во доменот на финансискиот систем. За овој факт се свесни и релевантните европски институции, коишто ја оценуваат како високо усогласена во подрачјата што се во нејзина надлежност“, посочи гувернерот Славески.

Тој додаде дека Народната банка во изминатите години се профилира како модерна институција со силен капацитет и подготвеност за придружување кон европското семејство. На средбата беше заеднички оценето дека европската регулатива постојано се унапредува, поради што е неопходно следење и применување на најновите регулативни измени и практики.
Во рамките на досегашната соработка, Народната банка и централната банка на Германија остварија бројни активности насочени кон размена на искуства, унапредување на аналитичките алатки и примена на најдобрите меѓународни и европски практики. Покрај обезбедувањето билатерална поддршка, централната банка на Германија е и главен носител на техничката помош од Европскиот систем на централни банки за централните банки од регионот, па во моментов се заокружува втората фаза од оваа помош. Оваа соработка придонесе за натамошно зацврстување на капацитетите на Народната банка, во сите области на работењето.
Балц изрази благодарност за долгогодишната лојална соработка на Народната банка со централната банка на Германија и особено го истакна активниот придонес на Народната банка за напредокот на проектот Западен Балкан во фазата III. Тој нагласи дека регионалната соработка меѓу централните банки и органите за супервизија на банките на Западен Балкан се покажа како ефикасна алатка за усогласување со стандардите на ЕУ и со најдобрите практики на Европскиот систем на централни банки (ЕСЦБ).
Банки
Оставка на член на Управниот одбор на Стопанска банка АД – Скопје

На ден 16 јули 2025 година, Бојан Стојаноски поднесе оставка од позицијата член на Управниот одбор и Генерален директор за управување со ризици на Стопанска банка АД – Скопје.
Стојаноски е дел од менаџерскиот тим на Банката од 2020 година, кога ја презеде функцијата Генерален директор за управување со ризици и член на Управниот одбор. Во изминатите пет години, неговиот придонес беше од значење за унапредување на системите за управување со ризици, како и за севкупната стабилност и раст на Банката.
Бојан Стојаноски има повеќедецениско искуство во финансискиот сектор. Пред да се приклучи на Стопанска банка АД – Скопје, својата кариера ја градеше во Халк банка АД Скопје, каде што успешно раководеше со неколку клучни сектори – Секторот за кредитирање, финансиско управување и планирање, управување со лоши пласмани, средства и ликвидност, како и маркетинг и продажба.
Претходно, беше дел и од КБ Прво пензиско друштво АД Скопје, каде што ја извршуваше функцијата член на Управниот одбор и втор генерален директор.
Стојаноски е магистер по економски науки во областа на финансискиот менаџмент при Економскиот институт на Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ – Скопје.
Оставката е поднесена согласно внатрешните процедури на Банката и важечката регулатива. Од Стопанска банка информираат дека ќе бидат преземени сите неопходни чекори за обезбедување континуитет во работењето и навремено информирање на надлежните институции и јавноста.
Според неофицијални информации, се очекува Стојаноски наскоро да го засили управниот одбор на една од поголемите банки во земјава, како дел од неговиот следен професионален ангажман.
Банки
Гувернерот Славески: Новиот модел на надоместоци ќе придонесе за поевтини платни услуги за граѓаните и за компаниите

Советот на Народната банка донесе одлука за воведување нов и поедноставен модел на надоместоци што банките ги плаќаат за користење на услугите на Македонскиот интербанкарски платен систем – МИПС. Како што истакна гувернерот, д-р Трајко Славески, во денешната изјава пред медиумите, со оваа промена се поставува поконкурентна тарифна структура којашто ќе овозможи пониски трошоци за електронски плаќања, со директни придобивки за граѓаните и за компаниите.
„Новото решение е резултат на детални анализи и отворен дијалог со банкарскиот сектор, заради приспособување кон современите пазарни услови и европските практики. Воспоставениот модел ги поедноставува и ги намалува трошоците на банките за порамнување на трансакциите кај Народната банка, што создава простор за намалување и поедноставување на надоместоците што банките ги наплатуваат од граѓаните и од компаниите“, изјави гувернерот Славески.
Одлуката ќе стапи на сила на 1 август, а Народната банка очекува дека банките ќе покажат разбирање за јавниот интерес и за пошироките економски придобивки од достапни и евтини платежни услуги.
Во рамките на подготовките за приклучување кон европската платежна шема СЕПА, Народната банка воведува и нова структура на надоместоците за плаќањата во евра од страна на државните органи со значително пониска цена. Наместо досегашните просечни трошоци од 14 евра по трансакција преку кореспондентни банки, ќе се применуваат фиксни надоместоци од 3 евра за електронски иницирани и од 5 евра за хартиени налози.
„На овој начин праќаме јасна порака – очекуваме пофер и поевтини платни услуги за сите. Народната банка ја поддржува изградбата на ефикасен и конкурентен платен пазар во земјава, во согласност со европските стандарди и во духот на интеграцијата во СЕПА“, истакна гувернерот.
Гувернерот посочи дека банкарскиот сектор е стабилен, и покрај светските предизвици, а Народната банка и во иднина ќе ги води своите политики одговорно и внимателно, заради одржување на финансиската стабилност и за унапредување на платниот систем во земјата.
- Банкипред 3 недели
Стопанска банка АД – Скопје назначи нов Генерален директор за финансии и член на Управниот одбор
- Продуктипред 4 дена
Apple Pay доаѓа во Македонија: Подготовките се во тек, стартот се очекува наесен
- Банкипред 1 ден
Оставка на член на Управниот одбор на Стопанска банка АД – Скопје
- Останатопред 1 недела
Промени во Надзорниот одбор на ПроКредит Банка АД Скопје
- Фондовипред 1 недела
Промени во Надзорниот одбор на КБ Прво пензиско друштво АД Скопје
- Продуктипред 2 месеци
Почни го летото со премиум поволности и поголеми бонуси со Visa Gold и Visa Classic од Комерцијална банка
- Продуктипред 1 месец
Халкбанк овозможува кредит целосно онлајн, без шалтер и документација
- Колумнипред 1 недела
Одржливиот развој не е слово на хартија, туку одлуки и активности кои банкарскиот сектор треба да ги направи