Connect with us
no baners

Банки

Како неконтролираното кредитирање на населението се рефлектира на економијата

Објавено

на

Во последно време сè повеќе се среќаваме со безброј понуди за брзи и ненаменски потрошувачки кредити. Насекаде околу нас неретко забележуваме реклами кои промовираат кредит со 0% камата или кредит без трошоци. Навидум средствата ни се достапни на дофат на рака, па доаѓаме до искушение да посегнеме по брза апликација се со цел набрзина да задоволиме некоја “итна” потреба. Но, сте се запрашале ли како овие кредити влијаат врз вашиот долгорочен домашен буџет? И воопшто, може ли практиката на издавање ненаменски кредити да доведе кон осиромашување на целата економија?

Што подразбираме под брзи и ненаменски потрошувачки кредити?

Брзите и ненаменските потрошувачки кредити можат да се користат за било која намена и имаат видно повисоки каматни стапки во споредба со инвестициските кредити, како кредит за стан, автомобил и слично. Не ретко овие кредити ги користат луѓе кои немаат пристап до традиционални банкарски производи, како што се заеми и кредитни линии, поради нивните ниски кредитни оценки или статус на вработување.

Ненаменските и брзите кредити се достапни без дополнително обезбедување (гарант, хипотека и сл.). Во пракса, за жал, сведоци сме дека овие типови на заеми можат да бидат користени за покривање на редовни режиски трошоци или за премостување на јазот помеѓу платите.

Секогаш треба да имаме предвид дека не е можно финансиска институција, која има за цел остварување на профит, да дава кредити без камата или трошоци. Но, што е со сите попатни скриени трошоци и информации пишани „со мали букви“? Ако добро го разгледате планот за отплата на кредитот ќе сфатите дека треба да вратите двојно повеќе од износот што сте го земале, поради провизијата за апликација, провизија за брза исплата, административен трошок и уште многу други трошоци кои во самиот старт не биле воопшто презентирани.

Дали брзото „крпење“ на финансиските празнини може да направи поголем проблем на долг рок?

Зголемениот тренд на користење ненаменски и брзи кредити, е една од причините за зголемената финансиска нестабилност на многу домаќинства. Додека лесниот пристап до овие кредити може да биде од корист на краток рок, наместо подобрување на квалитетот на животот и инвестирање во иднината, високите каматни стапки и надоместоци поврзани со нив може брзо да предизвикаат уште поголем дебаланс на домашниот буџет. На пример, кога кредитокорисникот нема да биде во можност да го врати заемот навреме лесно може да се најде во бескраен циклус на долгови плаќајќи високи каматни трошоци далеку над првичниот износ на заемот.

Што се случува како резултат на тоа? Бескрајна финансиска празнина во домашниот буџет која со секој заем се потешко може да се затвори. Така сиромашните стануваат уште посиромашни, а финансиските институции кои нудат брзи и ненаменски кредити остваруваат висок профит.

Што значи ова за целокупниот економски развој на општеството?

Високите трошоци поврзани со овие заеми, исто така, можат да создадат економски дебаланс. Кога корисниците на овие кредити плаќаат високи каматни стапки, постои помала веројатност дека ќе имаат доволно средства за потрошувачка на други стоки и услуги, што може да доведе до намалување на вкупната потрошувачка. Тоа може да доведе до намалување на побарувачката за производи и услуги во економијата, што доведува до намалување на економскиот раст.

Особено значаен е и ефектот од влијанието на интензивното кредитирање на физички лица врз капацитетите на финансиските институции за кредитирање на претпријатијата. Имено, порастот на економијата на една држава го прават растот на претпријатијата кои создаваат производи за широка потрошувачка и креираат нови работни места. Претпријатијата, за да ги зголемат своите капацитети и да прават поголеми инвестиции, а со тоа и повеќе работни места, имаат потреба од средства.

Поради пониските каматни стапки за кредитите кон правните лица, голем дел од финансиските институции имаат намален интерес за пласман на своите средства кај правните лица. Со тоа, во вкупното кредитно портфолио на ниво на државата ќе доминира кредитирањето на населението, што ќе го намали економскиот раст на државата.

Тука се наметнува прашањето, дали потрошувачкото ненаменско кредитирање е одговорно кредитирање?

Многу е важно кредитите кои се исплаќаат на населението да бидат искористени за суштински потреби кои ќе го подобрат квалитетот на животот, а не само за импулсивни консумеристичка потреби, односно истите да претставуваат инвестиција која за корисникот ќе има долготраен бенефит.

no baners

Банки

Голема празнична кампања на НЛБ Банка проследена со донација

Објавено

на

Во НЛБ, бројките отсекогаш имале особено значење. Сепак, ние препознаваме дека она што навистина е важно се приказните што стојат зад нив и позитивните промени кои тие ги носат во животите на луѓето. Силно уверени дека свет полн со добрина е свет полн со можности, јубилејната 2025 година ја заокружуваме со голема празнична кампања проследена со донација, како дел од големата регионална иницијатива на НЛБ Групацијата.

Празничната кампања на НЛБ ја слави надежта, духот на дарувањето и споделувањето радост. И додека размислуваме за значењето на бројките, остануваме цврсто на нашето верување дека нивната најголема вредност лежи во позитивните приказни кои тие ги создаваат.

Оваа празнична сезона, за потребите на одделот родилна сала при Клиниката за гинекологија и акушерство во Скопје, НЛБ Банка ќе донира медицински апарат за затоплување на новороденчиња, кој има за цел да обезбеди контролирана и топла микро средина околу новороденчето. Неговата примена е од особена важност во неонатологијата, помагајќи им на предвремено родените бебиња и оние со здравствени потешкотии во регулација на телесната температура.

Оваа донација е дел од регионалната иницијатива на НЛБ Групацијата, во рамките на која, сите членки на Групацијата донираат на пазарите на кои се присутни. Грижата за децата е основа на просперитетно и надежно општество. Токму затоа сите донации на Групацијата се посветени на децата, новите генерации кои ќе ја обликуваат утрешнината и иднината на нашиот регион што го нарекуваме дом.

ПР објава

Продолжи со читање

Банки

Комерцијална банка е добитник на признанието „Македонски квалитет“ за 2025 година

Објавено

на

Комерцијална банка е добитник на уште едно значајно признание – „Македонски квалитет“ за 2025 година, кое го доделува Сојузот на стопански комори на Македонија, под покровителство на Претседателката на државата, Гордана Сиљановска–Давкова.

Признанието „Македонски квалитет“ е награда за компаниите кои со своето работење даваат силен и континуиран придонес за развојот на македонската економија, истовремено афирмирајќи го македонскиот квалитет на домашниот и на меѓународниот пазар. Ова признание претставува потврда за стабилноста, одговорноста и долгорочната посветеност кон вредностите што создаваат доверба и одржлив напредок.

Во изминатите 70 години, Комерцијална банка како доминантно македонска банка е еден од клучните столбови на финансискиот систем во земјата, обезбедувајќи значајна финансиска поддршка за македонската економија, за компаниите и за граѓаните. Преку стабилно, етичко и иновативно работење, Банката континуирано придонесува за економски раст, финансиска сигурност и унапредување на квалитетот на живот.

Покрај својата основна дејност, Комерцијална банка има и силна и препознатлива улога како општествено одговорна институција. Преку својата корпоративна филантропија и поддршката на бројни проекти од областа на образованието, здравството, културата, спортот и социјалната инклузија, Банката дава значаен придонес за подобрување на состојбите во општеството и создавање предуслови за поголем и одржлив напредок.

„Ова признание е уште една потврда дека вредностите врз кои ја градиме Комерцијална банка, а тоа се доверба, стабилност, одговорност и долгорочна визија, се препознаени од пошироката јавност и од стопанството. За нас ,Македонски квалитет’ не е само награда, туку и поттик да продолжиме со одговорно и континуирано вложување во економијата, во довербата на нашите клиенти и во заедницата во која живееме и работиме“, изјави д-р Маја Стевкова Штериева, Главен финансов директор и член на Управниот одбор на Комерцијална банка.

Како институција што седум децении е активен дел од македонското стопанство, Комерцијална банка верува дека афирмацијата на македонскиот квалитет е инвестиција во довербата, конкурентноста и во иднината на целата бизнис заедница, како и вредност што нè поврзува и нè движи напред.

Продолжи со читање

Банки

Одржана седница на Комитетот за финансиска стабилност: Финансиската стабилност е зачувана

Објавено

на

Финансиската стабилност е задржана, а финансискиот систем и натаму покажува добра отпорност и способност за справување со предизвиците. Овие оцени беа дадени на седницата на Комитетот за финансиска стабилност, одржана во Народната банка, на која присуствуваа Трајко Славески, гувернер на Народната банка, Гордана Димитриеска-Кочоска, министерка за финансии, Бујаре Абази, претседателка на Комисијата за хартии од вредност, Ремзи Бајрами, претседател на Агенцијата за супервизија на капитално финансирано пензиско осигурување (МАПАС) и Ели Дракуловска, претседателка на Советот на експерти на Агенцијата за супервизија на осигурување.

Макроекономскиот амбиент е поповолен, но и натаму е неизвесен. Трговската неизвесност, геополитичките тензии, нарушувањата во синџирите на снабдување и непредвидливоста во политиките создаваат зголемени ризици за светската економија, а посредно и за домашната економија. Како мала и отворена економија, земјава е чувствителна на надворешни шокови. Сепак, ефектите од овие ризици засега се оценуваат како ограничени, а отпорноста на финансискиот систем на шокови е значително зајакната.

Во третиот квартал од 2025 година, банкарскиот сектор ја задржа стабилноста и непречено го извршуваше финансиското посредување. Банките работеа во постабилен амбиент, но и натаму имаше неизвесност поврзана со трговските бариери и светските политики. Во овој период е забележана поголема кредитна и депозитна активност, проследено со натамошно намалување на евроизираноста на билансите на банките.

„Банкарскиот сектор располага со солидна солвентност, којашто достигнува највисоки нивоа од 2006 година, како и со задоволителна ликвидност. Квалитетот на кредитното портфолио и натаму е солиден, при што нефункционалните кредити се намалени на историски најниските 2,3%, а не се очекува влошување на портфолиото од реструктурирани и пролонгирани кредити, коишто се мали по обем и уште се намалуваат. Профитабилноста на банките сѐ уште е добра и претставува значаен извор за натамошно зголемување на нивниот капитал, иако е благо пониска во однос на претходниот период. Макропрудентните мерки на Народната банка и натаму имаат значителен придонес за јакнењето на солвентноста и отпорноста на банкарскиот сектор на потенцијални шокови“посочи гувернерот д-р Трајко Славески.

„Одржувањето на стабилноста на финансискиот систем во целина е особено значаен за остварување на економските политики што ги спроведува Владата и Министерството за финансии. За таа цел, се преземаат мерки и активности за подобрување на законската регулатива, вклучително и за финансиските друштва и друштвата за лизинг со цел да се олесни пристапот за финансирање и заштита на потрошувачите“, рече министерката за финансии Гордана Димитриеска-Кочоска.

„Комисијата за хартии од вредност постојано го зајакнува регулаторниот и надзорниот пристап кон пазарот на капитал, каде што вкупната пазарна капитализација на акциите и обврзниците на 30.11.2025 година изнесуваше 378,5  милијарди денари, а индексот МБИ-10 бележи раст од речиси 12% на годишно ниво. Истовремено, нето-вредноста на средствата на инвестициските фондови на 30.11.2025  година достигна 28,5 милијарди денари, што претставува зголемување од 47% во однос на минатата година. Во услови на зголемена дигитална зависност на финансиските институции, Комисијата за хартии од вредност и во иднина ќе биде посветена на унапредување на дигиталната отпорност на критичната пазарна инфраструктура, како предуслов за долгорочен интегритет и напредок на пазарот на капитал и на финансискиот систем во целина“, истакна претседателката на КХВ, м-р Бујаре Абази.

Претседателот на Советот на експерти на Агенцијата за супервизија на капитално финансирано пензиско осигурување ‒ МАПАС, Ремзи Бајрами, истакна дека во услови на зголемена неизвесност на светските финансиски пазари и постепена нормализација на монетарните политики, капитално финансираното пензиско осигурување и натаму има значајна улога во зачувувањето на финансиската стабилност преку долгорочно и претпазливо инвестирање, претежна изложеност во домашни државни хартии од вредност и соодветна географска и секторска диверзификација. Истовремено, надлежните институции преку координиран надзор и размена на информации внимателно ги следат ризиците поврзани со движењата на каматните стапки, инфлацијата и ликвидноста, заради навремено ублажување на потенцијалните системски ризици. Оттука, се работи на воведување на концептот на мултифондови, како структурна реформа што ќе овозможи поусогласено управување со инвестициските ризици според животниот циклус на членовите, зголемување на долгорочните приноси и дополнително зајакнување на отпорноста и стабилноста на пензискиот систем.

Во своето излагање, Дракуловска, претседателка на Советот на експерти на АСО, заклучи дека осигурителниот пазар во сегментите неживот и живот во 2025 година го обезбедува континуитетот на растот. За првите девет месеци годинава, вложувањата во осигурувањето достигнале ниво од  13,80 милијарди денари (223,77 милиони евра), што претставува зголемување од 13,3 отсто во споредба истиот период од 2024 година. Во истиот период друштвата за осигурување исплатиле бруто-износ на штети од 4,82 милијарди денари, што во споредба со истиот период лани претставува зголемување од  11,4%. Во делот на легислативата и приближувањето кон стандардите на ЕУ, Дракуловска рече дека АСО и Министерството за финансии ќе ги завршат активностите поврзани со изготвувањето на новиот Закон за осигурувањето. Воедно, АСО започна со подготовката за спроведување на светскиот стандард за финансиско известување МСФИ 17. Во делот на супервизијата, АСО ќе се стави поголем акцент на зајакнувањето на супервизорските капацитети и постепено воведување супервизија заснована на ризиците.

Комитетот ја нагласи потребата од натамошно внимателно следење и претпазливо управување со ризиците од страна на финансиските институции, како и при водењето на економските и финансиските политики, како поддршка за одржувањето на финансиската стабилност и во наредниот период.

Продолжи со читање

Популарно

Copyright © 2023 bankarstvo.mk. All Rights Reserved. Developed by Digital Orange