Банки
Одржана седница на Советот на Народната банка

Советот на Народната банка одржа редовна седница на која беше разгледан и усвоен најновиот Извештај за ризиците во банкарскиот сектор за второто тримесечје од 2024 година.
Во Извештајот се наведува дека во вториот квартал од 2024 година, банките работеа во поповолно домашно макроекономско окружување, во време кога геополитичкиот контекст сѐ уште е нестабилен и создава неизвесност и зголемени ризици за следниот период. Притоа, во овој квартал растот на депозитите на банките беше поумерен, но тој и натаму е солиден и овозможува одржување на кредитниот раст, којшто малку забрза во вториот квартал од годината.
Солвентноста на банкарскиот систем и натаму бележи тренд на подобрување. Стапката на адекватност на капиталот достигна ниво од 19%, коешто е највисоко од 2006 година наваму. Задржувањето на добивките остварени во минатата година овозможи натамошно зајакнување на капиталните позиции на банките, додека без малку 40% од сопствените средства на банкарскиот систем отпаѓаат на заштитните слоеви на капиталот или се „слободни“ над потребното минимално ниво и може да се употребат за покривање на неочекуваните шокови и загуби. Повисоките показатели за солвентноста главно се темелат на распределбата на добивкaта од минатата година, а во голема мера се поддржани и од повисоките регулаторни и супервизорски барања за одржување повисок капитал од страна на банките, што пред сѐ е поврзано со заштитните слоеви на капиталот и капиталниот додаток утврден врз основа на супервизорска оцена. Имајќи предвид дека Народната банка во неколку наврати најави зголемување на противцикличниот заштитен слој на капиталот, што ќе почне да се применува во наредниот период, се очекува дека солвентноста на банкарскиот систем и натаму ќе се подобрува.
Ликвидноста на банкарскиот систем и натаму е на задоволително ниво, профитабилноста се подобри, но побавно од лани, додека кредитното портфолио на банките го задржа квалитетот. Спроведените стрес-тестирања покажуваат отпорност на банкарскиот систем на симулираните шокови.
Општо земено, и во вториот квартал од 2024 година банкарскиот сектор ја задржа својата стабилност, со подобрена солвентност, добра ликвидност и задржан квалитет на кредитното портфолио. Сепак, условите и натаму се неизвесни, а ризиците за светската и домашната економија на краток и на среден рок сѐ уште постојат. Оттука, потребна е натамошна претпазливост во управувањето со ризиците и во водењето на политиките, а Народната банка е подготвена да ги употреби сите неопходни инструменти и да презема соодветни мерки со коишто ќе се придонесе за задржување на стабилноста на девизниот курс, ценовните нивоа и на банкарскиот сектор.
На Советот на Народната банка беа разгледани и други точки од редовното работење на централната банка.
Банки
Халки Поткаст – простор за развој на родителите и децата

Родителството е еден од најголемите, но и најубавите предизвици во животот. Секој родител се соочува со дилеми, нови ситуации и потреба за постојано учење. Со цел да им помогне на родителите полесно да го следат психолошкиот, емоционалниот и социјалниот развој на своите деца, Халкбанк, преку својот бренд Халки, го најавува новиот “Халки Поткаст”.
Поткастот ќе биде простор каде отворено ќе се зборува не само за свесното родителство, туку и за важноста на среќно и здраво детство, но и за финансиска едукација како дел од современото воспитување. Темите ќе вклучуваат емпатија, комуникација, детски развој и практични совети за тоа како да ги научиме децата на одговорен однос кон финансиите уште од најрана возраст.
Преку разговори со психолози, педагози, родители и познати личности, поткастот ќе понуди инспиративни приказни и корисни совети за сите кои сакаат да бидат подобри во својата родителска улога. Дел од прашањата што ќе се дискутираат се следните:
- Како да изградите силна и здрава врска со вашето дете?
- Кои се најдобрите техники за позитивно воспитување?
- Како да се справите со детските емоции?
- Како да започнете разговор за пари со децата на соодветна возраст?
Водител на Халки Поткаст е Катерина Димова, семеен системски советник.
„Новиот Халки Поткаст е одличен простор за развој на родителите и на децата. Зборуваме на теми поврзани со комуникацијата со децата, емоциите, воспитувањето, но и како да ги научиме децата на животни вештини, вклучувајќи ја и финансиската едукација“, вели Димова.

Првата епизода на Халки Поткаст се емитуваше на 10 мај, а нови епизоди ќе се објавуваат двапати месечно и ќе бидат достапни на платформите YouTube, Spotify и Podcasts.mk.
Затоа што секој родител заслужува поддршка, а секое дете – љубов, разбирање и знаење за животот!
Банки
Кој ќе биде новиот гувернер на Народната банка? – Клучна одлука за монетарната иднина и стабилност на државата

Мандатот на актуелната гувернерка на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежовска завршува на 22 мај 2025 година, точно седум години по нејзиниот избор од страна на Собранието. Изборот на нов гувернер претставува еден од најважните економски и институционални моменти за земјата, особено во период на континуирана инфлација и раст на трошоците за живот.
Како се избира гувернер на Народната банка?
Процедурата за избор на гувернер е строго дефинирана со Законот за Народната банка и опфаќа неколку важни чекори:
- Предлог од Претседателот на државата: Процесот започнува со предлог на кандидат од страна на Претседателката на државата, во овој случај Гордана Силјановска-Давкова. Без нејзино позитивно мислење, постапката не може да продолжи. Претседателот предлага кандидат за гувернер, кој потоа се доставува до Собранието на Република Северна Македонија.
- Гласање во Собранието: Предложениот кандидат се поднесува на гласање пред Собранието на Република Северна Македонија. За избор е потребно просто мнозинство, односно најмалку 61 глас од вкупно 120 пратеници.
- Мандат: Гувернерот се избира на мандат од седум години, со можност за реизбор.
Кандидатот за гувернер треба да биде државјанин на Република Северна Македонија со соодветна репутација, најмалку високо образование и професионално или академско искуство во областа на економијата, финансиите, банкарството или правото. Дополнително, кандидатот не смее да биде осудуван за кривично дело, да биде должник во стечајна или ликвидациона постапка, ниту да има изречени санкции кои го дисквалификуваат за оваа функција.
Можни кандидати и политичка позадина
Во моментов, во јавноста кружат неколку имиња како можни кандидати за нов гувернер покрај актуелната гувернерка Анита Ангеловска – Бежовска, се и поранешниот министер за финансии Зоран Ставревски, поранешната вицегувернерка и актуелен член на Извршниот комитет на ВМРО-ДПМНЕ, Маја Кадиевска Војновиќ, но и Трајко Славевски – универзитетски професор и поранешен министер за финансии, кој веќе подолго време важи за еден од највлијателните економски гласови во партијата.
Во јавноста веќе кружат неколку имиња како можни кандидати за нов гувернер. Покрај актуелната гувернерка Ангеловска-Бежовска, за која се оценува дека успешно раководи со институцијата и има силна поддршка од меѓународни финансиски институции како ММФ, ЕЦБ и ЕБОР, се споменуваат и:
- Зоран Ставрески – поранешен министер за финансии и висок функционер на ВМРО-ДПМНЕ. Според неофицијални информации, тој е прв на листата од внатрепартиска анкета спроведена од владејачката партија.
- Трајко Славевски – универзитетски професор на Економскиот факултет во Скопје и поранешен министер за финансии. Тој е еден од еден од највлијателните економски гласови во ВМРО-ДПМНЕ и актуелен претседател на Советот на Град Скопје.
- Маја Кадиевска Војновиќ – поранешна вицегувернерка на Народната банка, со богато искуство во монетарната политика. Во моментов е членка на надзорните одбори на КИБС и Стопанска банка а.д. Битола.
Анкетата која била спроведена во рамки на владејачката ВМРО-ДПМНЕ имала за цел да ја тестира јавната поддршка и експертската прифатливост на потенцијалните кандидати, што укажува дека изборот се разгледува не само низ институционална, туку и политичка призма.
Зошто е толку многу важен овој избор?
Изборот на нов гувернер доаѓа во критичен економски момент. Народната банка, преку водењето на монетарната политика, контролата на инфлацијата, управувањето со девизните резерви и надзорот над банкарскиот систем, има централна улога во стабилноста и сигурноста на економијата.
Идниот гувернер ќе треба да обезбеди доверба во националната валута, стабилност на банкарскиот сектор, но и да биде партнeр на меѓународните институции во справување со глобалните и локални економски предизвици.
Банки
Чуварите на мудроста по трет пат ќе ги отворат срцата и умовите пред младите

Некои од најуспешните и највлијателни луѓе и професионалци од Македонија ќе ги отворат срцата и умовите на третото издание на конференцијата „Чувари на мудроста“, организирана од Халкбанк, која ќе се одржи на 28 мај на Економскиот факултет во Скопје.
Оваа конференција прерасна во вистински мост помеѓу генерациите – таа нуди уникатна можност да се учи од мудроста на докажани бизнис лидери, уметници, професори, автори и визионери кои оставиле длабока трага со своето делување во земјата и светот.
На конференцијата говорниците ќе ги пренесат своите животни и професионални совети на младите, ќе зборуваат за почетоците, предизвиците и клучните моменти што ги обликувале како личности.
Дали постои рецепт за успех? Што ги мотивирало да не се откажат? Низ искрени и отворени разговори, „Чуварите на мудроста“ ќе ги споделат своите животни приказни, драгоцени искуства и искрени совети – не само со студентите, туку и со сите што сакаат да растат, учат и да се инспирираат.
Како и на претходните две изданија, конференцијата ќе биде во формат на форум што ги обединува сите кои веруваат во моќта на знаењето и животното искуство. Со отворени разговори, прашања и дискусии, сите присутни ќе можат да се вклучат и да споделат свое размислување или прашање.
Во текот на наредните неколку дена ќе бидат најавени говорниците на конференцијата, како и темите на панелите. Конференцијата „Чувари на мудроста“ е бесплатна и отворена за сите заинтересирани. Но, заради ограничениот капацитет, истите треба да го пријават своето присуство со пополнување онлајн формуларот за регистрација.
Дојдете и бидете дел од настанот којшто не само што инспирира, туку и обединува. Мудроста нема возраст – таа се создава и негува кога младоста и зрелоста ќе си подадат рака.
- Банкипред 2 недели
НЛБ Банка Скопје e првата банка во земјата со формална апликација кон СЕПА, единствената област за плаќање во евра
- Банкипред 1 месец
Шпаркасе Банка наскоро започнува со изградба на нова Централа во Скопје
- Интервјуапред 2 месеци
Интервју | ЕМИЛИЈА НАЦЕВСКА: Вклучувањето на Македонија во СЕПА отвора ново поглавје во меѓународните плаќања
- Советипред 1 месец
Водич за станбени кредити – Дел 1: Што треба да знаете пред да аплицирате?
- Банкипред 2 месеци
Промени во Надзорниот одбор на ТТК Банка АД Скопје
- Бизниспред 2 месеци
Просечната нето плата во Македонија се зголемила за 8,9 проценти и во јануари изнесувала 43.050 денари
- Вработувањепред 2 месеци
Германија ги намалува квотите за работници од Македонија и Балканот
- Колумнипред 2 месеци
Кон дигиталната ера: Електронскиот потпис, норма и неопходност на модерното банкарство