Банки
Народната банка одржа работилница за новинарите: „Дигитализацијата на финансиските услуги и нивната примена во банкарскиот сектор“

Дигиталната технологија сѐ повеќе влијае врз финансиската индустрија. Модернизацијата на плаќањата е особено изразена и зема сѐ поголем замав и во нашата економија. Според податоците од платежната статистика за 2023 година на Народната банка, забележано е зголемување на безготовинските платежни трансакции од 16%, во споредба со 2022 година, односно 87 трансакции по глава на жител. Според глобалната база на податоци „Финдекс“ на Светската банка, процентот на возрасни кои извршиле или примиле дигитални плаќања се зголемил од 44% во 2014 година на 64% во 2021 година.
Ова го истакна гувернерката Анита Ангеловска-Бежоска на почетокот на Работилницата за новинари под наслов „Дигитализацијата на финансиските услуги и нивната примена во банкарскиот сектор“, којашто се одржа во Народната банка. Пред новинарите се обратија и Игор Величковски, директор на Дирекцијата за платни системи при Народната банка, Кристина Трпезаноска, заменик-претседавачка на Комисијата за информативна сигурност и членка на Комисијата за ризици при МБА и директорка на Одделот за управување со ризици при „Прокредит банка“ и Киро Чадиковски, директор на Дирекцијата за банкарски картички и платежни сметки во „Комерцијална банка“ АД Скопје.
Гувернерката посочи дека преку низа активности се поддржува примената на новите технологии во плаќањата, а дека од суштинско значење за ова е и стратегискиот пристап и носењето на Финтек-стратегијата за финансиските регулатори за периодот од 2023 до 2027 година, изработена од Народната банка, во соработка со претставници од регулаторните и надзорните институции во финансиската сфера. Гувернерката Ангеловска-Бежоска во своето обраќање ја истакна важноста на регулативната рамка, но и иновациите во процесите на плаќање и широката примена на механизмите за електронско прифаќање на плаќањата, како значителна промена што води кон економија без готовина.
Во своето обраќање, гувернерката посочи дека покрај предностите, дигитализацијата носи и нови ризици, како кибернападите. Оттаму, од голема важност е да се подигне јавната свест за овие предизвици преку процесот на финансиска едукација, но и преку спроведувањето на европскиот Закон за дигиталната оперативна отпорност. „Kибернападите бележат постојан раст, а стануваат и сѐ посложени и посилни. Се проценува дека на дневна основа има повеќе од 2200 напади, односно еден напад на секои 39 секунди. Финансиската индустрија традиционално е прва на листата по бројот на кибернападите.“
На Работилницата стана збор и за Законот за платежни услуги и платни системи, којшто води кон значајна пресвртница и со кој се овозможуваат нови решенија за дигиталните плаќања, коишто покрај банките и штедилниците, ќе ги развиваат и новите даватели на платежни услуги од финтек-секторот.
„Се очекува дека новата правна рамка којашто е усогласена со правото на Европската Унија ќе го зајакне трендот на дигитализација на платежните услуги во земјата и истовремено ќе ги отвори можностите за забрзана интеграција на земјата во СЕПА и поврзување со платежната инфраструктура во Европската Унија, што ќе овозможи побрзи и поевтини плаќања во евра за граѓаните и компаниите“, истакна Игор Величковски, директорот на Дирекцијата за платни системи.

Директорката на Одделот за управување со ризици во „Прокредит банка“, Кристина Трпезаноска, посочи дека во последните години во банкарскиот сектор во нашата држава е направен виден исчекор во дигитализацијата, поддржана од соодветните законски промени. „Понудата на дигиталните услуги ќе се зголеми во идниот период, а должност на банките е да обезбедат нивна практична, лесна и ефикасна употреба, како и унапредување на дигиталната писменост на крајните корисници. Во овој процес на засилена дигитализација, од суштинско значење е да се спроведат стандардите за информативна безбедност и заштита на дигиталниот простор“, нагласи Трпезаноска.
Претставниците на банките се согласни дека дигитализацијата на финансиските услуги значително го трансформира финансискиот сектор.
„Мобилните апликации и интернет-банкарството овозможуваат управување со финансиите од каде било, додека напредните методи за автентикација ги заштитуваат податоците. Финансиската вклученост, брзите плаќања и поврзаноста со други услуги дополнително придонесуваат за позитивните ефекти на дигитализацијата, овозможувајќи економски развој и напредок“, порача Киро Чадиковски, директор на Дирекцијата за банкарски картички и платежни сметки во „Комерцијална банка“ АД Скопје.
На Работилницата присуствуваа новинари од голем број медиуми коишто известуваат во доменот на економијата.
Банки
Алта Банка успешно го заврши преземањето на Стопанска Банка а.д. Битола

Алта Банка официјално влегува на македонскиот пазар, завршувајќи ја аквизицијата на Стопанска Банка а.д. Битола, воедно потврдувајќи ја својата стратегија за раст и проширување на своите деловни операции во регионот.
Според неофицијалните информации до кои дојде Банкарство, Алта Банка откупи над 88% од вкупниот број на издадени обични акции, односно се стекна со бројка од 344.420 акции од повеќе од 250 акционери, што ја прави оваа трансакција успешна и значајна за банкарскиот сектор во Македонија.
Согласно неофицијалните информации, прагот на успешност е достигнат уште на 21.09.2025 година. Понудата до тој датум ја имале прифатено вкупно 54 акционери кои поседуваат 291.992 акции, што претставува 74,68% од вкупниот број акции на Стопанска банка а.д. Битола.
Првично, намерата за преземање на Стопанска Банка а.д. Битола беше објавена од страна на Алта Банка, но постапката беше привремено запрена поради промена на преземачот во рамките на истата групација. Новото одобрение за преземање Алта Банка го доби на 11 септември годинава, по што веднаш беше објавена јавната понуда за преземање на акциите.
Со ова преземање, Алта Банка не само што го влегува на македонскиот банкарски пазар, туку и ја проширува својата мрежа на клиенти и финансиски производи. Според аналитичарите, оваа трансакција е стратешки чекор кој ќе и овозможи на групацијата подобра синергија и ефикасно искористување на капиталот и ресурсите.
Поглед кон иднината
Аналитичарите нагласуваат дека успешното преземање на Стопанска Банка а.д. Битола од страна на Алта Банка претставува пример за континуирано консолидирање на банкарскиот сектор во Македонија. Алта Банка со ова ја потврдува својата стратегија за раст и проширување на деловните операции во регионот, како и фокусот кон воведување на иновативни решенија за своите клиенти.
Во наредниот период се очекува подобрување на услугите, воведување нови производи и засилување на конкурентската позиција на пазарот, што дополнително ја прави оваа аквизиција значајна за целиот финансиски сектор.
Банки
ММФ и Светска банка ги почнаа есенските состаноци во Вашингтон

Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) и Светската банка денеска ги отворија своите годишни есенски состаноци во Вашингтон, во услови на забавен глобален раст, трговски тензии и зголемена неизвесност во економските политики.
На состаноците учествуваат министри за финансии, гувернери на централни банки и претставници на развојни институции од целиот свет.
Главниот настан оваа недела ќе биде утрешното објавување на ажурираниот глобален економски извештај на ММФ. Во јулската прогноза Фондот предвиде глобален раст од 3 отсто за оваа година и 3,1 отсто за 2026 година.
Особено внимание ќе биде насочено кон влијанието на новите трговски мерки на американскиот претседател Доналд Трамп. Генералната директорка на ММФ, Кристалина Георгиева, предупреди дека „целосниот ефект на новите царини сè уште не е познат“.
„Неизвесноста стана новата нормалност и ќе остане со нас“, изјави Георгиева минатата недела.
Меѓу темите на состанокот ќе биде и влијанието на вештачката интелигенција врз глобалната економија. Банката на Англија неодамна предупреди на можен „меур“ на пазарите поврзан со инвестиции во вештачка интелигенција, кој би можел да предизвика „нагло коригирање“ на финансиските пазари во случај на промена на инвеститорските очекувања.
Банки
Делегација од Централната банка на Косово во посета на Народната банка за размена на искуства во областа на заштитата на потрошувачите

Во рамките на постојаната соработка со централните банки во регионот, Народната банка беше домаќин на делегација од Централната банка на Косово. Делегацијата ја предводеше вицегувернерката Несрин Шилеку Шала, којашто оствари средба со вицегувернерот на Народната банка, Фадил Бајрами.

Целта на работната посета беше размената на искуства и знаења во доменот на заштитата на потрошувачите, како една од важните области во функционирањето на модерните централни банки. Се зборуваше за споделување на добрите практики, регулативните рамки и на оперативните процедури коишто се однесуваат на заштитата на потрошувачите корисници на финансиски услуги.

Оваа посета претставува важен чекор во јакнењето на билатералната соработка меѓу двете централни банки како значаен предуслов за унапредување на капацитетот на двете институции и ја истакнува посветеноста на Народната банка на постојаниот развој и усогласување со најдобрите меѓународни стандарди во сите области на своето делување, вклучувајќи ја и заштитата на потрошувачите.
-
Продуктипред 2 месеци
Apple Pay достапен и за клиентите на Комерцијална банка
-
Анализипред 2 месеци
АНАЛИЗА: Кешот vs дигиталната ера – дали граѓаните ќе им останат верни на банкоматите?
-
Банкипред 2 месеци
Добре дојде во светот на Bonus Box – новата програма за лојалност од Комерцијална банка
-
Бизниспред 2 месеци
За прв пат во Македонија, Иуте воведе целосно автоматизиран систем за обработка на кредитни апликации, достапен 24/7
-
Банкипред 1 месец
Фатих Шахпаз е новиот генерален директор на Халкбанк АД Скопје?
-
Бизниспред 2 месеци
Ексклузивна соработка помеѓу Flex Pay и Ria Money Transfer – брзи и сигурни парични трансфери сега достапни во Flex Pay и филијалите на Flex Credit
-
Банкипред 1 месец
Промотивно со НЛБ Visa кредитните картички, 5,9% фиксна каматна стапка
-
Банкипред 2 месеци
Орлин Ваташки e нов член на Управниот одбор на УНИБанка АД Скопје