Стопанска банка АД – Скопје ќе исплати рекордни 65 милиони евра дивиденда на своите над 1.500 акционери сопственици на обични акции, што претставува највисок износ дистрибуиран досега од оваа банка по основ на добивка.

Според предлог-одлуката за исплата на дивиденда која ќе биде ставена на усвојување на редовното Годишно собрание на акционери, закажано за 31 мај 2025 година, бруто-дивидендата изнесува 229 денари по обична акција или нето износ од 206 денари по акција откако ќе се одбие персоналниот данок за физички лица и данокот на задршка за странски правни лица.

Календар на дивиденда

• Годишно собрание на акционери: 31 мај 2025
• Последен ден за тргување со право на дивиденда: 12 јуни 2025
• Датум без право на дивиденда: 13 јуни 2025
• Утврдување на акционери со право на дивиденда: 12 јуни 2025
• Почеток на исплата на дивиденда: 10 јули 2025

Правото на исплата го стекнуваат сите акционери кои ќе поседуваат акции заклучно со 12 јуни, а листата на приматели ќе се утврди со извод од акционерската книга на Централниот депозитар за хартии од вредност, со датум од 13 јуни.

Најголем дел од исплатата ќе ја прими грчката национална банкарска групација NBG, која е најголем акционер со 94,64% сопственички удел во Стопанска банка АД – Скопје.

Ова е највисока дивиденда по акција досега во историјата на Стопанска банка АД – Скопје. За споредба, досегашната највисока исплата изнесуваше 159 денари бруто по акција, реализирана во 2017 година.

Голем добитник и најголем губитник

Додека обичните акционери ќе добијат историски највисока дивиденда, сопствениците на приоритетни акции остануваат најголемите губитници во оваа распределба. Нив им следува бруто-дивиденда од само 6 денари по акција, повеќекратно помалку од онаа за обичните акции.

Причината за оваа голема разлика лежи во тоа што сопствениците на приоритетни акции ја одбија понудата од банката за конверзија на акциите во обични, што би им овозможило повисоки приноси при идни распределби на добивка. Одлуката да останат со приоритетни акции сега им носи значително помал поврат во време кога банката испорачува рекордни резултати и дава рекордни дивиденди.

Добивка и инвестиции:

Банката одлучи добивката за 2024 година од речиси 50 милиони евра да остане задржана и ограничена за распределба, а дополнителни 8 милиони евра ќе бидат наменети за инвестиции во рамки на сопствениот развој.

Со оваа одлука, Стопанска банка АД – Скопје дополнително ја засилува позицијата како водечка и стабилна банкарска институција во земјата, истовремено испраќајќи силен сигнал на доверба кон акционерите и пазарот.

Во дигиталното доба, сајбер измамите сè почесто се таргетирани кон корисници на финансиски услуги. Една од најчестите форми е phishing – измама со која преку лажни пораки се прибираат лични или финансиски податоци.

Замислете ја следнава ситуација: додека проверувате е-пошта, добивате порака со наслов „ИТНО: Вашата сметка е загрозена!“. Притисокот од пораката и нејзината формулација често резултираат со импулсивна реакција – клик на линкот за „спас“. Но, токму тој клик може да биде отворена врата за сајбер измамниците.

Како функционира phishing?

Phishing пораките обично изгледаат како да доаѓаат од легитимна институција, банка, пошта, интернет провајдер. Измамниците користат сличен визуелен идентитет (лого, боја, стил на пишување), за да ја добијат довербата на корисникот. Целта е прибирање чувствителни информации:

• лични податоци
• корисничко име
• лозинки
• ПИН
• број на платежна картичка
• CVV број
• други лични сензитивни податоци

Некои phishing пораки водат кон страници што симулираат официјални веб-страници, но служат за внес и кражба на податоци. Други пак, инсталираат малициозен софтвер.

Како да ги препознаете?

Иако изгледаат убедливо, phishing пораките често содржат „црвени знаменца“:

• агресивен тон со барање за итна реакција
• линкови кои водат на сомнителни или нестандардни URL адреси
• барање за внес на лични или финансиски податоци
• правописни или граматички грешки

Како да се заштитите?

Најдобра заштита е внимание и смиреност.

• Никогаш не внесувајте податоци преку линкови од сомнителни пораки
• Секогаш пристапувајте до банкарските услуги преку официјалната веб-страница
• Не отворајте прилози или линкови од непознати испраќачи
• Редовно ажурирајте ги лозинките и користете двофакторска автентикација

Што ако веќе сте кликнале?

Не паничете, но реагирајте веднаш:

1. Контактирајте ја вашата банка
2. Променете ги сите релевантни лозинки
3. Пријавете го случајот кај надлежните институции

Запомнете: Банките никогаш не бараат преку е-пошта или порака да внесувате лозинки, број на картичка, ПИН или други сензитивни информации. Ако нешто изгледа сомнително – веројатно е сомнително.

По повод денот на монетарната самостојност, Народната банка традиционално ја додели Годишната награда за млади истражувачи за најдобар труд од областа на макроекономијата и банките и банкарските системи. Добитничка на првата награда за 2025 година е Јасна Тоновска, асистентка и докторантка на Економскиот факултет при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, за трудот со наслов „Волатилноста на меѓународните финансиски текови: импликации за македонската економија“. Во трудот се посочува дека изразената променливост на меѓународните финансиски текови носи ризици за економските остварувања во земјата, особено на среден рок, при што се заклучува дека макропрудентните мерки претставуваат ефикасен инструмент за ублажување на негативните ефекти од оваа променливост, којашто станува особено изразена по 2020 година, како резултат на засилената светска неизвесност и сѐ поголемите геополитички тензии.

По повод доделувањето на наградата, во Народната банка се одржа средба со наградената истражувачка, гувернерката Анита Ангеловска-Бежоска и Одборот за оценување трудови составен од вицегувернерката Ана Митреска (претседателка) и членовите Султанија Бојчева-Терзијан, директорка на Секторот за монетарна политика, истражување и статистика и Мите Митески, помошник на вицегувернерот, како и вицегувернерите Емилија Нацевска и Фадил Бајрами.

На средбата се разменија мислења за наградениот труд и за значењето на истражувачката работа при носењето политики засновани на докази. Акцентот беше ставен на важноста на поддршката што Народната банка им ја дава на младите истражувачи заради унапредување на истражувачката дејност во земјата. Имено, во изминатите деветнаесет години, токму преку оваа награда, Народната банка активно придонесува за поттикнување на истражувачката активност на младите во областа на макроекономијата и банкарството, со што се зголемува нивниот научен придонес со практична вредност при носењето на политиките.

Според традицијата, наградениот труд ќе биде презентиран на некоја од следните сесии на Клубот на истражувачите на Народната банка, којшто функционира како платформа за развој на истражувачката мисла и мрежа за поврзување на експертите од овие области.

Доделувањето на наградата е дел од одбележувањето на 33-годишнината од монетарното осамостојување и формирањето на Народната банка. Постојаното јакнење на институционалните и истражувачките капацитети ѝ овозможи на Народната банка да се издигне како реномирана и кредибилна институција на меѓународно ниво, со голем придонес во обезбедувањето на макроекономската и финансиската стабилност во земјава.