Кристалина Георгиева, директорка на Меѓународниот монетарен фонд (ММФ), ја оцени Албанија како една од најбрзорастечките економии во Европа, истакнувајќи ја клучната улога на Банката на Албанија во обезбедување стабилност, доверба и одржлив раст.

„Со Централната банка на Албанија како силен партнер, посветена на здрави монетарни политики, регулаторна рамка и институционална транспарентност, Албанија се рангира меѓу најбрзорастечките економии во Европа, што е доказ за непоколеблив напредок и зголемена одржливост“, посочи Георгиева.

Таа додаде дека ММФ ќе продолжи да ја поддржува Албанија во процесот на интеграција во Европската унија и во одржување на макроекономската стабилност, како и во унапредување на финансиската инклузија и дигитализацијата на банкарскиот сектор.

Ова признание ја истакнува важноста на доброто управување со монетарната политика и стабилните институции за забрзување на економскиот раст и зајакнување на довербата на инвеститорите во регионот.

До крајот на годината, сите работници во земјава треба задолжително да го добијат регресот за годишен одмор, познат како К-15, кој според закон мора да биде исплатен најдоцна до 31 декември.

Оваа година, минималниот износ на К-15 изнесува 18.141 денари или околу 295 евра за вработените во приватниот сектор, додека за јавниот сектор е утврден износ од 12.372 денари или околу 200 евра. Законот пропишува дека регресот може да изнесува најмалку 40%, а најмногу 100% од просечната исплатена нето-плата во земјата.

Иако најголемиот дел од компаниите редовно го исплаќаат регресот, претходната година биле поднесени само 22 пријави за неисплатен регрес за годишен одмор, најчесто во текстилната индустрија, која традиционално е најпогодена од неправилности во исплатата на надоместоците.

Доколку работниците не го добијат законскиот износ на регресот, тие можат да поднесат пријава до Сојузот на синдикати на Македонија или до Државниот инспекторат за труд, кој е надлежен да спроведе контрола и санкции кон работодавачите кои не го почитуваат законот.

Исплатата на К-15 претставува еден од најважните инструменти за заштита на работничките права и стандарди, особено во услови на зголемени животни трошоци и инфлациски притисоци.

Со оваа законска обврска, државата повторно потсетува дека работничките права не се привилегија, туку законска обврска, а дека до крајот на 2025 година, секој работник треба да ја добие заслужената финансиска поддршка за одмор и рекреација.

Во FinSight, Зоран Кочоски отворено зборува за реалноста зад платите во Македонија и ја поставува клучната дилема – дали домашниот пазар може да исплати европски плати?

„Ако кај нас добра плата велиме дека е од 2.500 до 3.500 евра, на запад тоа се смета за средна класа – од 5.000 до 8.000 евра, а топ менаџерите таму добиваат и до 15.000 евра месечно,“ вели Кочоски.

Разликата, според него, не е само во бројките, туку и во обемот и нивото на бизнисот.

„Тоа се бенефити два до три пати повисоки од оние кои се добиваат кај нас. Но, реалноста е дека македонската економија сè уште нема капацитет да поддржи такви високи плати – освен ако некој не остварува дополнителни приходи надвор од стандардниот бизнис модел,“ додава тој.

Овој став отвора важна дискусија – дали растот на продуктивноста и дигитализацијата можат да ја променат економската рамка и да ги приближат домашните компании до европскиот пазар на труд?

Новинар: Наташа Мерсовска.