Во првиот квартал од 2025 година, домашната економија продолжи да се соочува со предизвици, но истовремено покажа и потенцијал за раст и стабилност. Според најновите макроекономски показатели, економските остварувања се движат во рамки на очекувањата.

Реалниот БДП во 2024 година забележа раст од 2,8%, што се должи на домашната побарувачка, додека нето-извозот имаше негативен придонес поради намален извоз и зголемен увоз на стоки и услуги. Годишната стапка на инфлација во февруари и март 2025 година изнесуваше 5,0% и 2,7%, со раст на цените на прехранбените производи, додека цените на енергијата благо се намалија.

Банките продолжија со активна кредитна поддршка на економијата, при раст на депозитната база. Девизните резерви се стабилни и се наоѓаат во сигурната зона, додека Народната банка ја намали каматната стапка на благајничките записи на 5,35%.

Во ваков економски амбиент, Стопанска банка АД – Скопје оствари стабилни резултати во првиот квартал од 2025 година.

Добивката пред оданочување и резервации изнесува 1.236,8 милиони денари, што е намалување од 8% во однос на истиот период во 2024 година. Сепак, поради намалени исправки на вредност, добивката пред оданочување изнесува 980,7 милиони денари, што претставува раст од 2% во споредба со првиот квартал од минатата година.

Банката останува фокусирана на квалитетно кредитно портфолио и внимателно управување со ризиците.

Биланс на успех

Нето-приходите од камати изнесуваат 1.459.364 илјади денари и се намалени за 7% во однос на истиот период од минатата година како резултат на намалените каматни стапки, но се поголеми од буџетираните за 2%.

Нето-приходите од провизии и надоместоци изнесуваат 195.690 илјади денари и се намалени за 8% во однос на анализираниот период во 2024 година, како резултат на зголемените расходи од провизии кои ги наплатуваат добавувачите на соодветните сервиси.

Нето-приходите од курсни разлики изнесуваат 58.657 илјади денари и се зголемени за 91% во однос на анализираниот период од минатата година како резултат на зголемениот обем на активности.

Останатите приходи од дејноста изнесуваат 163.520 илјади денари.

И покрај сè уште присутните инфлаторни притисоци и ценовни флуктуации, Банката продолжува со оперативна ефикасност во однос на контролата на трошоците од работењето. Притоа, останатите расходи од дејноста и трошоците за вработени изнесуваат 265.015 илјади денари и 312.306 илјади денари респективно и се за 9% повисоки во однос на истиот период од претходната година.

Одржувањето на квалитетот на кредитното портфолио и управувањето со кредитниот ризик е во приоритетните цели на Банката. Оттука, заклучно со крајот на првиот квартал од 2025 година, Банката издвои исправка на вредност на финансиските средства и посебна резерва за вонбилансна изложеност, на нетооснова, во износ од 256.113 илјади денари.

Како резултат на сето наведено, остварената добивка пред оданочување и резервации изнесува 1.236.806 илјади денари, додека добивката пред оданочување на 31.03.2025 година изнесува 980.693 илјади денари и е за 2% повисока во однос на истиот период од минатата година.

Биланс на состојба

Вкупната актива на Банката во анализираниот период изнесува 145.644.387 илјади денари.

Паричните средства и паричните еквиваленти споредени со крајот на 2024 година се повисоки за 1.362.302 илјади денари, односно за 6%.

Кредитите на и побарувањата од други комитенти нето изнесуваат 100.352.539 илјади денари и се повисоки за 1% споредено со минатата година.

Кредитите на и побарувањата од банки изнесуваат 398.371 илјади денари и бележат намалување од 2% споредено со крајот на минатата година.

Вложувањата во хартии од вредност изнесуваат 15.322.844 илјади денари и забележаа намалување од 8% споредено со крајот на минатата година.

Останатите побарувања изнесуваат 2.192.185 илјади денари.

Вкупните депозити на други комитенти изнесуваат 109.534.569 илјади денари и се приближно на исто ниво во однос на крајот од минатата година.

Капиталот и резервите изнесуваат 30.076.883 илјади денари, што претставува зголемување за 3% во однос на крајот на 2024 година.

Вложувања или продажба на материјални средства (недвижности, постојки и опрема) или значителен отпис (поголем од 30% од вредноста на средството споредено со последните годишни ревидирани финансиски извештаи)

Недвижностите и опремата изнесуваат 1.101.006 илјади денари и бележат зголемување за 16% споредено со крајот на минатата година.

Промени во кредитните задолжувања (намалувања или зголемувања поголеми од 30% споредено со последните годишни ревидирани финансиски извештаи)

Обврските по кредити изнесуваат 2.314.435 илјади денари и во однос на крајот на 2024 година се намалени за 5%.

Очекувања за претстојниот период

Глобалната економија и натаму закрепнува, при пониска инфлација и поповолни финансиски услови. По серијата кризи, глобалниот раст се стабилизира и се очекува дека во наредниот период ќе ја следи сегашната динамика. Сепак, преовладува зголемената геополитичка неизвесност, поради војните и конфликтите, како и евентуалните трговски санкции, особено со последните одлуки на Американската администрација поврзана со царините, кои, секако, ќе имаат директни или индиректни ефекти врз компаниите од домашната економија кои се увозно-извозно ориентирани.

Евентуалното засилување на геополитичките тензии би можело да ги наруши енергетските пазари и синџирите на снабдување, што би можело да ја зголеми инфлацијата, а би ја намалило економската активност. Според извештајот на ММФ од јануари 2025 година, се очекува стабилен раст на глобалната економија, кој од 3,2% минимално би пораснал на 3,3% во 2025 година, во услови на намалување на инфлаторните притисоци и поповолни глобални финансиски услови. Во споредба со октомвриските проекции, оцената е главно непроменета, првенствено поради нагорната ревизија во САД што ги неутрализира надолните ревизии во другите големи економии. Се очекува дека глобалната инфлација и натаму ќе се намалува, во услови на олабавување на притисоците на пазарот на трудот и падот на цените на енергијата, при што развиените економии ќе го достигнат целното ниво побрзо од земјите во развој.

Во домашната економија, ризиците за економските изгледи на краток рок и понатаму се претежно надолни, главно поврзани со геополитичките тензии, со потенцијал за нарушувања на енергетските пазари и пазарите на примарни прехранбени производи, но и со динамиката и интензитетот на остварувањето на домашните инфраструктурни проекти.

Меѓународниот монетарен фонд предвидува закрепнување на домашната економија и
зајакнување на растот од 3,3% во 2025 година, поттикнат од поголемата домашна побарувачка и од планираните јавни инвестиции, особено од интензивирањето на изградбата на автопатските делници од коридорите 8 и 10-д. Влијанието на слабата надворешна побарувачка што се забележа во 2024 година се очекува да трае и во 2025 година, предизвикано од структурните промени во европскиот автомобилски сектор.

Во услови на високо ниво на буџетски дефицит од 4,7% на крајот на 2024 година и јавен долг од 61,9% (14% над предпандемиското ниво), фокусот во иднина се препорачува да биде ставен на спроведување кредибилна фискална стратегија за враќање на усогласеноста со фискалните правила – клучна за зачувување на кредибилитетот за одржување на пристап до меѓународните капитални пазари, за создавање простор за инвестиции и за зајакнување на отпорноста на идни шокови. Од аспект на монетарната политика, препораките од ММФ се задржување на каматните стапки на исто ниво и затегнување преку ликвидносните алатки сè додека инфлацијата не се стабилизира и не се намали до посакуваното ниво. Фокусот треба да биде ставен на будно следење на инфлаторните ризици од домашни фактори, вклучително и зголемување на платите и пензиите, како и зголемените надворешни ризици од трговските неизвесности.

Финансискиот систем останува отпорен, стабилен и ликвиден, со ниски нефункционални кредити на ниво на целиот систем.

Во следниот период се очекува продолжување на деловните активности согласно дефинираниот деловен план на Банката со целосна ориентираност кон поддршка на клиентите, прудентно управување со ризиците и одржување на високата стабилност, сигурност и ефикасност во сите сегменти од нејзиното работење. Исто така, Банката продолжува со реализација на започнатите проекти, пред сè, во делот на дигитализацијата, како и подготовка на понуда на нови услуги. Секако, фокусот останува на редовното и ефикасно извршување на основните деловни активности, одржување на лидерското пазарно учество во сегментот на кредитирање на населението, со фокус за натамошно зголемување на пазарното учество во делот на кредитирање на компаниите. Банката продолжува интензивно да работи на интерните процеси со цел да обезбеди понуда на пазарот која ќе биде уште побрза, полесна и, секако, посовремена, а филијалите на Банката сè повеќе ќе се ориентираат кон советодавни услуги и изнаоѓање решенија соодветни на потребите на клиентите. Веќе интензивно се гради и новата управна зграда, се работи и на нови дигитални решенија за правните и физичките лица. Банката е фокусирана на наградување на своите лојални клиенти и, секако, се вложува во развојот на вработените, унапредување на работните услови и на тимскиот дух. СБ и понатаму продолжува да ги надградува и проектите што во фокусот ги имаат животната средина, инклузијата и создавањето подобар свет за сите.

Во периодот од 01.01. до 31.03.2025 година Комерцијална банка од своето работење оствари позитивен финансиски резултат во износ од 1.416,5 милиони денари наспроти остварениот позитивен финансиски резултат во истиот период минатата година во износ од 1.179,1 милиони денари, што претставува зголемување за 20,1 %. Планираната бруто-добивка за првиот квартал од годинава е остварена со 110,0 %. Позитивниот резултат од работењето е остварен во услови на нагласени ризици од надворешното окружување, особено зголемените геополитички тензии, осцилациите на светските пазари како резултат на неизвесноста од воведените тарифи од страна на САД, како и намалената економска активност на главните трговски партнери на државата.

Остварената добивка пред исправка на вредност, која претставува показател за оперативната способност на Банката да ги покрива расходите од работењето, е за 1,1% поголема во однос на истиот период минатата година. Зголемувањето на добивката пред исправка на вредност главно произлегува од зголемените нето курсни разлики и зголемените нето-приходи од камати.

Дополнително, домашната инфлација забележа одредено забрзување во првиот квартал (достигна 5,0 % и 4,2 % на годишно ниво во февруари и март), што влијаеше НБРСМ да ја води монетарната политика на претпазлив начин.

Вкупните приходи од работењето изнесуваат 2.024,4 милиони денари и бележат зголемување од 1,3% во однос на истиот период минатата година.

Нето-приходите од камата претставуваат основна компонента во формирањето на вкупните приходи од работењето и на 31.03.2025 година истите бележат минимално зголемување од 0,8% во однос на истиот период минатата година. Планот е исполнет со 100,1%. Приходите по основ на камата се зголемени за 1,3%, при што најголем пораст бележат приходите од камата од домаќинствата и нефинансиските друштва како резултат на зголемените пласмани, како и приходите од камата остварени од секторот држава поради зголеменото вложување во државни хартии од вредност. Расходите по основ на камата се зголемени за 5,2% поради зголемените орочени депозити споредено со истиот период минатата година. Нето каматната маржа на ниво на Банката е намалена од 3,94% на крајот од првиот квартал од минатата година, на 3,65% на 31.03.2025 година.

Нето-приходите од провизии и надоместоци на 31.03.2025 година изнесуваат 334,8 милиони денари и во однос на истиот период минатата година бележат минимално намалување од 0,5%. Планот за анализираниот период е остварен со 114,1%.

Нето-приходите од курсни разлики на 31.03.2025 година изнесуваат 113,3 милиони денари и бележат зголемување од 17,3% во однос на истиот период минатата година, во најголем обем поради зголемениот промет на девизниот пазар. Планот за анализираниот период е остварен со 143,4%.

Останатите приходи од работењето на Банката на 31.03.2025 година изнесуваат 87,2 милиони денари и бележат зголемување од 0,9% во однос на истиот период минатата година, главно како резултат на зголемените наплатени претходно отпишани побарувања. Планот е остварен со 27,7%.

Оперативните расходи за периодот 01.01.-31.03.2025 година изнесуваат 553,3 милиони денари и во однос на минатата година се зголемени за 1,8%, во најголем дел како резултат на зголемениот износ на плати и други трошоци за вработените, а во помал
обем и поради зголемената амортизација. Планот е остварен со 78,6%.

Нето исправката на вредност на финансиските средства заклучно со 31.03.2025 година изнесува 49,8 милиони денари и бележи позначително намалување во однос на истиот период минатата година кога изнесуваше 274,6 милиони денари. Намалувањето кај исправката на вредност на финансиските средства во првиот квартал од 2025 година главно се должи на добрата финансиска дисциплина и редовното сервисирање на обврските по кредити од страна на клиентите.

Во периодот од 01.01. до 31.03.2025 година, Банката прокнижи загуба поради оштетување на нефинансиските средства на нето-основа во износ од 4,9 милиони денари, во согласност со регулативата од НБРСМ.

Биланс на состојба

Вкупната актива на Банката на 31.03.2025 година достигна износ од 178.735,1 милиони денари и во однос на декември 2024 година бележи зголемување од 0,1%.

Зголемувањето на вкупната актива во најголем обем се должи на зголемените парични средства, а во помал обем и поради зголемените кредити на комитенти. Планот е остварен со 98,8%.

Паричните средства и паричните еквиваленти бележат зголемување од 9,0%, во најголем дел заради повеќе пласирани депозити во НБРСМ (преку ноќ и до 7 дена) во споредба со декември 2024 година. Планот е остварен со 106,5%.

Средствата за тргување бележат зголемување од 20,4% како резултат на нето-ефектот
од купени и продадени акции. Планот е остварен со 153,2%.

Финансиски средства по објективна вредност преку Билансот на успех определени како такви при почетното признавање во износ од 378,1 милиони денари, се состојат од вложувања во удели во инвестициски фондови.

Кредитите на и побарувањата од банки бележат намалување од 2,5%, како резултат на намалената состојба на орочените депозити со рочност над 3 месеци што се должи на движењата на девизните курсеви во однос на домашната валута. Износот на орочените депозити во оригиналните валути е непроменет. Планот е исполнет со 105,8%.

Кредитите на и побарувањата од други комитенти бележат зголемување од 2,5% како резултат на зголеменото кредитирање на секторите нефинансиски друштва и домаќинства, со поголем придонес на нефинансиските друштва. Планот е остварен со 101,1%.

Вложувањата во хартии од вредност се намалени за 12,6%, главно како резултат на достасани континуирани државни обврзници во денари и поголем износ на достасани од запишани Македонски еврообврзници. Планот е остварен со 86,3%.

Преземените средства врз основа на ненаплатени побарувања бележат намалување од 46,6% по основ на продажби на преземен имот и извршено редовно оштетување на дел од преземениот имот. Истите имаат незначително учество во вкупната актива.

Вкупните депозити (депозити на комитенти и депозити на банки) изнесуваат 153.073,6 милиони денари и бележат намалување од 1,0% во однос на декември 2024 година, главно поради намалените депозити на банките. Планот е остварен со 97,9%.

Обврските по кредити изнесуваат 1.477,9 милиони денари и во однос на декември 2024 година се зголемени за 1,4% како резултат на нето-ефектот од нови повлекувања (вклучително и првата транша од Унгарската кредитна линија наменета за компании, во износ од 76,3 милиони денари) и отплатени доспеани рати од кредитните линии. Истите имаат минимално учество од 0,8% во вкупната пасива на Банката. Планот е остварен со 96,5%.

Акционерскиот капитал и резервите на Банката со состојба 31.03.2025 година достигнаа износ од 22.283,2 милиони денари и во однос на декември 2024 година бележат зголемување од 6,8% главно како резултат на зголемената задржана добивка поради остварената солидна тековна бруто-добивка која е вклучена во оваа позиција. Планот е реализиран со 104,6%.

Комерцијална банка продолжува да демонстрира одржлив раст и финансиска стабилност, при што првиот квартал од 2025 година ја потврдува успешната имплементација на нејзината стратегија за профитабилно и ефикасно работење во услови на макроекономска неизвесност.

ТТК Банка АД Скопје ги информира своите почитувани клиенти дека по повод претстојниот државен празник 1 Мај – Ден на трудот, на 01.05.2025 година (четврток), филијалите и експозитурите на Банката нема да работат.

И покрај неработниот ден, на клиентите 24/7 им остануваат достапни дигиталните услуги мобилното банкарство TTK M-bank, електронското банкарство TTK E-bank, како и  мрежата на банкомати на ТТК Банка за подигнување и уплата на готовина.

ТТК Банка ви го честита празникот!