Банки
КОМЕРЦИЈАЛНА БАНКА СО РЕКОРДНА ДОБИВКА ОД БЛИЗУ 72 МИЛИОНИ ЕВРА ЗА ДЕВЕТ МЕСЕЦИ

Во периодот од 01.01-30.09.2024 година Банката од своето работење оствари позитивен финансиски резултат во износ од 4.422,6 милиони денари наспроти остварениот позитивен финансиски резултат во истиот период минатата година во износ од 3.047,7 милиони денари што претставува зголемување за 45,1%. Планираната бруто-добивка заклучно со третиот квартал од 2024 година е остварена со 139,3%.
Притоа, остварената добивка пред исправка на вредност, која претставува показател за оперативната способност на Банката да ги покрива расходите од работењето, е за 36,4% поголема во однос на истиот период минатата година. Зголемувањето на добивката пред
исправка на вредност главно произлегува од зголемените останати приходи од дејноста и зголемените нето приходи од камата, а во помал обем и поради зголемените нето приходи од провизии и надомести и нето приходи од тргување. Позначителното зголемување на останатите приходи од дејноста во споредба со истиот период минатата година е резултат на зголемените приходи од капитална добивка од продажба на преземен имот, како и поради зголемениот износ на наплатени претходно отпишани побарувања.
Вкупните приходи од работењето изнесуваат 6.626,4 милиони денари и бележат зголемување од 29,5 % во однос на истиот период од минатата година.
Нето-приходите од камата претставуваат основна компонента во формирањето на вкупните приходи од работењето и на 30.09.2024 година истите бележат зголемување од 16,2% во однос на истиот период од минатата година. Планот за анализираниот период е исполнет со 113,4 %.
Приходите по основ на камата се зголемени вкупно за 20,0% како резултат на зголемени пласмани кај клиентите од сите сектори, при што единствено кај нерезидентите отпочна трендот на намалување на каматните стапки споредено со истиот период минатата година заради намалувањето на трите основни каматни стапки од страна на ЕЦБ. Кај останатите сектори сеуште се одржуваат повисоките каматни стапки споредено со истиот период минатата година, во услови на отпочнато релаксирање на монетарната политика од страна на НБРСМ.
Расходите по основ на камaта се зголемени за 58,7% поради зголемените орочени депозити споредено со истиот период минатата година. Нето-каматната маржа на ниво на Банката се зголеми од 3,56% заклучно со крајот на третиот квартал од минатата година, на 3,87% со 30.09.2024 година.
Нето приходите од провизии и надоместоци на 30.09.2024 година изнесуваат 876,0 милиони денари и во однос на истиот период од минатата година бележат зголемување од 9,9% во најголем дел како резултат на зголемениот обем на активности, особено во делот на работењето со картички. Планот за анализираниот период е остварен со 106,2%.
Нето приходите од курсни разлики на 30.09.2024 година изнесуваат 268,0 милиони денари и бележат мало намалување од 1,2% во однос на истиот период од минатата година. Планот за анализираниот период е остварен со 109,6%.
Останатите приходи од работењето на Банката на 30.09.2024 година изнесуваат 987,8 милиони денари и бележат позначително зголемување во однос на истиот период минатата година како резултат на повеќекратното зголемување кај приходите од капитална добивка од продажба на преземен имот, а во помал обем и поради зголемените наплатени претходно отпишани побарувања. Во рамки на приходите од продажба на преземен имот и опрема најголемо учество имаат приходите од продажба на преземен имот од должниците Еуроникел Индустри ДОО с. Возарци, Кавадарци и Нова Рефрактори ДОО Пехчево евидентирани во месец април 2024 година. Планот е остварен со 176,2%.
Оперативните расходи за периодот 01.01-30.09.2024 година изнесуваат 1.722,7 милиони денари и во однос на истиот период од минатата година се зголемени за 13,3% во најголем дел како резултат на зголемените останати расходи, а во помал обем и поради зголемениот износ на плати и други трошоци за вработените и зголемената амортизација. Позначителното зголемување на останатите расходи се однесува на расходите за преземени објекти, пред сѐ за преземениот имот од клиентот Еуроникел Индустри Кавадарци, со цел одржување на комбинатот во добра состојба за безбедно и ефикасно рестартирање на производниот процес. Планот е остварен со 103,5%.
Во периодот од 01.01-30.09.2024 година, Банката прокнижи загуба поради оштетување
на нефинансиските средства на нето основа во износ од 3,1 милион денари, односно
20% од нето вредноста на преземениот имот во согласност со регулативата од НБРСМ.
Во извештајниот период Банката прокнижи исправка на вредност на финансиските средства и посебна резерва за вонбилансни изложености на нето основа во износ од 478,0 милиони денари, наспроти 545,3 милиони денари во истиот период минатата година. Намалувањето кај исправката на вредност на финансиските средства се должи на ефектот од нето-дополнителната исправка на вредност и извршените отписи во извештајниот период, согласно со регулативата од НБРСМ.
Биланс на состојба
Вкупната актива на Банката на 30.09.2024 година достигна износ од 168.900,9 милиони денари и во однос на декември 2023 година бележи зголемување од 3,2%. Зголемувањето на вкупната актива во најголем дел се должи на зголемените кредити на комитенти, а во помал обем и поради зголемените вложувања во хартии од вредност и зголемените кредити и побарувања од банки. Планот е остварен со 99,2%.
Паричните средства и паричните еквиваленти бележат намалување од 8,9%, во најголем дел заради помалку пласирани депозити во НБРСМ (преку ноќ и до 7 дена), при што Банката го искористи вишокот ликвидни средства за поддршка на реалниот сектор со цел да ја зголеми профитабилноста и да ја зајакне својата пазарна позиција. Исто така, во извештајниот период Банката изврши пренасочување на краткорочните депозити и средствата на девизните сметки во странство кон пласмани во странски банки со рочност до една година заради остварување повисоки приноси во услови на отпочнат циклус на намалување на основните каматни стапки од страна на ЕЦБ и ФЕД. Планот е остварен со 86,3%.
Средствата за тргување бележат зголемување од 13,7% како резултат на нето ефектот од купени и продадени акции. Планот е остварен со 120,6%.
Финансиски средства по објективна вредност преку билансот на успех определени како такви при почетното признавање во износ од 372,5 милиони денари се состојат од вложувања во удели во инвестициски фондови.
Кредитите на и побарувањата од банки бележат зголемување од 37,4%, кое се должи главно на зголемените девизни депозити во странски банки со рочност од 3 месеци до 1 година во валути USD, AUD и CHF, со цел остварување повисоки приходи во услови на намалување на каматните стапки на странските финансиски пазари. Планот е исполнет со 195,0%.
Кредитите на и побарувањата од други комитенти бележат зголемување од 14,9% како резултат на зголеменото кредитирање на секторите нефинансиски друштва и домаќинства. Планот е остварен со 110,8 %. Позначителното отстапување во однос на планот делумно се должи на одобрените кредити поврзани со продажбата на преземениот имот од Еуроникел Кавадарци со поврзаните лица кои не беа предвидени во проекциите за 2024 година, а делумно и заради настојувањето Банката да ја задржи својата пазарна позиција во услови на зголемени конкурентски притисоци.
Вложувањата во хартии од вредност се зголемени за 14,2% главно како резултат на зголемен износ на запишани континуирани државни обврзници во денари, а во помал обем и поради запишани државни записи и државни обврзници во денари расположиви за продажба, како и запишани Македонски еврообврзници и државни обврзници од нерезиденти. Планот е остварен со 107,1%.
Преземените средства врз основа на ненаплатени побарувања бележат позначително намалување по основ на продажби на преземен имот, пред сѐ од должниците Еуроникел Индустри ДОО с. Возарци и Нова Рефрактори ДОО Пехчево и истите имаат минимално учество од 0,02% во вкупната актива.
Вкупните депозити (депозити на комитенти и депозити на банки) достигнаа износ од 145.985,9 милиони денари и бележат зголемување од 2,0%. Планот е остварен со 98,6%.
Обврските по кредити изнесуваат 1.112,2 милиони денари и се зголемени во однос на декември 2023 година за 26,9% како резултат на нето-ефектот од нови повлекувања и отплатени доспеани рати од кредитните линии. Истите имаат минимално учество од 0,7% во вкупната пасива на Банката. Во извештајниот период повлечени се средства од кредитните линии: ЕИБ VII преку РБСМ (кредитна линија за трајни обртни средства и инвестиции на МСП, средно-пазарно капитализирани компании и зелена транзиција), ДИГ/ЕЕ/ОИЕ преку РБСМ (кредитна линија за дигитализација, енергетска ефикасност и обновливи извори на енергија), кредитната линија GEFF III на ЕБОР (кредитна линија за енергетска ефикасност на домаќинства) и кредитната линија на Земјоделскиот кредитен дисконтен фонд – ИФАД 2. Планот е остварен со 110,2%.
Акционерскиот капитал и резервите на Банката со состојба 30.09.2024 година достигнаа износ од 20.358,1 милиони денари и во однос на декември 2023 година бележат зголемување од 13,0% како резултат на остварената солидна тековна добивка и заради зголемените останати резерви по основ на прераспределба на дел од добивката за 2023 година во износ од 1.377,4 милиони денари, додека во задржана добивка за инвестициски вложувања се распределени 130 милиони денари согласно Одлука за распределба на добивката за 2023 година, донесена од Собранието на акционери на 27.03.2024 година. Планот е реализиран со 103,7%
Банки
Гувернерот Славески на средба со претставници на Амбасадата на Швајцарија и Институтот од Женева: Поддршка за јакнење на институционалните капацитети на Народната банка

Гувернерот на Народната банка, Трајко Славески, оствари средба со Михал Харари, вршителка на должноста амбасадорка во Амбасадата на Швајцарија и со претставници на Институтот за меѓународни и развојни студии во Женева, на која се разговараше за давање поддршка за натамошно јакнење на институционалниот капацитет на Народната банка на патот кон Европската Унија.
Во рамките на разговорите беше истакната поддршката што Институтот ја дава преку Програмата за билатерална помош и јакнење на капацитетите за централните банки (BCC), финансирана од Државниот секретаријат за економски прашања на Швајцарија (SECO), во која ќе биде вклучена и Народната банка. Програмата има за цел да им помогне на централните банки во земјите во развој во градењето аналитичка и техничка експертиза за водење ефикасна монетарна политика, како и за одржување стабилен и сеопфатен финансиски систем.
Гувернерот Славески нагласи дека соработката со швајцарската амбасада и вклучувањето во овој проект претставуваат значаен поттик за натамошно зајакнување на институционалните капацитети на Народната банка во повеќе важни области на работењето. Соработката со Институтот ќе опфати техничка помош и пренос на знаење за унапредување на истражувачката активност, модернизација на алатките за анализа, унапредување на системот за управување со ризиците, како и за поголема финансиска вклученост.
Во моментов, проектот вклучува централни банки од десет земји од различни делови на светот, а наскоро и Народната банка ќе биде дел од оваа мрежа на институции коишто преку оваа програма инвестираат во знаење и напредок.
Банки
Алта Банка влегува на македонскиот пазар со силна визија за развој

АЛТА банка а.д. Белград, една од водечките и најиновативни финансиски институции во регионот, направи голем чекор со доставување на понуда за превземање на Стопанска банка а.д. Битола. Со оваа инвестиција ќе започне ново поглавје на раст во секторот на финансиски услуги за граѓаните и компаниите во Република Северна Македонија.
Понудата за превземање објавена на 11 Септември 2025 година се однесува на сите акционери кои поседуваат акции со право на глас издадени од Стопанска банка АД Битола.
Алта банка АД Белград, понудата за превземање ја објави согласно добиеното решение за издавање дозвола за понуда за преземање од Комисијата за хартии од вредност на Република Северна Македонија од 10 Септември 2025 година и добиената претходна согласност од Народната банка на Република Северна Македонија за стекнување на капитален дел од од акциите во Стопанска банка АД Битола.
„Оваа интеграција ќе донесе значајни придобивки за македонскиот пазар и ќе придонесе за развој на локалната економија,“ изјави д-р Давор Мацура, претседател на Управниот одбор на АЛТА банка.
Претседателот на Управниот одбор на Стопанска банка АД Битола, г-ѓа Александра Радевска, изјави:
„Управниот одбор на Стопанска банка АД Битола ја доби понудата за преземање и Проспектот за преземање на сите обични акции со право на глас издадени од Стопанска банка АД Битола од страна на Алта банка АД Белград.
Согласно стратешките цели на Алта банка АД Белград, како што е предвидено во јавно објавениот проспект, оваа инвестиција ќе влијае за понатамошен развој и унапредување на работењето на Стопанска банка АД Битола.
Доколку процесот успешно се заврши, верувам дека искуството и експертизата на Алта банка ќе придонесат за натамошно унапредување на квалитетот на услугите што ги нудиме, особено во сегментите на иновации, дигитализација и стратешка поддршка на клиентите”.
АЛТА банка е значаен финансиски актер во регионот и се очекува дека и во Република Северна Македонија ќе настапи одговорно и домаќински – со целосно почитување на пазарните специфичности, потребите на клиентите и регулаторната рамка. Доколку оваа инвестиција се реализира ќе претставува значаен чекор кон регионално поврзување, зачувување на континуитетот и отворање простор за иновации и нови развојни можности.
Со оваа стратешка соработка, Република Северна Македонија ќе стане значаен дел од мрежата на АЛТА банка – мрежа која ја обликува иднината на банкарството во регионот.
Банки
КХВ одобри: Српската „Алта банка“ со официјална понуда за преземање на Стопанска банка АД Битола

Комисијата за хартии од вредност на Република Северна Македонија (КХВ), на својата 65-та седница, предводена од претседателката м-р Бујаре Абази, издаде дозвола на „Алта банка“ АД Белград да поднесе официјална понуда за преземање на Стопанска банка АД Битола.
Според решението, понудата се однесува на 371.538 обични акции со право на глас, а заедно со 19.439 акции кои веќе се во сопственост на преземачот и лицата кои дејствуваат заеднички, таа опфаќа 100% од издадените акции на битолската банка.
Цената за преземање е утврдена на 3.777 денари по акција.
Условите предвидуваат понудата да биде успешна доколку акционерите кои поседуваат најмалку 273.795 акции (70,03% од вкупниот број) ја прифатат понудата. Доколку тоа се оствари, „Алта банка“ и поврзаните лица би достигнале сопственост од 75% плус една акција, што претставува клучен праг за контрола во акционерските друштва.
Овој потег е од големо значење за банкарскиот сектор, со оглед дека Стопанска банка АД Битола е една од најстарите и најзначајни регионални банки во земјава. Преземањето може да донесе нова динамика на банкарскиот пазар, особено ако се земе предвид регионалното проширување на српските финансиски институции во последните години.
-
Банкипред 2 месеци
Оставка на член на Управниот одбор на Стопанска банка АД – Скопје
-
Банкипред 2 месеци
Промени во составот на Надзорниот одбор на Шпаркасе Банка АД Скопје
-
Банкипред 2 месеци
Промени во Надзорниот одбор на Стопанска банка АД – Скопје – кој е новиот член што носи меѓународно искуство и визија за финансискиот развој на Банката!?
-
Банкипред 2 месеци
Надзорниот одбор на НЛБ Банка Скопје со одлуки за промени во составот и бројот на членовите на Управниот одбор
-
Продуктипред 2 месеци
Од денес Apple Pay достапен во Македонија преку НЛБ Банка
-
Продуктипред 2 месеци
Картичка за премиум доживување – Lounge пристап што го трансформира патувањето
-
Продуктипред 2 месеци
Со Халки, создадете мали навики за исполнување на големи соништа
-
Бизниспред 2 месеци
САД и Јапонија со нов трговски договор: Царини од 15% и инвестиции вредни 550 милијарди долари