Банки
Народната банка за годинава проектира економски раст од 2,1 проценти и инфлација од 8 до 9%

Народната банка за оваа година проектира економски раст од 2,1 проценти, а просечна инфлација во интервал од 8 до 9 проценти.
По усвојувањето на најновиот квартален Извештај, гувернерката Анита Ангеловска-Бежоска денеска ги претстави макроекономските проекции на прес-конференција.
„Според последните проекции, макроекономската слика не е значително променета во споредба со претходните оцени. И понатаму се очекува стабилизирање на растот и умерено забрзување на среден рок, како и постепено забавување на инфлацијата, при оцени за исцрпување на надворешните шокови и позатегнати финансиски услови.
Во надворешниот сектор, притисоците врз дефицитот во тековната сметка се помали, поради пониските цени на примарните производи во моментов, но и очекувањата на меѓународните финансиски институции за нивно натамошно намалување за следниот период.
Девизните резерви и на краток и на среден рок се во сигурната зона. Ризиците околу проекциите и понатаму постојат, а главно се поврзани со надворешното окружување”, рече Ангеловска-Бежоска.
Во однос на економскиот раст, при незначителни промени во претпоставките за домашното и надворешното окружување и земајќи ги предвид најновите достапни информации околу најавените инфраструктурни проекти, проектираниот економски раст за 2023 година изнесува 2,1 проценти што е помалку во однос на основното сценарио, но во средината на интервалот од двете сценарија од октомвриската проекција.
За 2024 и 2025 година, како што посочи гувернерката, проекциите за БДП се непроменети, односно се очекува забрзување на растот при што тој би изнесувал 3,6 отсто и 4 проценти, соодветно, во согласност со закрепнувањето на глобалната економска активност, а особено активноста на нашите најзначајни трговски партнери.
Во поглед на структурата на растот во периодот 2023 ‒ 2024 година, од Народна банка очекуваат дека растот и во тековните проекции ќе произлегува од домашната побарувачка, а нето-извозот ќе има мал негативен придонес.
„Во поглед на идната патека на цените во домашната економија, најновите проекции упатуваат на непроменети очекувања за движењето на инфлацијата, односно ги потврдуваат октомвриските согледувања за нејзино забавување и сведување на едноцифрено ниво, во интервалот од 8 до 9 проценти во 2023 година.
Енергетската компонента во значителна мера би придонесла за забавување на инфлацијата во 2023 година, што се должи на претпоставките за намалување на цените на енергентите, а се очекува постепено ублажување на ценовните притисоци и кај храната.
На среден рок се очекува дека стапката на инфлација и натаму ќе забавува и ќе се сведе под 3%, близу до историскиот просек.
Ризиците за проекцијата на инфлацијата на среден рок и натаму се поврзани со неизвесноста во поглед на идните движења на светските цени на енергијата и храната и интензитетот на пренос врз домашната инфлација.
Исто така, растот на платите, а особено соодносот со растот на продуктивноста треба внимателно да се следат”, образложи Ангеловска-Бежоска.
Таа дополни дека посилната надолна корекција на очекувањата за берзанските цени на енергијата и храната ги изменија проекциите, поточно сега се очекува значително понизок дефицит на тековната сметка во 2023 година, во споредба со октомвриската проекција, односно стеснување на дефицитот на 3,6 проценти од БДП во 2023 година.
„Во следниот период се очекува стабилизација на цените, што заедно со очекувањата за подобра глобална економија и закрепнувањето на најзначајните трговски партнери би придонесле за понатамошно стеснување на дефицитот кај тековните трансакции на 3,2% од БДП во 2024 година и 2,7 отсто од БДП во 2025 година.
Финансиските нето-приливи во периодот 2023 ‒ 2025 година во целост би го финансирале дефицитот на тековната сметка и ќе овозможат дополнителен раст на девизните резерви.
Најголемиот дел од финансирањето би се остварил преку странските директни инвестиции, како и долгорочното задолжување на државата.
Во целиот период на проекцијата се очекува дека девизните резерви ќе се задржат на ниво соодветно на меѓународните стандарди за одржување на стабилноста на девизниот курс”, информира Ангеловска-Бежоска.
Последните оцени за кредитната активност на банкарскиот сектор, додаде, посочуваат на поумерен раст во однос на октомвриските проекции.
На крајот на 2023 година кредитниот раст би забавил сведувајќи се на 5,7 проценти на годишна основа, при што одреден придонес за ваквите движења имаат и донесените монетарни и макропрудентни мерки.
Со постепеното забрзување на економскиот раст и стабилизирањето на очекувањата, се предвидува забрзување на растот и на кредитната активност во наредниот период, при што кредитниот раст за периодот 2024 ‒ 2025 година би изнесувал 6,6% во просек.
Гледано од аспект на изворите на финансирање, се очекува дека кредитниот раст, како и досега, ќе биде поддржан од растот на депозитите, којшто би изнесувал 6,9% во 2023 година и 7,7 отсто во периодот од 2024 до 2025 година, во просек.
„Народната банка внимателно ги следи макроекономските податоци и ризиците и како и досега, ќе ги презема сите неопходни мерки користејќи ги сите расположливи инструменти за одржување на стабилноста на девизниот курс и за стабилизирање на инфлацијата на среден рок”, заклучи гувернерката Ангеловска-Бежоска.
Банки
Денес е клучниот ден за Стопанска банка Битола – ќе успее ли Алта банка да влезе на македонскиот банкарски пазар?

Алта Банка АД Белград официјално објави дека јавната понуда за запишување акции на Стопанска Банка АД Битола завршува денес, 10 октомври 2025 година. Акционери кои сè уште не ја искористиле понудата, имаат можност да ја прифатат уште денес.
Комисијата за хартии од вредност (КХВ) претходно одобри трансакцијата, овозможувајќи на Алта Банка да понуди преземање на Стопанска банка преку купување на вкупно 371.538 обични акции (заедно со актуелните 19.439 акции во сопственост на преземачот и спојување на лица кои дејствуваат заеднички), целосно покривајќи 100 % од издадените акции. Цената е утврдена на 3.777 денари по акција.
Услов за успешност на понудата е поддршка од акционери што поседуваат најмалку 273.795 акции, што претставува 70,03 % од вкупниот број.
Топ 10 акционери на Стопанска банка АД Битола (според акционерска книга на 01.09.2025)
ПЕЛИСТЕРКА АД Скопје – 66.437 акции (16,99%)
Nikola Jankovic – 19.501 акции (4,99%)
Jovica Curcic – 19.500 акции (4,99%)
Тони Јосифовски – 19.500 акции (4,99%)
ALTA GROUP DOO BEOGRAD – 19.439 акции (4,97%)
Ненад Јосифовиќ – 19.280 акции (4,93%)
ДПТУУ Тимох ДОО Скопје – 19.060 акции (4,87%)
ОРКА ХОЛДИНГ АД Скопје – 18.294 акции (4,86%)
Нет-Електроникс Владимир ДООЕЛ Скопје – 16.232 акции (4,15%)
Скопски пазар АД Скопје – 16.019 акции (4,10%)
Вкупно (топ 10 акционери): 233.762 акции ≈ 62,8%
Согласно неофицијалните информации, прагот на успешност е достигнат на 21.09.2025 година. Понудата до тој датум ја прифатиле вкупно 54 акционери кои поседуваат 291.992 акции, што претставува 74,68% од вкупниот број акции на Стопанска банка Битола.
Официјалните информации се очекуваат од понеделник, кога се предвидува Алта Група да биде објавена како нов сопственик на банката со мнозински пакет акции во своја сопственост.
Запишувањето и прифаќањето се врши преку овластени банки и брокерски куќи согласно условите наведени во повикот.
Банки
[Конференција INFINTECH 2025]: AI of the Tiger – Борба за клиенти во 2025 година

На конференцијата INFINTECH 2025, еден од најдинамичните панели беше посветен на иднината на клиентското искуство во банкарството под наслов „AI of the Tiger – Battling for Customers in 2025“. Под модераторство на Владимир Бошковиќ, CMO во НЛБ Комерцијална Банка, експерти од регионот и Европа дискутираа за тоа како банките можат да останат конкурентни и човечки во време кога технологијата и вештачката интелигенција сè повеќе го дефинираат односот со клиентите.
Во дискусијата учествуваа Лила Чанај од Тирана Банк, Игор Давчевски од НЛБ Банка Скопје и Сониа Виеира од Старлинг Банка.
Панелот започна со заедничка констатација дека дигиталната трансформација во банкарството одамна ја надмина технолошката димензија. Како што истакна модераторот Бошковиќ, ова повеќе не е прашање на дигитална револуција, туку на еволуција на културата и начинот на размислување.
Лила Чанај нагласи дека успешната промена започнува од внатре – од луѓето во организацијата, а не само од новите алатки. Таа истакна дека не станува збор за уште еден ИТ-проект, туку за бизнис-приказна што започнува со јасна визија и верба дека новите модели можат да создадат подобро искуство за клиентите. Тирана Банк веќе работи на интеграција на агилни методологии и дигитални канали кои овозможуваат клиентот да отвори сметка или да аплицира за кредит за неколку минути, но сепак ја задржува можноста за личен контакт, особено кога станува збор за доверба и чувствителни услуги.
Сониа Виеира сподели пример од британската банка Starling, е основана со идеја банкарството повторно да им служи на луѓето. Благодарение на сопствено развиена технологија и AI-решенија, банката денес има над четири милиони клиенти и е меѓу најпрофитабилните дигитални банки во Европа. Таа нагласи дека вештачката интелигенција не треба да ја заменува човечката интеракција, туку да ја поддржува со податоци и персонализирани препораки. Според неа, банките треба да изградат дигитални платформи кои ќе им овозможат на клиентите да се чувствуваат разбрани, а не обработени. Таа додаде дека регионалните банки ќе мора или самостојно да градат технолошка основа, или да воспостават партнерства со финтек-компании, доколку сакаат да останат конкурентни на глобално ниво.
Игор Давчевски ја нагласи разликата меѓу пазарите во Западна Европа и Балканот, објаснувајќи дека технологијата напредува, но довербата кај клиентите расте побавно. Според него, луѓето сè уште сакаат да видат човек зад екранот. Давчевски истакна дека НЛБ Банка инвестира во хибриден модел кој комбинира дигитални решенија и лична поддршка, при што AI се користи за оптимизација на процесите, но човечкиот фактор останува централна точка на искуството.
Главниот оперативен директор на НЛБ Банка Скопје, Игор Давчевски, го истакна значењето на усогласувањето со регулативата и промените во внатрешната организација како предуслов за иновации.
„Кој, ако не банките, ќе ги почитува регулативите? Познати сме по довербата, од една страна, и по очекувањата на регулаторите да бидеме усогласени. Она што се промени е тоа што правилата на игра се сменија во последно време, би рекол од 2009 година, од финансиската криза, кога регулаторите значително ги зголемија своите капацитети за проверка на нашата усогласеност и нè принудија да ја воспоставиме познатата втора линија на одбрана“, изјави Давчевски.
Тој нагласи дека банките морале да ги зајакнат внатрешните контроли и да го променат начинот на работа, преминувајќи од централизирани тимови кон мали, агилни тимови кои развиваат MVP (minimum viable product) производи.
„Мора да создадете MVP, да го тестирате во пилот-фаза, а потоа да работите на неговата стабилност и скалабилност. Ако тоа не го направите, ќе тежнеете кон совршенство и никогаш нема да го лансирате производот — или пак ќе го лансирате повторно, со многу компликации поврзани со усогласеноста“, заклучи тој.
Панелот заврши со заклучок дека битката за клиентите во 2025 година нема да се добие со најсовремената технологија, туку со најавтентичниот пристап. Банките што ќе успеат се оние кои ќе ја комбинираат моќта на вештачката интелигенција со топлината на човечката комуникација. Како што истакна Вијеира, довербата е највредната валута во банкарството – без неа, ниту еден алгоритам не може да донесе лојалност.
Банки
[Конференција INFINTECH 2025]: Место каде се спојуваат иновации, лидери и иднината на финансиите

Дводневната регионална конференција Infintech 2025, која ги обединува водечките експерти од банкарскиот, технолошкиот и телекомуникацискиот сектор, се одржува денес и утре во Тиват.
Дигиталната трансформација, вештачката интелигенција и новите трендови во финансиските услуги се темите за кои ќе се зборува во текот на девет панели. Директорот на црногорската ИТ компанија Логате, Ивица Татар, кој е организатор на конференцијата, рече дека Infintech произлезе од доверба кон луѓето и дека за кратко време успеа да се позиционира меѓу настаните кои ги поместуваат границите на информираноста.
„И оваа година со нас се препознатливите луѓе: иноватори, експерти и лидери од нашата земја, регионот и странство. Нивното присуство е показател дека Infintech е место на кое се среќаваат големите. Среќен сум што сега сите знаат, и дека повеќе не мораме никому да објаснуваме што е Infintech и кој е Логате. Ќе продолжиме напорно да работиме, да ги слушаме вашите сугестии и да доведуваме луѓе од кои сакате да слушнете и да научите нешто ново“, порача Татар.
Визијата за економија која се базира на иновации, знаење и одржлив раст е идеја која Infintech ја споделува и со Стопанската комора на Црна Гора.
„Дигиталната трансформација не е веќе прашање на избор, туку прашање на опстанок и конкурентност. Таа го менува начинот на кој работиме, управуваме со капиталот, комуницираме со пазарот и градиме односи на доверба со клиентите“, рече претседателката на Столанската комора на Црна Гора, Нина Дракиќ, во воведното обраќање.

Таа додаде дека дигиталната трансформација не е само прашање на технологија, туку и на култура, лидерство и спремност за промени. „Финтек секторот, чијашто анализа на трендови и правци се разгледува во текот на конференцијата, има огромен потенцијал за црногорската економија. Дигиталните иновации ги намалуваат трошоците, забрзуваат процесите, ја зголемуваат транспарентноста и овозможуваат пристап до пазари кои досега беа недостапни. Во тоа е нивната вистинска сила – тие ја демократизираат економијата, правејќи ја достапна и правична“, истакна Дракиќ.
Црна Гора неодамна се приклучи на SEPA, што за финтек компаниите отвора поголеми можности и директен пристап до европската платна инфраструктура на која може да се градат нови сервиси.
Вицегувернерката на Централната банка на Црна Гора, Зорица Калезиќ, ги претстави стратешките планови во кои финтек ќе игра важна улога.
„Централната банка на Црна Гора сака до крајот на 2026 година граѓаните да имаат искуство на плаќање еднакво како во Европската унија. Од 20 октомври, нашите DNS и RTGS системи ќе работат и за време на викенди и државни празници, што значи дополнителни 118 дена за обработка на плаќањата“, најави Калезиќ.

Конференцијата собира бројни регионални и меѓународни експерти кои во текот на два дена размменуваат искуства за дигитално вклучување на клиентите, сајбер безбедност, моментални плаќања и AI решенија во банкарството и продажбата.
Првиот ден на конференцијата е посветен на лидерство и дигитална трансформација, додека вториот ден ќе донесе дискусии за иднината на банкарството, вградени финансии и финтек иновации во регионот.
Под слоганот „Where decision makers connect“, Infintech 2025 во ја потврдува позицијата на Црна Гора како растечки центар за дијалог за иновации, технологија и финансии на иднината.
-
Продуктипред 2 месеци
НЛБ Банка со промотивна фиксна каматна стапка од 8,9% за сите безготовински трансакции со НЛБ haPPy картичката
-
Продуктипред 2 месеци
Промотивен потрошувачки пакет од ПроКредит Банка што „ги отвора сите врати“
-
Продуктипред 2 месеци
Apple Pay достапен и за клиентите на Комерцијална банка
-
Фондовипред 2 месеци
КБ Прво пензиско друштво: Разлика помеѓу пензија од втор и од трет столб
-
Анализипред 2 месеци
АНАЛИЗА: Кешот vs дигиталната ера – дали граѓаните ќе им останат верни на банкоматите?
-
Банкипред 2 месеци
Добре дојде во светот на Bonus Box – новата програма за лојалност од Комерцијална банка
-
Бизниспред 2 месеци
За прв пат во Македонија, Иуте воведе целосно автоматизиран систем за обработка на кредитни апликации, достапен 24/7
-
Банкипред 1 месец
Фатих Шахпаз е новиот генерален директор на Халкбанк АД Скопје?