Connect with us

Банки

Кој ќе биде новиот гувернер на Народната банка? – Клучна одлука за монетарната иднина и стабилност на државата

Објавено

на

Мандатот на актуелната гувернерка на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежовска завршува на 22 мај 2025 година, точно седум години по нејзиниот избор од страна на Собранието. Изборот на нов гувернер претставува еден од најважните економски и институционални моменти за земјата, особено во период на континуирана инфлација и раст на трошоците за живот.

Како се избира гувернер на Народната банка?

Процедурата за избор на гувернер е строго дефинирана со Законот за Народната банка и опфаќа неколку важни чекори:

  1. Предлог од Претседателот на државата: Процесот започнува со предлог на кандидат од страна на Претседателката на државата, во овој случај Гордана Силјановска-Давкова. Без нејзино позитивно мислење, постапката не може да продолжи. Претседателот предлага кандидат за гувернер, кој потоа се доставува до Собранието на Република Северна Македонија.
  2. Гласање во Собранието: Предложениот кандидат се поднесува на гласање пред Собранието на Република Северна Македонија. За избор е потребно просто мнозинство, односно најмалку 61 глас од вкупно 120 пратеници.
  3. Мандат: Гувернерот се избира на мандат од седум години, со можност за реизбор.

Кандидатот за гувернер треба да биде државјанин на Република Северна Македонија со соодветна репутација, најмалку високо образование и професионално или академско искуство во областа на економијата, финансиите, банкарството или правото. Дополнително, кандидатот не смее да биде осудуван за кривично дело, да биде должник во стечајна или ликвидациона постапка, ниту да има изречени санкции кои го дисквалификуваат за оваа функција.

Можни кандидати и политичка позадина

Во моментов, во јавноста кружат неколку имиња како можни кандидати за нов гувернер покрај актуелната гувернерка Анита Ангеловска – Бежовска, се и поранешниот министер за финансии Зоран Ставревски, поранешната вицегувернерка и актуелен член на Извршниот комитет на ВМРО-ДПМНЕ, Маја Кадиевска Војновиќ, но и Трајко Славевски – универзитетски професор и поранешен министер за финансии, кој веќе подолго време важи за еден од највлијателните економски гласови во партијата.

Во јавноста веќе кружат неколку имиња како можни кандидати за нов гувернер. Покрај актуелната гувернерка Ангеловска-Бежовска, за која се оценува дека успешно раководи со институцијата и има силна поддршка од меѓународни финансиски институции како ММФ, ЕЦБ и ЕБОР, се споменуваат и:

  • Зоран Ставрески – поранешен министер за финансии и висок функционер на ВМРО-ДПМНЕ. Според неофицијални информации, тој е прв на листата од внатрепартиска анкета спроведена од владејачката партија.
  • Трајко Славевски – универзитетски професор на Економскиот факултет во Скопје и поранешен министер за финансии. Тој е еден од еден од највлијателните економски гласови во ВМРО-ДПМНЕ и актуелен претседател на Советот на Град Скопје.
  • Маја Кадиевска Војновиќ – поранешна вицегувернерка на Народната банка, со богато искуство во монетарната политика. Во моментов е членка на надзорните одбори на КИБС и Стопанска банка а.д. Битола.

Анкетата која била спроведена во рамки на владејачката ВМРО-ДПМНЕ имала за цел да ја тестира јавната поддршка и експертската прифатливост на потенцијалните кандидати, што укажува дека изборот се разгледува не само низ институционална, туку и политичка призма.

Зошто е толку многу важен овој избор?

Изборот на нов гувернер доаѓа во критичен економски момент. Народната банка, преку водењето на монетарната политика, контролата на инфлацијата, управувањето со девизните резерви и надзорот над банкарскиот систем, има централна улога во стабилноста и сигурноста на економијата.

Идниот гувернер ќе треба да обезбеди доверба во националната валута, стабилност на банкарскиот сектор, но и да биде партнeр на меѓународните институции во справување со глобалните и локални економски предизвици.

Банки

МБА на 24. Годишна конференција на Македонска берза

Објавено

на

И оваа година, Македонската банкарска асоцијација (МБА) ја потврди својата посветеност кон развојот на финансиските пазари преку активно учество на 24. Годишна конференција на Македонска берза – еден од најзначајните настани во областа на финансиите и пазарот на капитал во земјава.

МБА беше претставена од врвни професионалци, претседавачи и членови на комисии кои со своето искуство и експертиза даваат значаен придонес кон унапредување на банкарскиот и финансискиот сектор: Глигор Пандиловски – претседавач на Комисијата за СПП и усогласеност со прописите, Стопанска банка АД Скопје; Донка Марковска – претседавач на Комисијата за сметководство, даноци и МСФИ, НЛБ банка АД Скопје; Ивица Ѓорѓевски – претседавач на Комисијата за информативна сигурност, Стопанска банка АД Скопје; Богоја Китанчев – претседавач на Комисијата за ЕСГ, НЛБ банка АД Скопје; Маја Ставрева-Стојанова – заменик-претседавач на Комисијата за ЕСГ, Шпаркасе банка АД Скопје и Дерја Хамза Сефери – член на Правната комисија, Халк банка АД Скопје.

Во две извонредни панел дискусии, своите ставови ги споделија Златица Цивкароски, претседавач на Комисијата за финансиско реструктурирање со корпоративен долг и член на Управен Одбор во Шпаркасе банка АД Скопје, на панелот ,,Некој, на берза“ и Горазд Поповски, претседавач на Правната комисија, Стопанска банка АД Скопје на панелот „Добри практики за корпоративно управување – норматива v.s. пракса“.

Продолжи со читање

Банки

КАМАТНИТЕ СТАПКИ ВО АВГУСТ: Кредитите поевтинуваат, депозитите забавуваат

Објавено

на

Во август 2025 година, македонскиот банкарски сектор забележа умерени промени на каматните стапки, при што се забележува пад на повеќето сегменти на месечно ниво, додека на годишна основа дел од категориите и натаму растат.

Вкупни кредити и депозити

Просечната каматна стапка на вкупните кредити изнесува 4,90%, што претставува минимален пад од 0,01 процентен поен (п.п.) на месечно ниво и поизразено намалување на годишна основа од 0,54 п.п. во однос на август 2024 година.

Кај вкупните депозити просечната каматна стапка во август изнесува 2,19%. Месечно е намалена за 0,02 п.п., но на годишна основа бележи раст од 0,23 п.п.

Просечната каматна стапка на новоодобрените кредити достигна 4,48%, што е за 0,06 п.п. повисоко на месечно ниво, а за 0,56 п.п. пониско во споредба со минатата година.
Кај новопримените депозити, каматната стапка е намалена и изнесува 2,06%, бележејќи месечен пад од 0,29 п.п. и годишен пад од 0,37 п.п.

Каматни стапки на корпоративниот сектор

Во корпоративниот сегмент, просечната каматна стапка на вкупните кредити во август изнесува 4,52%, што е пад од 0,02 п.п. на месечно ниво и значително намалување од 0,68 п.п. на годишно ниво.

Месечниот пад произлегува од пониските каматни стапки на денарските кредити без валутна клаузула и на кредитите во странска валута (намалени за 0,04 п.п. и 0,03 п.п., соодветно), при раст на каматните стапки на денарските кредити со валутна клаузула за 0,23 п.п.

Каматната стапка на новоодобрените кредити на корпоративниот сектор достигна 4,33%, што е зголемување од 0,11 п.п. на месечно ниво, главно поради растот кај денарските кредити со и без валутна клаузула (+0,19 п.п. и +0,14 п.п.), додека кај кредитите во странска валута е забележано намалување (-0,31 п.п.). Годишно, оваа стапка е пониска за 0,57 п.п.

Кај депозитите, просечната каматна стапка на вкупните депозити во корпоративниот сектор изнесува 2,53%, со месечен пад од 0,13 п.п., поради намалувањето на каматните стапки на денарските депозити без валутна клаузула (-0,13 п.п.) и депозитите во странска валута (-0,10 п.п.). На годишно ниво, сепак, оваа стапка бележи раст од 0,33 п.п.

Каматната стапка на новопримените депозити изнесува 1,86%, со значителен месечен пад од 0,53 п.п. поради намалувањата на депозитите во странска валута (-1,08 п.п.) и на денарските депозити без валутна клаузула (-0,31 п.п.). На годишно ниво е пониска за 0,13 п.п.

Каматни стапки на домаќинствата

Во сегментот на домаќинствата, просечната каматна стапка на вкупните кредити изнесува 5,27%, бележејќи месечно намалување од 0,01 п.п. и годишен пад од 0,39 п.п. Намалувањето во август се должи на пониските каматни стапки на денарските кредити без валутна клаузула (-0,03 п.п.) при стабилни стапки во останатите категории.

Кај новоодобрените кредити, каматната стапка е 4,68%, со минимален месечен раст од 0,01 п.п. поради зголемување на стапките на денарските кредити со валутна клаузула (+0,07 п.п.), при пад на стапките кај денарските кредити без валутна клаузула (-0,02 п.п.) и кредитите во странска валута (-0,01 п.п.). На годишно ниво оваа стапка е пониска за 0,60 п.п.

Просечната каматна стапка на вкупните депозити на домаќинствата изнесува 2,14%, со месечно намалување од 0,01 п.п., при раст на денарските депозити со валутна клаузула (+0,01 п.п.) и пад кај денарските депозити без валутна клаузула (-0,02 п.п.). На годишна основа, оваа стапка бележи раст од 0,21 п.п.

Каматната стапка на новопримените депозити на домаќинствата во август изнесува 2,18%, бележејќи месечно намалување од 0,15 п.п. поради пониските стапки на денарските депозити без валутна клаузула (-0,14 п.п.) и на депозитите во странска валута (-0,06 п.п.). На годишно ниво стапката е пониска за 0,58 п.п.

Продолжи со читање

Банки

ПроКредит ја лансираше ProConnect – единствената дигитална бизнисплатформа за вмрежување во Југоисточна и Источна Европа

Објавено

на

ПроКредит Групацијата ја претставува ProConnect – едноставна и интуитивна дигитална платформа за вмрежување, дизајнирана исклучиво за бизнис клиенти на ПроКредит Банките на ниво на целата Групација. Оваа платформа ќе им помогне на бизнис клиентите да пристапат до нови пазари, да се поврзат со доверливи партнери низ 12 земји и да го развијат својот бизнис, како локално, така и надвор од границите на државата.

Платформата нуди многу можности: вмрежување со потенцијални добавувачи и купувачи, но истовремено и ефикасност – клиентите ќе уживаат во побрзи трансфери и пониски трошоци за меѓународни плаќања во рамките на мрежата на ПроКредит Групацијата преку уникатната ProPay услуга.

ProConnect им помага на бизнисите да растат надвор од границите. Им дава видливост и покажува дека ПроКредит е повеќе од групација банки: тие се доверлив партнер за долгорочен успех. На овој начин, клиентите имаат можност да истражуваат нови пазари или да ги зајакнат постојните. Сето ова е поддржано со ексклузивен пристап до содржини како деловни вести и пазарни трендови.

Ериола Биболи, член на Управниот одбор на ПроКредит Холдинг и одговорна за бизнис развој, објасни: „Сакаме да создадеме простори каде што нашите клиенти, колеги и партнери можат да се поврзат, да споделуваат знаење и да пронајдат можности. ProConnect ни помага да го правиме токму тоа, паметно и флексибилно низ целиот регион.“

Потребни се помалку од пет минути за бизнисите да се приклучат и да станат корисници на платформата. Откако компаниите ќе бидат верификувани од страна на банката, тие добиваат пристап до ProConnect каде можат да пронајдат потенцијални купувачи, добавувачи, инвестициски партнери или ментори. Преку организација на онлајн состаноци, бизнисите можат да ги претстават своите производи и услуги.

Дознајте повеќе за ProConnect на следниот линк.

ПР Објава: Овој текст е изработен од ПроКредит Банка АД Скопје. Сите изнесени мислења и информации се соопштени од страна на нарачателот.

Продолжи со читање

Популарно

Copyright © 2023 bankarstvo.mk. All Rights Reserved. Developed by Digital Orange