Банки
Ангеловска-Бежоска на настан организиран заедно со ОЕЦД/ИНФЕ: Националната стратегија за финансиска едукација и финансиска вклученост е сеопфатен напор за подигнување на финансиската писменост
Финансиската едукација и финансиската вклученост се суштински за економскиот раст и општествениот развој, но и за граѓаните, бидејќи само финансиски едуцирано лице може да носи исправни одлуки за штедењето, кредитирањето и инвестирањето. Финансиската едукација е значајна и за целиот финансиски систем, бидејќи го намалува ризикот од презадолженост и со тоа придонесува за целокупната финансиска стабилност. Спроведувањето на Националната стратегија за финансиска едукација и финансиска вклученост во нашата земја, којашто е за првпат донесена од страна на финансиските регулатори предводени од Народната банка, е сеопфатен напор насочен кон справување со различни предизвици за финансиската писменост во земјата. Воспоставена е силна рамка за соработка, којашто обединува учесници од различни сектори, вклучувајќи ги и регулаторните и образовните институции, граѓанските организации и приватниот сектор. Ова го посочи гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска, на настанот за размена на искуства со неколку земји во доменот на финансиската едукација, организиран во рамките на регионалниот Проект за поддршка на финансиската едукација, спроведен од Организацијата за економска соработка и развој (ОЕЦД) со поддршка на Министерството за финансии на Холандија и платформата „Манивајс“.
Раководителот на ОЕЦД за заштита на корисниците на финансиски услуги, финансиска едукација и вклученост, Мајлс Ларби, во своето видеообраќање на настанот им честиташе на Народната банка и на Координативното тело за финансиска писменост и финансиска вклученост за достигнувањата во финансиската едукација во изминатите години. Господинот Ларби наведе дека спроведувањето на Националната стратегија во Северна Македонија е во согласност со препораката на ОЕЦД за финансиска писменост и добрите меѓународни практики на ОЕЦД/ИНФЕ. Тој посочи дека „подобрувањето на финансиската писменост им помага на луѓето да носат посигурни финансиски одлуки засновани на информации, што на крајот придонесува кон нивната финансиска благосостојба“. „ОЕЦД преку регионалниот проект за финансиска едукација поддржан од Министерството за финансии на Холандија, изразува задоволство што може да го поддржи развојот на финансиската едукација во Северна Македонија и во другите земји низ годините“, рече Ларби.
Осврнувајќи се на финансиската писменост, гувернерката Ангеловска-Бежоска во своето обраќање ги посочи податоците од Меѓународната анкета за финансиската писменост на возрасното население на ОЕЦД/ИНФЕ од 2023 година[i], според кои нивоата на финансиската писменост ширум Европа и натаму се алармантно ниски, со само 52% од возрасното население во Европа со основни финансиски знаења, додека кај нас тој процент е уште понизок со 42%. Ова покажува дека иако се преземени повеќе активности за унапредување на финансиската писменост, сѐ уште има предизвици во светски рамки.
Во однос на финансиската вклученост, гувернерката се осврна на родовите јазови во финансиската писменост и вклученост, како едно од најважните прашања коешто е значајно не само од аспект на родовата еднаквост, туку и од аспект на економскиот развој. Гувернерката Ангеловска-Бежоска посочи дека кај нас се забележува значителен родов јаз во поседувањето сметка, така што 80% од жените и 91% од мажите во земјава имаат сметка во банка. „За да го премостиме овој јаз, мораме да спроведеме мерки насочени кон финансиската еманципација на жените, како достапноста на образовните ресурси приспособени кон потребите и околностите на жените, при што ќе се земат предвид факторите како што се семејните околности или работниот статус“, посочи гувернерката. Според неа, значителен јаз има и кај финансиската вклученост на младите лица во регионот во споредба со ЕУ. Кај нас, иако изминатата декада бројот на младите лица кои поседуваат сметка порасна (74%), сепак се забележува значителен јаз во однос на еврозоната (95%).
Ублажувањето на овие јазови е од особена важност, особено во нашиот регион, којшто заостанува и во делот на финансиската конвергенција и пристапот до финансирање. Гувернерката Ангеловска-Бежоска посочи на високиот јаз којшто постои во делот на финансиското посредување помеѓу регионот и ЕУ, со учество на заемите во БДП од 45% и 80%, соодветно, како и на други показатели коишто ја потврдуваат оваа констатација.
Во пресрет на последната година од периодот што го покрива Националната стратегија за финансиска писменост, секогаш е неопходна процена на ефективноста на сегашните програми преку анализа и повратни информации од засегнатите страни, мерење на знаењето и евалуација на промените во однесувањето коишто произлегуваат од образовните иницијативи. Размената на искуствата со колегите од Грузија, Ерменија Италија, Полска и Хрватска се значајни и за утврдувањето на насоките за новата среднорочна стратегија.
Банки
Комерцијална банка стана партнер во Програмата за зелено финансирање (Green Finance Facility) во Северна Македонија
Европската банка за обнова и развој (ЕБОР) дава нова поддршка за зелено финансирање на Комерцијална банка АД Скопје во Северна Македонија.
Кредитот на ЕБОР, во износ до ЕУР 4 милиони, е одобрен од Програмата за зелено финансирање, и ќе обезбеди пристап до финансирање на малите и средни претпријатија (МСП) за инвестиции кои ќе се квалификуваат за поддршка, а се од сферата на технологии за обновлива енергија и/или енергетска ефикасност, наменети за поддршка на зелена и инклузивна транзиција на економијата во приватниот сектор во Северна Македонија.
Програмата за зелено финансирање е програма која се реализира заедно со Обединетите Нации, и е финансирана од Заедничкиот фонд за целите на одржлив развој, Владата на Северна Македонија, ЕБОР и локалните финансиски институции. Истата се имплементира заеднички од страна на УНДП, Меѓународната организација за миграции, Економската комисија на Обединетите Нации за Европа, ЕБОР и Владата на Северна Македонија, со поддршка на Резидентниот координатор на Обединетите Нации во Северна Македонија.
Заедничката програма бара да се обезбеди пристап до достапна зелена енергија за МСП, и пазарните целни групи на поединци/домаќинства кои немаат пристап до финансии, со цел да инвестираат во обновлива енергија и решенија на енергетска ефикасност, кои придонесуваат за намалување на емисиите на стакленички гасови и загадувањето на воздухот во земјата.
Договорот за кредит беше потпишан од Фатих Туркменоглу, Претставник на ЕБОР за Северна Македонија и Маја Стевкова Штериева, Доктор на науки, Главен Финансиски Менаџер и Член на Бордот на Директори на Комерцијална банка АД Скопје.
Фатих Туркменоглу изјави: ,,Овој кредит под Програмата за зелено финансирање ја одразува нашата посветеност за зајакнување на малите и средни претпријатија во земјата, за прифаќање на технологии од обновливи извори на енергија и енергетска ефикасност. Среќен сум што Комерцијална банка, за прв пат, се приклучува на оваа иницијатива за обезбедување на кредитирање преку Програмата за зелено финансирање. Преку олеснување на пристапот за одржливо финансирање, имаме за цел да ја поттикнеме зелената и инклузивна економска транзиција, овозможувајќи одговорен раст на бизнисите, и нивен придонес во борбата во справување со климатските промени.”
Госпоѓа Стевкова Штериева истакна: ,,Горди сме што имаме клучна улога за поддршка на локалните мали и средни претпријатија и нивната транзиција кон решенија за користење на одржлива енергија. Ова финансирање ќе им овозможи на компаниите кои се квалификуваат, да имаат пристап до капиталот кој што им е потребен за инвестирање во технологии од обновливи извори на енергија, и енергетска ефикасност, помагајќи им да ги намалат трошоците, да го подобрат еколошкото влијание, и да придонесат кон транзиција кон поодржлива иднина. Како банка, посветени сме за зајакнување на иновативноста и привлекувањето на економскиот раст во нашите заедници, преку поддршка на МСП во преземање на храбри чекори кон позелена економија.”
Комерцијална банка АД Скопје е најголемата банка во Северна Македонија. Таа има најголема мрежа на експозитури во земјата, и нуди широк дијапазон на комерцијални банкарски услуги за поединци и компании во целата земја.
ЕБОР е главен институционален инвеститор во Северна Македонија, и до денес има инвестирано над ЕУР 2,9 милијарди во 197 проекти во земјата.
Банки
Зелени инвестиции за почиста иднина: ТТК Банка АД Скопје, УНДП и ИОМ склучија договори за соработка
ТТК Банка АД Скопје и Програмата за развој на Обединетите нации (УНДП) заедно со Меѓународната организација на миграции (ИОМ) потпишаа договори за соработка во рамките на Заедничката програма на Глобалниот фонд на ОН „Зелен финансиски инструмент за подобрување на квалитетот на воздухот и борба со климатските промени, поддржана од Joint SDG Fund при Обединетите нации.
Ова е важен чекор кон обезбедување финансиска и техничка поддршка за домаќинства од недоволно опслужени групи, со цел да им се овозможи пристап до одржливи и зелени инвестиции.
Поволната и прилагодена кредитна понуда на ТТК Банка како и техничката помош и грант врз база на успешност од 30% од вредноста на кредитот преку УНДП и ИОМ ќе бидат достапни за домаќинствата од недоволно опслужените целни групи, дефинирани во програмата, како што се: домаќинства каде што главен носител на приходoт е жена; самохрани родители; домаќинства со лица со попреченост; ромски домаќинства; повратници од странство и приматели на дознаки од странство.
Програмата ќе им помогне на овие домаќинства да инвестираат во обновливи извори на енергија и енергетски ефикасни решенија, со што ќе се придонесе, не само за намалување на емисиите на штетни гасови и подобрување на квалитетот на воздухот, туку и за намалување на животните трошоци и унапредување на животниот стандард на овие категории корисници.
Ова партнерство ја покажува и заложбата на ТТК Банка АД Скопје да ја поддржи заедницата преку иновации во финансиските решенија кои придонесуваат за унапредување на одржливиот развој и зачувување на животната средина.
„Со задоволство ја најавуваме нашата соработка со агенциите на Обединетите нации – УНДП и ИОМ преку програмата „Зелен финансиски инструмент“ (Green Finance Facility). Оваа програма е клучен чекор од нашата стратегија за еколошка и социјална одржливост, со цел да дадеме директен придонес во борбата со климатските промени. ТТК Банка АД Скопје е посветена на поддршка на заедницата преку иновации во финансиските решенија кои промовираат одржлив развој и заштита на животната средина“, изјави Претседателот на Управниот одбор на ТТК Банка АД Скопје – проф. д-р Драгољуб Арсовски.
Постојаниот претставник на УНДП, Армен Григорјан ја потенцираше потребата од оваа програма, со оглед на проблемот со загадување на воздухот во земјата. „Решенијата постојат, но транзицијата кон почисти технологии и практики бара значителни инвестиции, а пристапот до финансии е голема бариера. Токму затоа, Зелениот финансиски инструмент игра клучна улога. Програмата овозможува пристап до финансии и техничка помош за оние на кои им е најпотребно – недоволно опслужените домаќинства од социјални групи како жени, самохрани родители, лица со попреченост, приматели на дознаки, повратници од странство и др. Дополнително на тоа, ова е финансиски механизам во кој се здружени повеќе партнери со иста цел – забрзувањето на зелената транзиција во земјата за постигнувањето на Агендата 2030 и целите на одржливиот развој“ рече Григорјан.
Со потпишувањето на овие договори, ТТК Банка АД Скопје, УНДП и ИОМ покажуваат силна посветеност на зелениот финансиски сектор, кој игра клучна улога во борбата против климатските промени и промоцијата на одржливи и инклузивни економии.
Банки
Средба на гувернерката Ангеловска-Бежоска со ИФЦ по повод проектот за дигитални финансии
Гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска, заедно со вицегувернерката Емилија Нацевска, остварија средба со претставници на Меѓународната финансиска корпорација (ИФЦ) предводени од претставникот на Канцеларијата на ИФЦ во земјава, Висар Перани, по повод презентацијата на проектот на ИФЦ којшто се однесува на унапредување на дигиталните финансиски услуги и промовирање на финансиската вклученост во регионот, во рамките на нивните стратегиски определби за создавање напреден и одржлив дигитален екосистем. Иницијативата има за цел да ги поддржи иновациите, да помогне во градењето на капацитетите помеѓу давателите на финансиските услуги и да поттикне конкурентна и инклузивна финансиска околина.
На средбата беше истакнато дека Народната банка е институција којашто преку регулативата и активностите коишто ги спроведува значително придонесува кон дигиталната трансформација во финансискиот систем, што е впрочем и една од нејзините стратегиски цели. Притоа, беше нагласено дека новата правна рамка во платежната сфера овозможи либерализација и отворање на пазарот за нови даватели на платежни услуги, а со тоа и поттикнување на иновациите коишто ги носат финтек-фирмите.
На состанокот ИФЦ ѝ понуди поддршка на Народната банка во повеќе области. Притоа, гувернерката посочи дека особено значајна би била поддршката за давателите на платежни услуги за оперативна подготовка за пристапување до платните системи во Европската Унија и ефективно искористување на можностите коишто ги нуди членството во СЕПА (коешто се очекува на почетокот на наредната година), во сферата на инстант плаќањата, како и при подготовката на новата среднорочната Стратегија за развој на платниот систем на земјата.
Претставниците на ИФЦ ја истакнаа важноста од усогласувањето на регулативните рамки со меѓународните стандарди, овозможувајќи интероперабилност на платните системи и поттикнување партнерства помеѓу банките, финтек-фирмите и останатите засегнати страни од приватниот сектор. Состанокот го означи првиот чекор во истражувањето на можностите за заедничка соработка за зајакнување на финансискиот екосистем на регионот.
- Банкипред 2 недели
НЛБ Банка со известување до своите клиенти: Личните податоци во видеото не потекнуваат од нашите системи
- Банкипред 4 недели
Шпаркасе Банка доби нов член на Надзорниот одбор
- Колумнипред 2 месеци
Интервју во банка: Вашиот таен рецепт за успех!
- Банкипред 2 месеци
Катерина Велиновски, Катерина Митровска и Павлина Симиџиоска Тодороска се најдобрите банкарски службеници од Стопанска банка АД – Скопје за 2024 година
- Банкипред 2 месеци
Марија Даниловска, Зоран Митрески и Дејан Георгиевски се најдобрите банкарски службеници од Комерцијална банка за 2024 година
- Банкипред 2 недели
Како Халкбанк, кампања по кампања, го руши стереотипот за банките, перцепцијата за финансиските институции и начинот на кој ја информира јавноста
- Банкипред 1 недела
Прослава на професионалните јубилеи на вработените и благодарност за долгогодишната посветеност во НЛБ Банка
- Банкипред 2 недели
Филијалите и експозитурите на Комерцијална банка нема да работат на 9 декември 2024 година