Банки
Ангеловска-Бежоска: Девизните резерви растат и се повисоки во споредба со периодот пред пандемијата, како гаранција за стабилноста на девизниот курс

Нивото на девизните резерви на крајот на минатата година достигна пет милијарди евра и тие се повисоки за околу 50% во однос на претпандемичниот период. Гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска, на гостувањето во емисијата „Утрински брифинг“ на „Слободна ТВ“, посочува дека девизните резерви се најважниот фактор за одржување на стабилноста на домашната валута и дека во изминатиот период, и покрај кризите, тие речиси непрекинато растеа, како гаранција за задржување на стабилноста на девизниот курс.
Ангеловска-Бежоска посочи дека растот на девизните резерви главно се должи на откупот на девизи од страна на централната банка на девизниот пазар, којшто речиси постојано се остварува од средината на 2023 година. „Вкупно за изминатите две години ние како централна банка на девизниот пазар откупивме 750 милиони евра, со што во целост се надомести износот којшто беше искористен за интервенции на девизниот пазар во периодот на пандемијата и во периодот на енергетскиот шок. Сето ова јасно говори за воспоставените силни одбранбени механизми од идни потенцијални ризици и шокови, заради натамошно одржување на стабилноста на девизниот курс на домашната валута“, нагласи Ангеловска-Бежоска.
Гувернерката посочува и дека несомнено странските директни инвестиции имаат позитивен придонес кон порастот на девизните резерви. „Во претпандемичниот период, странските директни инвестиции изнесуваа околу 3,5% од БДП, во просек, по забавувањето во текот на пандемијата следеше процес на постепено закрепнување, а минатата година во првите три квартали достигнаа 5% од БДП, што е солидно ниво според историските параметри“, истакна Ангеловска-Бежоска. Таа истакна дека странските директни инвестиции не се важни само за порастот на девизниот потенцијал во нашата економија, туку поопшто за инвестицискиот циклус и за побрз раст и зголемување на нивото на доходот, којшто кај нас за жал сѐ уште е низок.
Ангеловска-Бежоска истакна дека за остварување повисок економски раст особено е важна и солидната кредитна поддршка за граѓаните и компаниите од страна на банкарскиот сектор, чијашто стабилност и капацитет за кредитирање се зајакнати и покрај кризниот период, а адекватноста на капиталот е највисока во последниве две декади. Ова се должи меѓу другото и на мерките коишто ги преземаше централната банка. Гувернерката посочи дека важна улога за зголемувањето на инвестициите има и растот на зеленото кредитирање коешто во изминативе години се удвои од 2,2% на 4,4%.
Банки
Сите НЛБ клиенти во регионот на ЈИЕ со пристап до Apple Pay

Вчера НЛБ Банка Скопје ја лансираше услугата Apple Pay со што стана првата банка на пазарот која на своите клиенти им го овозможи овој сервис. НЛБ Групацијата истовремено ја лансираше Apple Pay и во своите банки во Босна и Херцеговина и Косово – последните пазари на НЛБ каде што оваа услуга сè уште не беше достапна, овозможувајќи ја Apple Pay за сите НЛБ клиенти во регионот на Југоисточна Европа.
„Ова е значајна пресвртница која го одразува нашиот стремеж кон иновации и длабоката посветеност на НЛБ Групацијата кон регионот на Југоисточна Европа. Ова е повеќе од само технологија, ова е и пристап, вклученост и доверба. Ние го испорачуваме она што е најважно за нашите клиенти – едноставност, безбедност и брзина во секојдневните плаќања.“ – вели во своето видео-обраќање Антонио Аргир, член на Управниот одбор на НЛБ д.д.

Со оваа иницијатива, НЛБ Групацијата уште еднаш покажа дека е повеќе од финансиска институција, односно дека е двигател на промени, партнер кој ги отвора вратите на глобалните иновации за клиентите во регионот. Како што појаснува Аргир, зад овој успех стои долготрајна и стратешка заложба, интензивни преговори и постојано застапување на интересите на клиентите и пазарите пред глобалните технолошки партнери: „Се залагавме, преговаравме и конечно го убедивме Apple да ги отвори овие пазари. Ова е нашата улога, ова е нашето влијание. И додека од овој потег имаат корист сите банки во регионот, токму нашата визија и решителност го овозможија тоа.“ – заклучува Аргир.
Практично, НЛБ Групацијата одигра клучна улога, Apple да ги отвори пазарите на Македонија, Косово и Босна и Херцеговина, со што овозможи рамноправен пристап до напредни решенија за плаќање на милиони луѓе во регионот.
Клиентите на НЛБ Банка Скопје кои со нетрпение ја очекуваа Apple Pay веќе од вчера можат да ги дигитализираат своите НЛБ кредитни и дебитни картички на Visa и Master Card и да плаќаат брзо, безбедно и удобно во продавници, преку апликации и онлајн.
Банки
ПРВО ПОЛУГОДИЕ ОД СОНИШТАТА ЗА КОМЕРЦИЈАЛНА БАНКА – добивка од 2,96 милијарди денари за шест месеци!

Во периодот од 01.01. до 30.06.2025 година Банката од своето работење оствари позитивен финансиски резултат во износ од 2.960,1 милиони денари, наспроти остварениот позитивен финансиски резултат во истиот период минатата година во износ од 2.844,6 милиони денари, што претставува зголемување за 4,1%. Планираната бруто-добивка за првата половина од годинава е остварена со 114,9%.
Овој резултат е постигнат во услови на зголемени надворешни ризици, вклучително и геополитички тензии, нестабилност на светските пазари поради трговски бариери, и забавена економска активност кај главните трговски партнери на државата.
Кај домашната инфлација во последните месеци се забележува тренд на благо забрзување (во мај и јуни достигна ниво од 3,7% и 3,8% на годишно ниво), а Народната банка го задржа внимателниот пристап во водењето на монетарната политика.
Клучни показатели за профитабилност
- Добивката пред исправка на вредност е 1,1% пониска од лани, главно поради:
- Намалени капитални добивки од продажба на преземен имот
- Загуби од тргување со хартии од вредност
- Зголемени оперативни расходи
- Вкупните приходи од работење изнесуваат 4.483,9 милиони денари (намалување од 0,4%)
- Нето-приходите од камата бележат раст од 1,1% и планот е исполнет со 101,3%
- Нето каматната маржа е намалена од 3,88% на 3,63% на годишно ниво
- Нето-приходите од провизии и надоместоци се зголемени за 1,5%, реализирани со 105,7% од планот
- Приходите од курсни разлики бележат значителен пораст од 20,3%, реализирани со 137,3% од планот
Останати приходи и расходи
- Останатите приходи од работење изнесуваат 663,6 милиони денари (намалување од 9,3%)
- Оперативните расходи се зголемени за 1,4%, главно поради повисоки трошоци за вработените
- Нето исправката на вредност на финансиските средства е намалена за 32,8%, што се должи на подобрена кредитна дисциплина
- Прокнижена е загуба поради оштетување на нефинансиски средства од 4,9 милиони денари.
Биланс на состојба
Вкупна актива
На 30.06.2025 година, вкупната актива на Банката изнесува 181.598,4 милиони денари, што е раст од 1,7% во однос на декември 2024 година. Планот е реализиран со 99,1%.
- Парични средства и еквиваленти: раст од 8,0%, најмногу поради зголемено пласирање во НБРСМ
- Средства за тргување: пад од 45,2% поради продажба на акции и пазарно усогласување
- Финансиски средства по објективна вредност: раст на вложувања во инвестициски фондови
- Кредити на банки: пад од 3,8% поради доспевање на депозити и нивно репозиционирање
- Кредити кон нефинансиски друштва и домаќинства: раст од 4,7%, главно кај правните лица
- Вложувања во хартии од вредност: намалени за 7,7% поради достасани обврзници
- Преземени средства по ненаплатени побарувања: пад од 49,9%, со минимално учество во активата.
- Обврски и капитал
- Вкупни депозити: 156.685,2 милиони денари (раст од 1,3%), доминантно од домаќинства
- Обврски по кредити: значителен пораст од 83,9%, главно од нови повлекувања преку различни кредитни линии, вклучувајќи GEFF III, GFF и ИФАД 2. Учество во вкупните обврски останува ниско (1,7%)
- Акционерски капитал и резерви: достигнуваат 20.977,4 милиони денари (раст од 0,6%), со прераспределба на добивка од 2024 година.
Очекувања за претстојниот период
Макроекономските услови во кои Банката ја остварува својата активност во текот на 2025 година се условени од домашните политички случувања и од неизвесниот и непредвидлив глобален амбиент.
Иако генералните очекувања се дека движењата во рамки на домашната економија ќе
имаат позитивна насока, притисоците и зголемената неизвесност во рамки на глобалната економија упатуваат на потребата од внимателен пристап во обликувањето на очекувањата за 2025 година, при што се земени предвид проекциите објавени од
Министерството за финансии, Народната банка на Република С Македонија, ММФ и Светската банка.
Најновите макроекономски проекции на Народната банка, објавени во јуни 2025 година, прогнозираат раст на економијата од 3,0 % во 2025 година, во услови на понеповолно надворешно окружување. Се очекува главен носител на растот да бидат инвестициите,
потпомогнати од најавениот јавен инфраструктурен циклус, но и од приливот на странски инвестиции и солидната кредитна поддршка на корпоративниот сектор од страна на банките.
И понатаму се очекува макроекономската стабилност да се остварува преку одржување
на ценовната стабилност и стабилноста на номиналниот девизен курс на денарот во
однос на еврото. Во 2024 година просечната годишна инфлација достигна 3,5%, додека
за 2025 година најновите оцени на Народната банка упатуваат на проектирана стапка на
инфлација од 3,0%, наспроти октомвриските согледувања за инфлација од 2,5%.
Нагорните ризици околу инфлацијата се поврзани главно со цените на примарните
производи, коишто се под влијание на нестабилниот геополитички контекст, климатските фактори и глобалните протекционистички трговски политики, како и со домашните фактори коишто влијаат врз побарувачката.
Се очекува дека банкарскиот систем и натаму ќе обезбедува солидна кредитна поддршка, во услови на постепено забрзување на економскиот раст и стабилизирање на очекувањата. Кредитниот раст на крајот на 2024 година достигна 11,2%, додека согласно
најновите проекции од НБРСМ за 2025 година е проектиран на околу 9,0%. Како резултат на стимулативните услови за штедење, растот на расположливиот доход на населението, стабилните очекувања и јакнењето на довербата, како и мерките преземени од страна на Народната банка за натамошно поттикнување на штедењето, депозитите, како најзначаен извор на финансирање, на крајот од 2024 година остварија солиден годишен раст од 12,4 %, а во 2025 година се предвидува раст на депозитите од околу 7,5 %.
Комерцијална банка ќе ги презема сите неопходни активности за прилагодување кон
новонастанатите состојби, при што и во следниот период ќе биде фокусирана пред сѐ на
одржување на квалитетот на портфолиото и изнаоѓање флексибилни решенија на
барањата на клиентите, на ефикасно управување со трошоците, натамошна
дигитализација на процесите и модернизација на деловната мрежа, на навремено
усогласување со техничките барања за процесирање на плаќањата преку единствената
европска платежна област – СЕПА, на прилагодување на деловните процеси во
согласност со барањата на регулативата за платежни услуги и платни системи, како и со
регулативата за финансиски инструменти и обврски за транспарентност за издавачите
на хартии од вредност, унапредување на доброто корпоративно управување и на практиките за одржлив развој, на имплементација на систем за управување со ризиците од климатски промени и сл.
Банки
Одржана редовна седница на Извршниот одбор за монетарната политика – Народна банка ја задржува каматната стапка на 5,35%

На 29 јули 2025 година се одржа редовна седница на Извршниот одбор за поставеноста на монетарната политика на Народната банка. На седницата беа разгледани најновите податоци и информации за светската и за домашната економија и најновите случувања на меѓународните и на домашните финансиски пазари во контекст на поставеноста на монетарната политика.
На седницата беше одлучено каматните стапки да бидат непроменети, односно каматната стапка на благајничките записи да остане на нивото од 5,35%, а каматните стапки на депозитите преку ноќ и на 7 дена на нивоата од 3,95% и 4%, соодветно. Понудата на благајничките записи на редовната аукција ќе биде исто така непроменета, односно ќе изнесува 10 милијарди денари. Со ваквата одлука се задржува внимателниот пристап при водењето на монетарната политика, соодветно на условите во економијата и на ризиците коишто произлегуваат од надворешното и домашното окружување. Целокупниот сет досегашни мерки — тековните каматни стапки, промените кај задолжителната резерва и применетите макропрудентни мерки — е насочен кон одржување на ценовната стабилност на среден рок и кон зачувување на стабилноста на девизниот курс на денарот во однос на еврото. Во однос на поставеноста на монетарната политика во еврозоната, ЕЦБ на состанокот во јули донесе одлука за задржување на каматните стапки на тековното ниво.
Во услови на стабилен девизен пазар, движењето на инфлацијата и натаму е во центарот на вниманието и треба внимателно да се следи. Имено, во јуни 2025 година годишната стапка на инфлација забрза и изнесува 4,5%. Забрзувањето на годишната стапка на инфлација главно произлегува од повисокиот раст на цените на храната и на базичната компонента, пред сѐ под влијание на променливите ценовни движења кај овошјето и кај воздушниот транспорт. Истовремено, цените во рамките на енергетската компонента на инфлацијата и во јуни бележеа пад на годишна основа, но поумерено во споредба со мај. Годишната стапка на инфлација остварена во вториот квартал од годината е малку над проектираното ниво, што упатува на потребата од натамошна претпазливост. Од друга страна, најновите проекции за берзанските цени на примарните производи за наредниот период се ревидирани во надолна насока. И покрај тоа, неизвесноста околу идната динамика на цените на примарните производи на берзите е висока поради геополитичките тензии, позатегнатите трговски политики и климатските промени. Оттука, ризиците за идната динамика на инфлацијата и натаму постојат и се поврзани и со натамошната неизвесност од променливото надворешно окружување, но и со домашните фактори што влијаат врз побарувачката.
Состојбата на девизниот пазар и натаму е стабилна. На крајот на јуни, нивото на девизните резерви изнесува 4.697,6 милион евра, што е соодветно за одржување на стабилноста на курсот на домашната валута. Во однос на последните расположливи податоци од надворешниот сектор, остварувањата на менувачкиот пазар заклучно со јуни упатуваат на нето-приливи од приватните трансфери коишто се во согласност со очекувањата според априлската проекција, додека трговскиот дефицит остварен во април и мај засега е понизок од проекциите за вториот квартал. Во првиот квартал од 2025 година, тековите во билансот на плаќања се близу до очекувањата.
Во првиот квартал од 2025 година, економската активност и натаму расте и изнесува 3,0%, што е слично со остварувањата во претходните два квартала и во согласност со очекувањата. Расположливите високофреквентни податоци за вториот квартал од 2025 година главно упатуваат на забрзување на економскиот раст, поткрепено од поволните движења во градежништвото, индустријата и угостителството. Ризиците за растот во наредниот период од надворешното окружување се претежно надолни, што се поврзува со високата непредвидливост во услови на геополитички и трговски тензии. Во однос на домашното окружување, обемот и динамиката со којашто ќе се остваруваат домашните инфраструктурни проекти се едни од најважните фактори што ќе влијаат врз темпото на раст на домашната економија.
Остварувањата во монетарниот сектор покажуваат натамошна солидна кредитна поддршка на економијата, којашто е над очекуваната динамика. Во јуни депозитите и кредитите бележат солидни стапки на раст, коишто се повисоки од априлските проекции.
Општо земено, се задржува внимателниот пристап при водењето на монетарната политика, согласно најновите остварувања кај клучните макроекономски показатели и согледувањата за ризиците. Ризиците од надворешното окружување и натаму се изразени, а внимателно се следат и домашните фактори што можат да влијаат врз побарувачката, особено во услови на постојан пораст на реалните плати. Народната банка е подготвена да ги употреби сите расположливи инструменти и да преземе соодветни мерки за да придонесе кон одржување на стабилноста на девизниот курс на денарот во однос на еврото и на ценовната стабилност на среден рок.
-
Банкипред 1 месец
Стопанска банка АД – Скопје назначи нов Генерален директор за финансии и член на Управниот одбор
-
Продуктипред 2 недели
Apple Pay доаѓа во Македонија: Подготовките се во тек, стартот се очекува наесен
-
Банкипред 2 недели
Оставка на член на Управниот одбор на Стопанска банка АД – Скопје
-
Банкипред 1 недела
Промени во составот на Надзорниот одбор на Шпаркасе Банка АД Скопје
-
Банкипред 2 дена
Промени во Надзорниот одбор на Стопанска банка АД – Скопје – кој е новиот член што носи меѓународно искуство и визија за финансискиот развој на Банката!?
-
Останатопред 3 недели
Промени во Надзорниот одбор на ПроКредит Банка АД Скопје
-
Банкипред 6 дена
Надзорниот одбор на НЛБ Банка Скопје со одлуки за промени во составот и бројот на членовите на Управниот одбор
-
Фондовипред 3 недели
Промени во Надзорниот одбор на КБ Прво пензиско друштво АД Скопје