Банки
Ангеловска-Бежоска на Универзитетот во Штип: Дефицитот на тековната сметка во 2023 година ќе се намали при помали цени на енергентите
Во рамките на посетата на Универзитетот „Гоце Делчев“ ‒ Штип, гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска, оствари средба со ректорот на Универзитетот, проф. д-р Дејан Мираковски и со проф. д-р Дарко Лазаров на која беа разгледани можностите за продлабочување на соработката помеѓу Народната банка и Универзитетот во делот на истражувачката работа и макроекономското моделирање.
Во рамките на редовната практика за споделување на макроекономските податоци со различни целни групи во јавноста, гувернерката одржа предавање пред студентите на Економскиот факултет при Универзитетот на коешто се обратија и деканката на Економскиот факултет, проф. д-р Оливера Ѓоргиева Трајковска, како и проф. д-р Дарко Лазаров. „Според најновиот циклус макроекономски проекции на Народната банка, годинава се очекува стеснување на дефицитот на тековната сметка, како резултат на подобрувањето на надворешното окружување преку намалување на притисоците од трговската размена, а пред сѐ кај енергентите. Финансиските приливи и понатаму би биле солидни и би го покривале дефицитот на тековната сметка, но истовремено ќе бидат доволни и за зголемување на девизните резерви. Сепак, неизвесноста опстојува и потребно е внимателно следење“, беше посочено на предавањето на гувернерката.

Движењата во надворешниот сектор се исклучително значајни за Народната банка со оглед на нашата монетарна стратегија на одржување стабилен девизен курс на денарот. Дефицитот на тековната сметка лани значително се прошири, главно како резултат на енергетската криза, односно увозот на енергенти по исклучително високи цени. Дел од овие притисоци беа ублажени преку високиот раст на дознаките од странство. Дознаките коишто беа значително погодени во периодот на пандемијата, во изминатиот период растеа со високи стапки на раст од 30 до 40%, со што во 2022 година достигнаа 2,4 милијарди евра, што е историски највисоко ниво. На среден рок се очекува дека тие и натаму ќе растат, но значително поумерено со од годишен раст од 3 до 4%. Очекувањата за намалување на притисоците кај енергентите, а со тоа и врз трговскиот дефицит, ќе придонесат за стеснување на дефицитот на тековната сметка во 2023 година за 2,4 п.п. од БДП на годишна основа, односно тој ќе изнесува 3,6% од БДП. Се очекува ваков тренд и на среден рок во услови на натамошна постепена стабилизација на цените на примарните производи и натамошно закрепнување на странската извозна побарувачка.
Финансиските нето-приливи во периодот 2023 ‒ 2025 година во целост би го финансирале дефицитот на тековната сметка и би придонесле за натамошен раст на девизните резерви, коишто за целиот период ќе останат на соодветно ниво. Странските директни инвестиции минатата година достигнаа 5,7% од БДП, што е една од повисоките стапки досега. Очекувањата за следниот период се дека тие и натаму ќе растат и во просек би изнесувале 3,7% од БДП на среден рок.
Во презентацијата пред студентите гувернерката се осврна и на очекувањата за економскиот раст годинава, како и за инфлацијата. Говорејќи за економскиот раст, гувернерката истакна дека растот на македонската економија во 2023 година би изнесувал 2,1% (еднаков на остварениот претходната година), а инфлацијата би се свела на едноцифрено ниво од 8% до 9% и потоа на среден рок би забележала натамошно намалување и сведување под 3%, како што беше и октомвриската проекција.
Геополитичките превирања и нивните можни ефекти врз синџирите на снабдување и светските цени, евентуалното поостро затегнување на глобалните финансиски услови, како и случувањата во финансиските системи во одделни економии и натаму се ризиците за надолни проекции.
Банки
40 кошаркарски табли за 40 години НЛБ Банка – Донација за основните училишта по повод Месецот на штедење
НЛБ Банка и оваа година, по 14-ти пат, го одбележа Месецот на штедење со низа активности посветени на најмладите, со цел да ја поттикне нивната финансиска едукација и да ја зголеми свеста за важноста од штедењето уште од најрана возраст.
Во рамките на активностите по повод Месецот на штедење, а во чест на значајниот јубилеј – 40 години успешно работење, Банката реализираше донација на 40 нови кошаркарски табли за основни училишта ширум земјава. Иницијатива е дел од активностите со кои НЛБ Банка во текот на годината го одбележува својот 40-годишен јубилеј и континуирано придонесува за подобри услови за спорт и рекреација на најмладите во училишните дворови.
„Месецот на штедење за нас е секогаш посебен период во кој се трудиме да ја приближиме важноста од штедењето и финансиската писменост на најмладите. Оваа година, кога одбележуваме 40 години успешно работење, посакавме да оставиме симболичен, но значаен белег во заедницата со донација на 40 кошаркарски табли за 40 основни училишта низ земјата. Веруваме дека тие во училишните дворови не се само спортска опрема, тие се место каде децата учат да соработуваат, да сонуваат и да веруваат во себе. Токму таму се градат првите тимови, првите победи и трајните пријателства.“ – изјави Тони Стојановски, претседател на Управниот одбор на Банката.
Во текот на месецот беа одржани и едукативни настани за најмладите штедачи, каде децата преку игра, забава и дружење со омилените маскоти Тиби и Штуки се запознаа со тајните на штедењето, одговорното користење на парите и финансиската култура.
Како општествено одговорна институција која веќе четири децении е синоним за стабилност, доверба и посветеност, НЛБ Банка продолжува да инвестира во подобра иднина преку поддршка на заедницата, поттикнување на здрави финансиски навики и градење генерации кои ќе растат со трајни вредности.
Банки
Владимир Тренески ќе го предводи корпоративното банкарство на Стопанска банка АД – Скопје
Стопанска банка АД – Скопје со задоволство го објавува назначувањето на г-дин Владимир Тренески за Генерален директор за корпоративно банкарство и член на Управниот одбор на Банката, со мандат од 1 година.
„Стопанска банка АД – Скопје ја информира јавноста дека согласно одлуката за именување од страна на Надзорниот одбор бр. 84/2025 од 31.07.2025 година и добиената согласност односно Решението на Извршниот одбор на Народна банка на Република Северна Македонија бр. 15-29578/7 од 31.10.2025 година, г-дин Владимир Тренески се именува за Генерален директор за корпоративно банкарство и член на Управен одбор на Банката, со мандат од 1 година“, соопштува Банката преку Македонска берза.

Г-дин Тренески носи речиси 30 години искуство во банкарството, минувајќи ги сите хиерархиски нивоа во Банката, вклучувајќи раководни позиции како Сениор менаџер за корпоративно банкарство, Раководител на корпоративно банкарство, управување со ризици, одобрување на кредити и мрежа на филијали.
Како Генерален директор за корпоративно банкарство, г-дин Тренески ќе ја води стратегијата на Банката во корпоративниот сегмент, со фокус на проширување на пазарниот удел, унапредување на односите со клиентите и одржување високи стандарди за квалитет. Неговото длабоко разбирање на пазарот, потребите на клиентите и организациската култура на Банката ќе продолжи да биде клучен двигател на растот и угледот на Банката во корпоративниот сегмент.
Неговото лидерство ќе биде од суштинско значење и за спроведување на корпоративниот дел од трансформациската програма на Банката – поедноставување на процесите за кредитирање, зголемување на оперативната ефикасност и обезбедување на прилагодени финансиски решенија кои ги задоволуваат растечките потреби на компаниите низ целата земја.
Г-дин Тренески е дипломиран економист од Економскиот факултет во Скопје а има завршено и бројни програми за професионален развој на INSEAD Франција, NBG Атина и други реномирани меѓународни институции.
Банки
Народната банка ја ревидираше проекцијата за инфлацијата и економскиот раст
Народната банка на Република Северна Македонија (НБРСМ) ја ревидираше својата проекција за инфлацијата за 2025 година нагoре, со што до крајот на годината таа се очекува да изнесува 3,9%, наместо првично предвидените 3% од априлската проекција. На среден рок, инфлацијата се очекува да се стабилизира и да се врати кон историскиот просек од 2%, изјави гувернерот д-р Трајко Славески.
Поради присутните инфлаторни притисоци, основната каматна стапка останува непроменета на 5,35%, ниво што важи од февруари годинава. Според гувернерот, факторите како зголемувањето на платите и пензиите придонесуваат за „лепливост“ на инфлацијата, но очекувањата се дека идните усогласувања на пензиите ќе бидат во рамки на законската формула, што ќе придонесе за стабилизација на ценовните движења.
Од друга страна, економскиот раст покажува позитивна динамика. Народната банка ја ревидираше проекцијата за растот на БДП од 3% на 3,5% за крајот на 2025 година, со очекување дека на среден рок растот ќе достигне 4%.
„Главните двигатели на растот остануваат домашната побарувачка, бруто-инвестициите и личната потрошувачка, поддржани од зголемениот расположлив доход на домаќинствата, солидната кредитна активност на банките и поволната државна кредитна поддршка за фирмите“, истакна гувернерот Славески.
Кредитната активност на банките, според податоците на НБРСМ, значително се засилила во првите девет месеци од годината, а трендот на раст се очекува да продолжи и до крајот на 2025 година.
Во периодот 2025 – 2028 година, Народната банка предвидува стабилни нето-приливи на финансиската сметка, главно во форма на странски директни инвестиции и долгорочно задолжување на државата во странство. Овие приливи ќе овозможат финансирање на дефицитот на тековната сметка, како и зголемување на девизните резерви, обезбедувајќи соодветно ниво за одржување на стабилноста на денарот.
„Во периодот 2025 – 2028 година се очекуваат солидни нето-приливи на финансиската сметка кои би се искористиле за финансирање на дефицитот на тековната сметка. Во однос на структурата, најголемиот дел од приливите на нето-основа се очекуваат во форма на странски директни инвестиции и долгорочно задолжување на државата во странство. За целиот период на проекцијата се очекува зголемување на девизните резерви и натамошно соодветно ниво за одржување на стабилноста на домашната валута“, рече гувернерот.
Со ревидираните проекции, Народната банка испраќа порака на умерен оптимизам и стабилност, при што фокусот останува насочен кон одржување на ценовната стабилност, поддршка на економскиот раст и зајакнување на отпорноста на финансискиот систем.
-
Анализипред 2 месециАНАЛИЗА: Како платежните картички ја покажуваат трагата на македонската миграција?
-
Банкипред 2 месециКХВ одобри: Српската „Алта банка“ со официјална понуда за преземање на Стопанска банка АД Битола
-
Продуктипред 1 месецЌе ни донесе ли септември нова банка со Apple Pay?
-
Кариерапред 2 месециОглас за вработување во КБ Прво пензиско друштво АД Скопје
-
Продуктипред 1 месецMastercard до 2030 ќе ги замени бројките на картичките со токени
-
Банкипред 2 месециАлта Банка влегува на македонскиот пазар со силна визија за развој
-
Продуктипред 4 неделиХалкбанк со Промо депозит по повод месецот на штедење
-
Осигурувањепред 4 неделиДигитализацијата во осигурувањето: SignPlus како пример за модерно и безбедно е-потпишување



