Connect with us
no baners

Банки

Главната економистка на НБ, Крстевска: Преку поттикнување на штедењето до стабилизација на инфлацијата

Објавено

на

„Централните банки ширум светот се во фаза на водење затегната монетарна политика, за справување со притисоците врз инфлацијата и инфлациските очекувања. Намалената или одложена потрошувачка во периоди на зголемени каматни стапки, при истовремено поттикнување на штедењето, придонесува за враќање на ценовната стабилност на долг рок, што е од клучно значење за животниот стандард на населението. Во моментов, инфлацијата во глобални рамки забавува, но ризиците и натаму постојат и потребна е натамошна внимателност“, посочи главнaтa економисткa на Народната банка, Анета Крстевска, во интервју за „Блумберг Адрија“.

Крстевска објасни дека затегнувањето на монетарната политика по дефиниција значи намалување на потрошувачката, заради соборување на инфлацијата и инфлациските очекувања. „Веруваме дека во периоди на повисока инфлација сите подобро го разбираме значењето на ценовната стабилност, односно на ниските и предвидливи стапки на инфлација. Постојната инфлација е предизвикана главно од глобални фактори – цените на храната и енергијата, но со секундарни ефекти на другите цени и на инфлациските очекувања“, истакна таа.

Осврнувајќи се на домашниот контекст, Крстевска истакна дека веќе осум месеци инфлацијата забавува, додека во последните неколку месеци тоа е придружено и со забавување кај базичната инфлација, а се забележуваат и позитивни трендови кај динамиката и валутната структура на депозитите. Движењето на инфлацијата засега е во согласност со последната проекција на Народната банка, според која инфлацијата оваа година би била 8 ‒ 9%, просечно, годишно (наспроти 14,2% лани), а ќе забавува и следната година. За движењата на девизниот пазар, главната економистка на Народната банка посочи дека се стабилни, а девизните резерви се на солидно ниво.

Во однос на следењето на монетарните сигнали од страна на банкарскиот систем, Крстевска посочи дека според Анкетата на Народната банка за кредитната активност на банките, одговорите добиени од банките укажуваат на зголемено влијание на монетарната политика врз политиките на банкарскиот сектор. Овие одговори соодветствуваат со нагорните промени на банкарските каматни стапки, вклучително и кај депозитите, што овозможи соодветно забрзување на депозитниот раст. „Промените кај новоодобрените кредити и новопримените депозити беа позабележителни, но со текот на времето таа промена стана видлива и кај вкупните кредити и депозити. Промените кај пасивните каматни стапки се постепени, но постојани веќе неколку месеци, што упатува на соодветно внимание на банките за каматниот принос на депозитите, како нивен основен извор на финансирање. Во секој случај, Народната банка водеше сметка промените во монетарната политика да бидат постепени, за да не настанат ненадејни промени во економијата“, истакнува Крстевска.

Во услови на глобална неизвесност и сѐ повисоки каматни стапки, исто како и во многу други земји од регионот и пошироко, кредитниот раст од почетокот на оваа година малку забави, но и натаму е умерен (6,5% годишно во мај). „Народната банка направи напори и во овие услови да се подобри структурата на кредитирањето, преку поттикнувањето на „зелените кредити“ кај банките заради поддршка на енергетската транзиција на економијата. За таа цел, Народната банка изминатиов период соодветно го приспособи расположливиот инструментариум, односно продолжи со користењето на задолжителната резерва за неконвенционални цели (ослободување од задолжителна резерва за кредити за обновливи извори на енергија), по што следеше проширување на банкарските портфолија со „зелени кредити“, посочи главната економистка на Народната банка.

Банки

Халки Поткаст – простор за развој на родителите и децата

Објавено

на

Родителството е еден од најголемите, но и најубавите предизвици во животот. Секој родител се соочува со дилеми, нови ситуации и потреба за постојано учење. Со цел да им помогне на родителите полесно да го следат психолошкиот, емоционалниот и социјалниот развој на своите деца, Халкбанк, преку својот бренд Халки, го најавува новиот “Халки Поткаст”.

Поткастот ќе биде простор каде отворено ќе се зборува не само за свесното родителство, туку и за важноста на среќно и здраво детство, но и за финансиска едукација како дел од современото воспитување. Темите ќе вклучуваат емпатија, комуникација, детски развој и практични совети за тоа како да ги научиме децата на одговорен однос кон финансиите уште од најрана возраст.

Преку разговори со психолози, педагози, родители и познати личности, поткастот ќе понуди инспиративни приказни и корисни совети за сите кои сакаат да бидат подобри во својата родителска улога. Дел од прашањата што ќе се дискутираат се следните:

  • Како да изградите силна и здрава врска со вашето дете?
  • Кои се најдобрите техники за позитивно воспитување?
  • Како да се справите со детските емоции?
  • Како да започнете разговор за пари со децата на соодветна возраст?

Водител на Халки Поткаст е Катерина Димова, семеен системски советник.

„Новиот Халки Поткаст е одличен простор за развој на родителите и на децата. Зборуваме на теми поврзани со комуникацијата со децата, емоциите, воспитувањето, но и како да ги научиме децата на животни вештини, вклучувајќи ја и финансиската едукација“, вели Димова.

Првата епизода на Халки Поткаст се емитуваше на 10 мај, а нови епизоди ќе се објавуваат двапати месечно и ќе бидат достапни на платформите YouTube, Spotify и Podcasts.mk.

Затоа што секој родител заслужува поддршка, а секое дете – љубов, разбирање и знаење за животот!

Продолжи со читање

Банки

Кој ќе биде новиот гувернер на Народната банка? – Клучна одлука за монетарната иднина и стабилност на државата

Објавено

на

Мандатот на актуелната гувернерка на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежовска завршува на 22 мај 2025 година, точно седум години по нејзиниот избор од страна на Собранието. Изборот на нов гувернер претставува еден од најважните економски и институционални моменти за земјата, особено во период на континуирана инфлација и раст на трошоците за живот.

Како се избира гувернер на Народната банка?

Процедурата за избор на гувернер е строго дефинирана со Законот за Народната банка и опфаќа неколку важни чекори:

  1. Предлог од Претседателот на државата: Процесот започнува со предлог на кандидат од страна на Претседателката на државата, во овој случај Гордана Силјановска-Давкова. Без нејзино позитивно мислење, постапката не може да продолжи. Претседателот предлага кандидат за гувернер, кој потоа се доставува до Собранието на Република Северна Македонија.
  2. Гласање во Собранието: Предложениот кандидат се поднесува на гласање пред Собранието на Република Северна Македонија. За избор е потребно просто мнозинство, односно најмалку 61 глас од вкупно 120 пратеници.
  3. Мандат: Гувернерот се избира на мандат од седум години, со можност за реизбор.

Кандидатот за гувернер треба да биде државјанин на Република Северна Македонија со соодветна репутација, најмалку високо образование и професионално или академско искуство во областа на економијата, финансиите, банкарството или правото. Дополнително, кандидатот не смее да биде осудуван за кривично дело, да биде должник во стечајна или ликвидациона постапка, ниту да има изречени санкции кои го дисквалификуваат за оваа функција.

Можни кандидати и политичка позадина

Во моментов, во јавноста кружат неколку имиња како можни кандидати за нов гувернер покрај актуелната гувернерка Анита Ангеловска – Бежовска, се и поранешниот министер за финансии Зоран Ставревски, поранешната вицегувернерка и актуелен член на Извршниот комитет на ВМРО-ДПМНЕ, Маја Кадиевска Војновиќ, но и Трајко Славевски – универзитетски професор и поранешен министер за финансии, кој веќе подолго време важи за еден од највлијателните економски гласови во партијата.

Во јавноста веќе кружат неколку имиња како можни кандидати за нов гувернер. Покрај актуелната гувернерка Ангеловска-Бежовска, за која се оценува дека успешно раководи со институцијата и има силна поддршка од меѓународни финансиски институции како ММФ, ЕЦБ и ЕБОР, се споменуваат и:

  • Зоран Ставрески – поранешен министер за финансии и висок функционер на ВМРО-ДПМНЕ. Според неофицијални информации, тој е прв на листата од внатрепартиска анкета спроведена од владејачката партија.
  • Трајко Славевски – универзитетски професор на Економскиот факултет во Скопје и поранешен министер за финансии. Тој е еден од еден од највлијателните економски гласови во ВМРО-ДПМНЕ и актуелен претседател на Советот на Град Скопје.
  • Маја Кадиевска Војновиќ – поранешна вицегувернерка на Народната банка, со богато искуство во монетарната политика. Во моментов е членка на надзорните одбори на КИБС и Стопанска банка а.д. Битола.

Анкетата која била спроведена во рамки на владејачката ВМРО-ДПМНЕ имала за цел да ја тестира јавната поддршка и експертската прифатливост на потенцијалните кандидати, што укажува дека изборот се разгледува не само низ институционална, туку и политичка призма.

Зошто е толку многу важен овој избор?

Изборот на нов гувернер доаѓа во критичен економски момент. Народната банка, преку водењето на монетарната политика, контролата на инфлацијата, управувањето со девизните резерви и надзорот над банкарскиот систем, има централна улога во стабилноста и сигурноста на економијата.

Идниот гувернер ќе треба да обезбеди доверба во националната валута, стабилност на банкарскиот сектор, но и да биде партнeр на меѓународните институции во справување со глобалните и локални економски предизвици.

Продолжи со читање

Банки

Чуварите на мудроста по трет пат ќе ги отворат срцата и умовите пред младите

Објавено

на

Некои од најуспешните и највлијателни луѓе и професионалци од Македонија ќе ги отворат срцата и умовите на третото издание на конференцијата „Чувари на мудроста“, организирана од Халкбанк, која ќе се одржи на 28 мај на Економскиот факултет во Скопје.

Оваа конференција прерасна во вистински мост помеѓу генерациите – таа нуди уникатна можност да се учи од мудроста на докажани бизнис лидери, уметници, професори, автори и визионери кои оставиле длабока трага со своето делување во земјата и светот.

На конференцијата говорниците ќе ги пренесат своите животни и професионални совети на младите, ќе зборуваат за почетоците, предизвиците и клучните моменти што ги обликувале како личности.

Дали постои рецепт за успех? Што ги мотивирало да не се откажат? Низ искрени и отворени разговори, „Чуварите на мудроста“ ќе ги споделат своите животни приказни, драгоцени искуства и искрени совети – не само со студентите, туку и со сите што сакаат да растат, учат и да се инспирираат.

Како и на претходните две изданија, конференцијата ќе биде во формат на форум што ги обединува сите кои веруваат во моќта на знаењето и животното искуство. Со отворени разговори, прашања и дискусии, сите присутни ќе можат да се вклучат и да споделат свое размислување или прашање.

Во текот на наредните неколку дена ќе бидат најавени говорниците на конференцијата, како и темите на панелите. Конференцијата „Чувари на мудроста“ е бесплатна и отворена за сите заинтересирани. Но, заради ограничениот капацитет, истите треба да го пријават своето присуство со пополнување онлајн формуларот за регистрација.

Дојдете и бидете дел од настанот којшто не само што инспирира, туку и обединува. Мудроста нема возраст – таа се создава и негува кога младоста и зрелоста ќе си подадат рака.

Продолжи со читање

Популарно