Интервјуа
Интервју | ЕМИЛИЈА НАЦЕВСКА: Вклучувањето на Македонија во СЕПА отвора ново поглавје во меѓународните плаќања

С. Македонија официјално стана дел од Единствената област за плаќање во евра (СЕПА), што ќе донесе значајни промени во начинот на вршење на прекуграничните плаќања. Ова членство треба да го олесни испраќањето и примањето пари од странство, да ги намали трошоците за трансакции и да ја подобри брзината и сигурноста на плаќањата во евра.
Но, што значи ова за граѓаните и компаниите? Ќе се поедностави ли процесот на примање средства од странство? Ќе можеме ли полесно да плаќаме онлајн и да вршиме трансакции во евра? Какви измени ќе треба да воведат банките и дали ќе има промени во законската регулатива?
За овие прашања разговараме со г-ѓа Емилија Нацевска, вицегувернерка на Народната банка, која ќе ни објасни што можеме да очекуваме од примената на СЕПА и како ќе влијае ова на секојдневното финансиско работење во земјава.
Банкарство: Што значи пристапувањето на Македонија во СЕПА? Како ќе ни го олесни ова секојдневниот живот и од кога точно ќе можеме да ги користиме новите погодности што ги носи СЕПА?
Емилија Нацевска: Со одобрувањето на барањето на нашата земја за членство во СЕПА од страна на Европскиот совет за плаќања, на 6 март 2025 година, се потврди дека националната правна рамка во платежната област, како и во останатите области тесно поврзани со плаќањата како што се банкарството, спречувањето перење пари и финансирањето тероризам и заштитата на личните податоци, е високо усогласена со правната рамка во овие области на Европската Унија. Хармонизираната правна рамка создаде правна сигурност и основа за прифаќање на домашните банки за извршување на плаќањата во евра со банките од останатите земји членки на СЕПА преку платните системи на ЕУ, иако земјата не е полноправна членка на ЕУ. Со тоа, банките ќе можат да ги извршуваат плаќањата во евра на граѓаните и на компаниите на брз и ефикасен начин со сите банки од областа на СЕПА, за разлика од сегашниот начин којшто е прилично долг и комплексен и се одвива преку поединечните кореспондентни аранжмани на банките со некои од европските банки. Поконкретно, плаќањата во евра кон која било земја во СЕПА преку платните системи за класичен трансфер на средствата ќе се извршуваат за неколку часа во текот на денот, а преку системите за инстант плаќањата ќе се извршуваат за помалку од 10 секунди, додека во моментов се извршуваат во рок од три и повеќе дена. Понатаму, за пренос на средствата ќе бидат потребни само неопходните податоци за извршување на плаќањето, како што се називот и бројот на сметката на плаќачот и примачот, износот и основата за плаќањето, со што значително ќе се олесни иницирањето на плаќањата од граѓаните и компаниите во кои било време и место. Најпосле, плаќањата ќе станат поевтини имајќи предвид дека со пристапот до платните системи во СЕПА банките значително ќе ги намалат трошоците коишто произлегуваат од сегашните комплексни и скапи кореспондентни аранжмани. Пристапот до платните системи на СЕПА за банките од нашата земја и другите три нови земји членки (Албанија, Црна Гора и Молдавија) е овозможен од 5 октомври 2025 година од кога всушност граѓаните и компаниите и ќе може да ги почувствуваат погодностите од членството во СЕПА, односно побрзи, поедноставни и поевтини прекугранични плаќања во евра.
Банкарство: Од аспект на интеграцијата со СЕПА, како ќе пристапат домашните банки до платните системи во СЕПА?
Емилија Нацевска: Со цел да се операционализира вклучувањето на нашите банки во СЕПА, секоја банка ќе треба да достави барање до Европскиот совет за плаќања за учество во платните системи во СЕПА. Притоа, банката ќе треба да прикаже дека ги исполнува условите и е подготвена од оперативен и технички аспект да прима и да испраќа пораки за извршување на плаќања во евра со банките во СЕПА. Во однос на оперативно-техничките услови, банката ќе треба да избере посредничка банка од Европската Унија којашто е директен учесник во платните системи во СЕПА преку која ќе ги извршува плаќањата. Исто така, банката ќе треба да го приспособи својот информациски систем заради примена на стандардот ИСО 20022 којшто се користи за размена на пораките за плаќања помеѓу учесниците во платните системи во СЕПА. Откако барањето ќе биде одобрено од страна на Европскиот совет за плаќања, банката ќе може да ги извршува плаќањата во евра побрзо и поефикасно имајќи предвид дека ќе има пристап до над три и пол илјади банки и други даватели на платежни услуги коишто се учесници во платните системи во СЕПА. На овој начин, банките ќе ги избегнат постојните кореспондентни аранжмани со што ќе ги намалат своите трошоци коишто понатаму ќе треба да бидат пренесени во група пониски надоместоци коишто ги наплатуваат од граѓаните и компаниите за извршување на плаќањата во евра.
Банкарство: Имаме голем број иселеници кои дел од своите заработени средства им ги испраќаат преку девизни дознаки на своите семејства во Македонија. Дали парите што ги испраќаат роднините од странство ќе пристигнуваат побрзо и со помали трошоци? Ќе има ли некакви ограничувања од аспект на дозволениот износ којшто ќе може да се префли врз основа на подарок?
Емилија Нацевска: Согласно претходно изнесеното, парите коишто нашите иселеници ги испраќаат до своите семејства во земјата ќе пристигнуваат побрзо бидејќи нашите банки ќе имаат пристап до платните системи во СЕПА и ќе може веднаш, во текот на истиот ден или најдоцна следниот работен ден, да им ги стават на располагање на граѓаните на нивните платежни сметки. Исто така, се очекува дека надоместоците коишто банките ги наплатуваат за приливите во евра ќе се намалат. Според процените на Светската банка, надоместоците за дознаките се проценуваат на околу 6,71 отсто од износот на трансакцијата, при што со влегувањето во СЕПА би се намалиле до глобалното целно ниво од 3 отсто, што ќе доведе до заштеда од половина милијарда евра на ниво на регионот на Западен Балкан. Ограничувања на износите, вклучително и врз основа на подарок, нема да има, освен во платните системи за инстант плаќањата преку кои може да се врши пренос на средства до 100 илјади евра. Меѓутоа, тоа не значи дека банките ќе ги пропуштаат сите трансакции и нема да применуваат одредени контролни процеси за нивно согледување од аспект на регулативните барања за спречување на перењето пари и финансирањето тероризам, како што тоа впрочем го прават и банките во останатите земји од СЕПА и светот.
Банкарство: Во моментов, за да платиме одмор во Грција или школување во некоја европска земја неопходно е да приложиме сет документи со цел да ја потврдиме основата на ова плаќање. Најчесто се бара фактура или договор, во спротивно не може да се плати. Од друга страна, трошоците за овој тип плаќања се исклучително високи во моментов. Ќе можеме ли без проблем да плаќаме онлајн во странство или да префрламе пари на европски сметки преку ефикасен процес и без дополнителни трошоци?
Емилија Нацевска: Народната банка веќе го олесни преносот на парични средства кон странство преку измена на постоечката подзаконска регулатива којашто е во примена од јануари оваа година, со којашто понатаму не се бара приложување документи за тековните трансакции, како што е плаќањето одмор или школарина во странство. Со влезот на земјата во СЕПА, преносот на парични средства во евра дополнително ќе се поедностави и ќе се забрза, овозможувајќи им на граѓаните преку користење на своите мобилни апликации да ги извршуваат плаќањата во евра на лесен начин со внесување минимален сет податоци во платниот налог. Покрај ова, трошоците за пренос на паричните средства во евра ќе се намалат имајќи предвид дека во СЕПА првенствено се применува принципот на поделба на трошоците, односно плаќачот ги намирува трошоците кон сопствената банка, а примачот ги презема трошоците на неговата банка. Во моментов, многу често во преносот на паричните средства се вклучени повеќе странски кореспондентни банки коишто наплатуваат дополнителни трошоци, поради што тие паѓаат на товар на плаќачот и ги зголемуваат вкупните трошоци на плаќањето. Во иднина, овие дополнителни трошоци за плаќањата во евра во СЕПА ќе бидат отстранети.
Банкарство: Голем дел од нашите граѓани работат како хонорарни работници во странство и платата ја примаат на својата девизна сметка во Македонија за што плаќаат само персонален данок. Но, за приливот да се распореди е потребен документ како фактура или договор за да се потврди трансакцијата. Дали во иднина македонските граѓани ќе мора да ги носат овие документи во банка кога ќе добијат пари од странство или ова правило ќе се укине?
Емилија Нацевска: Покрај на страната на одливните плаќања, Народната банка веќе презема активности за олеснување на извршувањето и на приливните плаќања. Во таа смисла, се работи на приспособување на подзаконската регулатива со што ќе се овозможи приливите од странство да му се ставаат на располагање на платежната сметка на примачот веднаш, а најдоцна следниот работен ден, без приложување документи за причината на приливот кај најголемиот дел од приливите од странство, со исклучок на одредени приливи поврзани со капиталните трансакции за коишто се предвидени законски ограничувања до влезот на земјата во Европската Унија.
Банкарство: Голем дел од мерките на претпазливост при девизни плаќања или девизни приливи произлегуваат од Законот за девизен платен промет. Дали и кога се планира спроведување на одредени промени во овој закон со цел да се приспособи на СЕПА и да се поедностави работењето со странски плаќања и какви промени ќе се воведат?
Емилија Нацевска: Измени на Законот за девизно работење беа направени во февруари оваа година, со кои меѓу другото се овозможува покрај банките, плаќања кон странство да даваат и други даватели на платежни услуги, како што се штедилниците, платежните институции и институциите за електронски пари. Со нивното вклучување на пазарот на платежни услуги се очекува дека ќе се засилат конкуренцијата и иновациите коишто би им овозможиле на граѓаните и на компаниите да ги користат придобивките од примената на најновите финтек-решенија во платежната сфера овозможувајќи им едноставни, брзи и евтини плаќања во земјата и странство. За таа цел, Народната банка во моментов ја приспособува подзаконската регулатива којашто произлегува од Законот за девизно работење и таа ќе го олесни дополнително извршувањето на прекуграничните плаќања.
Банкарство: Какви придобивки ќе имаат компаниите од членството на Македонија во СЕПА? Ќе им се поедностави ли плаќањето кон странски добавувачи и наплатата од клиенти во Европа?
Емилија Нацевска: Компаниите исто така ќе ги почувствуваат придобивките имајќи предвид дека со влезот на земјата во СЕПА се обезбедува подобрен пристап до пазарот на Европската Унија. Со стандардизирани и рационализирани процеси на плаќање коишто подразбираат користење и поефикасни платежни услуги како што е директното задолжување, компаниите ќе можат да се вклучат во прекугранична трговија со поголема леснотија, поттикнувајќи го економскиот раст и регионалната интеграција. Анализата на Светската банка за трошоците за прекугранични плаќања во евра за микропретпријатијата, малите и средните претпријатија во Западен Балкан открива дека преносот на 5.000 евра од Европската Унија до земјите од Западен Балкан чини околу 12 пати повеќе отколку помеѓу земјите на Европската Унија. Ова е значителен јаз кај трошоците коишто сега паѓаат на товар на компаниите во земјата во споредба со трошоците на компаниите во Европската Унија, за кој очекуваме дека значително ќе се стесни со влезот во СЕПА.
Банкарство: Рокови имаме и извесно е дека плаќањата преку СЕПА доаѓаат во Македонија. Дали банките ќе имаат задолжителна обврска да ги воведат овие услуги и во електронското/мобилното банкарство или Народната банка ќе дозволи да бидат достапни само на шалтер? Кои стандарди ќе мора да ги исполнат банките и што ќе бара Народната банка од нив?
Емилија Нацевска: Самата идеја за воспоставување на СЕПА во Европа е инспирирана од потребата за олеснување на електронското извршување на прекуграничните плаќања во евра помеѓу земјите од Европската Унија, Европската економска област и уште неколку други земји како што се Обединетото Кралство, Швајцарија, Андора, Ватикан, Монако и Сан Марино, а од неодамна и Албанија, Молдавија, Црна Гора и нашата земја. Оттука, банките ќе ги приспособат своите информациски системи со цел да им овозможат на граѓаните и компаниите олеснето електронско иницирање на прекуграничните плаќања во евра со користење на електронското и мобилното банкарство. Секако, банките ќе ги овозможат овие услуги и на шалтерите за клиентите коишто го претпочитаат овој начин на извршување на плаќањата, иако трендовите се во прилог на сѐ поголемо електронско извршување на плаќањата.
Во однос на стандардите коишто треба да ги исполнат банките, првенствено ќе треба да го применат меѓународниот стандард ИСО 20022 којшто се користи за размена на пораки помеѓу учесниците во платните системи во СЕПА и којшто од ноември 2025 година станува задолжителен стандард којшто ќе го применува и глобалната мрежа за размена на пораки СВИФТ.
Банкарство: Македонија стана дел од СЕПА, но што ни претстои до целосното спроведување? Кои се следните чекори што треба да се преземат за граѓаните и компаниите да можат практично да ги користат придобивките од ова членство?
Емилија Нацевска: Заради навремена подготовка на банките, Народната банка во соработка со Светската банка, организира неколку работилници на кои присуствуваа експертски тимови од Европскиот совет за плаќања, Светската банка, Европската централна банка, како и други релевантни претставници од банкарската индустрија во Европската Унија. На овие работилници беа презентирани и детално објаснети релевантните прашања за практичното приклучување на нашите банки во платните системи во СЕПА. Во моментов, банките водат преговори со деловни банки од Европската Унија коишто веќе се директни учеснички во платните системи во СЕПА, за да ги поддржат процесите на плаќањата од и кон нашата земја. Истовремено, банките засилено работат на приспособување на нивните информациски системи во согласност со техничките барања на платните системи во СЕПА коишто го користат стандардот ИСО 20022 при извршувањето на плаќањата во евра. Банките треба да ја презентираат својата правна, оперативна и техничка подготвеност во барањето за пристап до платните системи во СЕПА, коешто секоја банка треба да го поднесе индивидуално до Европскиот совет за плаќања, најдоцна до 22 август 2025 година. Доколку банката ги исполнува предвидените правни, технички и оперативни услови, по оцена на Европскиот совет за плаќања, ќе ѝ биде овозможено да извршува плаќања во евра во СЕПА почнувајќи од 5 октомври 2025 година, кога Европскиот совет за плаќања, како што и официјално соопшти ќе го отвори прозорецот за приклучување на банките од нашата земја во СЕПА.
Преземањето на авторски содржини (текстови и фотографии) од оваа страница е строго забрането без претходно писмено одобрение и е предмет на условите наведени на следниот линк.
Интервјуа
Интервју | ФИЛИП ПЕТРОВСКИ: Податоците се новата валута во банкарството

Во свет каде што финансиските институции се под зголемен притисок – од технолошка конкуренција, растечки очекувања на корисниците и построги регулативи – традиционалните начини на работа брзо стануваат недоволни. Банките кои навремено ќе го прифатат потенцијалот на податоците ќе бидат оние што ќе преживеат и ќе просперираат. Дата Мастерс, како регионален лидер во DataManagement и AI решенија, стои рамо до рамо со банките во нивната трансформација – не само технолошка, туку културолошка и стратегискa.
Во ова интервју разговараме со Филип Петровски, Основач и Главен извршен директор на Дата Мастерс кој ни открива како помагаат на банките да ја направат таа критична трансформација: од фрагментирани системи кон интегрирана дата култура, од интуитивни одлуки кон вистински интелигентно банкарство.
Банкарство: На кои начини вашата компанија може да им помогне на банките да ги искористат податоците за подобрување на нивните услуги и оперативна ефикасност?
Филип Петровски: Банките располагаат со огромни количини на податоци: трансакции, демографија, корисничко однесување, кредитна историја, дигитални интеракции… Но без соодветна дата архитектура, овие податоци остануваат неупотребени, дупликативни затоа што за различни потреби на бизнис одделите се чуваат на посебни и различни места или често се случува и застарени. Дата Мастерс помага да се трансформира овој „хаос“ во консолидиран извор на интелигенција што ги поткрепува секојдневните операции, стратегиските одлуки и дигиталните иновации.
Клучни придобивки:
• Client 360 платформа која ги поврзува сите интеракции на клиентите – од мобилна апликација, кориснички шалтер, до контакт центар – овозможувајќи персонализирано и конзистентно искуство
• Аналитички dashboard-и во реално време, што им овозможуваат на менаџерите да донесуваат одлуки со сигурност и брзина базирани на податоци каде што “вистината” се црпи од едно место
• Self-Service аналитика, што овозможува на тимовите за маркетинг, продажба и продукт да добијат увид без потреба од програмер или дата инженер
• Оптимизација на операции, како автоматизација на обработка на барања, кредити или генерирање на регулаторни извештаи.
Нашата улога е не само да имплементираме технологија, туку да воспоставиме култура на „работа со податоци“, каде секој оддел знае како да ја претвори информацијата во акција.
Банкарство: Кои се најчестите предизвици со кои се соочуваат банките при имплементација на решенија базирани на вештачка интелигенција и како Дата Мастерс ги адресира овие предизвици?
Филип Петровски: Вештачката интелигенција (AI) е повеќе од модерен тренд – таа е темелот на новото банкарство. Но, патот до ефективна примена е поплочен со комплексности. Најчести предизвици што ги среќаваме се:
• Недоволна подготвеност на податоците – фрагментирани, недоследни или неструктурирани податоци во застарени системи
• Недостаток на експертиза – особено кај интерните тимови кои не се подготвени да дизајнираат и оперираат со ML модели
• Ризици од регулаторни прекршувања
• Недоверба на вработените – кои често AI го гледаат како закана, наместо поддршка
Решението на Дата Мастерс е AI-Ready DataArchitecture – што вклучува:
• Дата архитектура моделирана да подржува корисничко искуство и вредноста која секој корисник ја генерира во своето Customer Journey
• Стандарди за чистење и нормализација на податоци
• Предефинирани модели за churn, CLV, сегментација и cross-sell и Up-sell
• Следење на податоци и пристапи (data lineage и data access)
• Обука и вклучување на вработените во процесот (Data & AI Adoption Framework)
Со овој пристап, AI станува доверлив сојузник на бизнисот – а не црна кутија.
Банкарство: Може ли да споделите пример за успешна соработка со банка каде што вашите решенија довеле до значителни подобрувања во работењето?
Филип Петровски: Еден од нашите највлијателни проекти е имплементацијата на Client 360 + Self-ServiceAnalytics во средно голема банка во Европа. Банката имаше поприлично ”расфрлани” податоци низ системите, т.н. „data silos“, одделени системи за дигитално банкарство, CRM, контакт центар и филијали. Како резултат, вработените имаа фрагментарен преглед на клиентите, а маркетинг иницијативите беа засновани на интуиција, не на податоци.
Нашата интервенција:
• Изградивме единствена дата структура-модел базиран на клиентски профил со за near real-time следење на акциите на кориснсикот
• Имплементиравме BI решение кое им овозможина бизнис корисниците сами да ги креираат dashboard-и и извештаи
• Воведовме предиктивна анализа за CLV (Customer Lifetime Value) и cross-sell можности
• Вклучивме алатки за автоматизација на процеси поврзани со информации кон коринсиците(известувања, понуди…)
Резултати по 6 месеци:
• +22% дигитална активност
• +17% конверзија на cross-sell понуди
• 2 пати пократко време за подготовка на извештаи во маркетинг тимот
Тоа не беше само технолошка трансформација – туку организациска еволуција.
Банкарство: Како гледате на иднината на банкарството во контекст на дигиталната трансформација и улогата на податоците во тој процес?
Филип Петровски: Дигиталната трансформација е веќе тука – но вистинската разлика ќе ја направи DataTransformation. Идната генерација на банкарство ќе биде:
• Превентивна – базирана на real-time сигнали, не на ретроспективни извештаи
• Хипер-персонализирана – секоја понуда ќе биде соодветна за секој клиент во даден момент
• Вградена – банкарски услуги интегрирани во е-commerce, мобилни апликации, финтекпартнерства
Податоците ќе бидат основа на секоја одлука, од кредитен ризик до ESG стратегии. Банкарството ќе се движи од „продукт-ориентирано“ кон „дата-оригинирано“.
Дата Мастерс е тука да ја поддржи оваа еволуција преку:
• Стратегиски Дата модели
• ML & AI модели со целосна усогласеност
• Отворени API интеграции за финтек партнерства
Банкарство: Кои се најновите трендови во банкарскиот сектор во однос на употребата на податоци и аналитика, и како Дата Мастерс се прилагодува на тие трендови?
Филип Петровски: Трендовите денес се движат со брзина на светлина. Банкарскиот сектор е зафатен со пет фундаментални промени:
1. Client 360 дата модели – трансформација кон кориснички ориентирано дата моделирање и т.н. аналитички слоеви
2. ML за продуктивност и раст – од risk scoring до next-best-action препораки
3. Монетизација на податоците – банки што гикористат користат информациите од своите корисници до брзо креирање нови продуктиприфатливи за коринсиците и побрз Go ToMarket.
4. Cloud-first стратегии – миграција на податоци во хибридни или мулти-cloud платформи
Дата Мастерс се прилагодува преку:
• Microsoft Fabric и Azure Data Stackимплементации
• Data Library од 100+ use cases за банкарство
• Data Governance framework за регулаторна усогласеност
Практично, ние не се адаптираме на трендовите – ние ги предвидуваме и градиме решенија пред да станат потреба.
Банкарство: Како Дата Мастерс се справува со безбедноста и приватноста на податоците при работа со финансиски институции?
Филип Петровски: Соработка со банка без апсолутна доверба е невозможна. Затоа безбедноста кај нас не е „feature“ – тоа е темел. Ние работиме во средини што ги следат најстрогите барања. Применуваме zero-trustпристап на секое ниво. Безбедносната архитектура што ја имплементираме во нашите решенија не ги забавува процесите – туку го зголемува нивото на доверба, особено кај крајните корисници. За нас, довербата е единствениот вистински капитал што банката го поседува.
Банкарство: Што имате да споделите со читателите како за крај на ова интервју?
Филип Петровски: Податоци, доверба и трансформација……Податоците не се само дел кој зема простор на серверите кои треба да бидат заштитени од напад од надворешни субјетки – тие се валута на модерното банкарство. Но за да ја имаат вистинската вредност, тие мора да бидат структурирани, интерпретирани и употребени со јасна цел.
Во Дата Мастерс, ние не само што изградивме технологија – изградивме методологија и пристап што ги трансформира податоците во деловна вредност. Нашата визија е да продолжиме да им помагаме на банките да:
• Размислуваат аналитички
• Работат побрзо и поефикасно
• Се адаптираат пред пазарот да го наложи тоа
• И секогаш да ја задржат довербата како клучен капитал
Банкарството се менува. Податоците се алатката, а Дата Мастерс е партнерот кој може да им помогне на банките во овој пат.
Интервјуа
Интервју | ДИЈАНА АТОВСКА: Сигурност за иднината – сѐ повеќе луѓе се одлучуваат за животно осигурување

Секој од нас понекогаш се прашува: „Што ако?“ Што ако нешто непредвидено го прекине ритамот на секојдневието? Што ако се соочиме со финансиски предизвик, болест или загуба на приход? Во такви моменти, свесноста за потребата од поддршка и сигурност станува поважна од кога било. Токму затоа, животното осигурување сè повеќе излегува од сенката на табу темите и станува важен дел од финансиското и семејното планирање. Не се работи за страв, туку за свесна и одговорна одлука – да ги заштитиме оние што ги сакаме и да си дадеме себеси мир за утре.
Во разговор со Дијана Атовска, Директор на продажба во Триглав Осигурување Живот АД Скопје, навлегуваме подлабоко во причините поради кои сè повеќе граѓани во Македонија избираат да склучат полиса за животно осигурување. Го анализираме развојот на оваа индустрија, пристапот кон клиентите, прилагодливоста на производите и трансформацијата на животното осигурување – од финансиска алатка во вистински животен партнер. Разговараме и за тоа како се менуваат потребите на клиентите, каква е улогата на дигитализацијата и каква поддршка им е потребна на граѓаните за да донесат информирана, но и емотивно осмислена одлука за иднината.
Банкарство: Остварените резултати на Триглав Осигурување Живот АД Скопје говорат за раст на продажбата и доверба кај клиентите – што се крие зад овој успех?
Дијана Атовска: Зад овој успех стои стратешки пристап со градење долгорочни односи со клиентите, при што во центарот на нашето делување секогаш се наоѓаат нивните потреби. Остварените резултати на Триглав Осигурување Живот АД Скопје се резултат на длабока посветеност на клучните вредности кои ја дефинираат нашата работа, а тоа се доверба, транспарентност и грижа за клиентите.
Особено сме горди на растот на пазарниот удел кој го остваруваме изминативе пет години. Во 2020 година пазарен удел околу 3% од вкупната премија за животно осигурување, до фантастични 25,2% пазарно учество на 31.03.2025.
Посветени сме на тоа да ги разбереме животните околности, приоритети и очекувања на секој клиент. Затоа секоја понуда не е само производ, туку решение создадено според потребите на нашите клиенти. Како тим се трудиме клиентитеда се чувствуваат сигурно, разбрано и поддржано. Нашата визија е да бидеме нивен партнер во животот, а нашите производи да бидат поддршка и сигурност во најважните моменти од животот.
Банкарство: Осигурувањето на живот е препознаено како решение за долгорочна сигурност. Како ја градите понудата за да биде прилагодена за различни категории корисници – од млади семејства до лица што размислуваат за пензиска стабилност?
Дијана Атовска: Во време на брзи промени и неизвесности, сѐ повеќе луѓе го препознаваат осигурувањето живот како паметна одлука за обезбедување долгорочна сигурност – не само за себе, туку и за своето семејство. Во Триглав Осигурување Живот АД Скопје имаме мисија да ја направиме таа сигурност достапна и релевантна за секого, без разлика дали се работи за млади семејства или за лица кои посакуваат мирни пензионерски денови.
Затоа нашите производи се дизајнирани модуларно, што значи дека клиентитеможе да изберат решенија според своите приоритети – заштита, штедење или инвестирање.
На пример, младите семејства најчесто се фокусирани на осигурување со заштитна компонента и со можност за едукациска поддршка на своите деца затоа што им е важна стабилната иднина.Животот за оваа категорија граѓани станува многу динамичен, со бројни перспективи што се отвораат за родителите и за нивните деца. А, со полисите за осигурување на живот добиваат силна поддршка за безгрижна иднина.
Од друга страна, клиентите кои се приближуваат до пензионерските години или веќе размислуваат за таа фаза, имаат други приоритети. Затоа за нив имаме понуда која е насочена кон финансиска стабилност и осигурителна сигурност,што им овозможува мир и достоинствена старост.
Ние сме посветени на тоа преку транспарентен дијалог, стручност и искрена грижа да го разбереме клиентот не само како потрошувач, туку како личност со свои цели, стравови и соништа. Нашиот тим ги води клиентите низ целиот процес затоа што осигурувањето на живот е одлука што ја менува иднината. Ние сме тука за да осигураме таа иднина да биде стабилнаи поддржана. На тој начин градиме партнерства што траат со години.
Банкарство: Иако осигурувањето на живот е понов производ на македонскиот финансиски пазар, сепак имате богата понуда на производи. На кој начин му помагате на секој клиент да се препознае во некој од производите и да најде решение по мерка на сопствените потребии желби?
Дијана Атовска: Можам слободно да кажам дека сè повеќе граѓани почнуваат да го препознаваат вистинското значење на осигурувањето живот, а тоа е сигурност и можност за градење стабилна иднина. А, ние сме тука за да им помогнеме да ги пронајдат своите цели во производите на Триглав Осигурување Живот АД Скопје.
Дури и најдобриот производ нема вредност ако не го препознаете како решение за вашиот живот. Токму затоа на прво место го ставаме разбирањето на клиентот, односно што му и како се чувствува сигурно.
Бидејќи секој клиент е различен, нашите осигурителни советници поминуваат низ детални обуки за да можат да ја разберат секоја животна ситуација и да понудат решение што најдобро одговара. Осигурувањето не е „еден производ за сите“, туку индивидуална приказна, која сакаме да ја раскажеме заедно со клиентот. Без притисок, со искрен разговор, анализа и грижа.
Некој можеби штотуку станал родител и сака да создаде сигурна основа за иднината на своето дете. Друг размислува како да осигури мирна пензија или сака неговото вложување денес да биде капитал за утре. Ние нудиме модуларни решенија кои овозможуваат секој да избере она што му е најважно – заштита, штедење, инвестирање – или комбинација од сите три.
Затоа често велиме дека нашата работа не завршува со склучување полиса, туку токму тогаш започнува.
Банкарство: Продуктите што ги нудите се насочени, пред сè кон заштита и безгрижна иднина, но и кон остварување желби и финансиски цели. Што најмногу привлекува интерес кај осигурениците денес и што најчесто ги води при изборот?
Дијана Атовска: Животното осигурување денес не се гледа само како заштита од непредвидени настани, туку како дел од еден поширок, одговорен пристап кон животот, односно како алатка за финансиско планирање, постигнување цели и обезбедување сигурна иднина. Секојдневно гледаме дека нашите клиенти сакаат да планираат мудро, проактивно и долгорочно.
Во последно време, најголем интерес има за комбинираните полиси – осигурување со елемент на штедење и/или инвестирање. Клиентите сакаат флексибилност и вредност, односно да имаат покритие за несакани настани, но истовремено и да создаваат капитал за иднината. Овие полиси им нудат најдобро од двата света – безбедност за семејството денес и можност за финансиска независност утре. Тоа е особено привлечно за млади семејства, претприемачи, лица што размислуваат за пензиска сигурност.
Она што најчесто ги води клиентите при изборот на осигурителен производ е длабокото чувство на одговорност кон семејството, кон сопствената иднина и кон финансиската независност. Сè повеќе луѓе сакаат да имаат контрола над својата иднина, да вложуваат паметно и да знаат дека имаат сигурна потпора ако нешто непредвидено се случи. И тоа не важи само за одредена старосна група – денес осигурувањето станува прашање на лична зрелост, без оглед на возраста.
Дополнително, клиентите сакаат јасни и транспарентни решенија, со можност за прилагодување. Тие не сакаат сложени формули или производи кои не ги разбираат. Затоа ние во Триглав Осигурување Живот АД Скопје ги креираме нашите производи да бидат лесни за разбирање и максимално прилагодени.
Банкарство: Голем број производи на Триглав Осигурување Живот се присутни и во комбинација со продукти на други финансиски институции, како што се банките и инвестициските фондови. Каква додадена вредност носат овие партнерства за клиентите и како влијаат врз вашата понуда?
Дијана Атовска: Во современиот финансиски свет, клиентите сè повеќе бараат едноставност, интегрирани решенија и услуги што се достапни во секое време и од секое место. Токму затоа партнерствата што ги развиваме со банки, инвестициски фондови и други финансиски институции претставуваат клучен столб во нашата стратегија за создавање реална вредност и комплетна услуга за клиентите.
Партнерствата со финансиски институции овозможуваат полесен пристап до осигурувањето и интегрирано финансиско планирање за клиентите. Така клиентите можат на едно место да се информираат, да се осигураат, да инвестираат и да планираат. Тоа не само што им заштедува време, туку и овозможува нивните финансиски цели да бидат координирани, целосно поддржани и поефикасно остварени.
Преку ваквата поврзаност, клиентите можат да комбинираат животно осигурување со штедни и инвестициски производи. На пример, да изберат полиса која не само што ги штити од ризици, туку и им овозможува раст на капиталот преку вложување во инвестициски фонд. Или, пак, да склучат осигурување заедно со подигање кредит, при што осигурителната заштита станува дел од нивната вкупна финансиска безбедност.
За клиентот, ова значи поголема предвидливост, сигурност и контрола врз неговата финансиска иднина. За нас, тоа значи проширување на досегот и збогатување на понудата со нови форми на достапност.
Овие партнерства исто така ја продлабочуваат и довербата. Кога клиентот гледа дека повеќе реномирани институции стојат зад една заедничка понуда, тоа ја зголемува сигурноста дека станува збор за добро обмислен и одговорен производ.
Банкарство: Се чини дека денес граѓаните се значително посвесни за важноста од осигурување на живот. Како вашата компанија придонесува за ваквата промена во перцепцијата? Како им помагате на клиентите да донесат информирана одлука?
Дијана Атовска: Сведоци сме на позитивна промена во перцепцијата на граѓаните за животното осигурување, кое сè повеќе луѓе го препознаваат како суштински дел од личното и семејното финансиско планирање. Во Триглав Осигурување Живот АД Скопје сме горди што сме активен двигател на оваа трансформација на свеста.
Преку едукативни кампањи, онлајн платформите и директна комуникација со клиентите активно работиме на доближување на осигурувањето до граѓаните. Свесни сме дека добрата одлука започнува со добро разбирање. Затоа, вложуваме во создавање и споделување достапни, разбирливи и релевантни содржини, како што се инфо-средби, блогови и видеа и интерактивни алатки, кои им помагаат на граѓаните да ги истражат своите опции и да донесат рационална и информирана одлука.
Но, ние се стремиме да обезбедиме не само информации, туку и разбирање, односно да одговориме на прашањата кои клиентите можеби не знаат ни дека треба да ги постават.
На пример: „Што ќе се случи со моето семејство ако јас ненадејно го изгубам приходот?“ или „Како можам денес да вложувам во сигурност, а истовремено да градиме капитал за утре?“ Нашиот пристап е човечки и индивидуален – не нудиме генерички решенија, туку градиме однос и доверба.
Перцепцијата за животното осигурување се менува затоа што и ние ја менуваме приказната околу него – од нешто што се купува само за „ако се случи нешто лошо“, во одговорен чекор кон стабилна иднина, исполнети соништа и сигурност за најблиските.
Банкарство: Кога некој би Ве прашал – зошто би склучил животно осигурување, кој би бил Вашиот одговор?
Дијана Атовска: Затоа што животот е убав, но и непредвидлив. А сигурноста не се случува случајно – таа се гради!
Животното осигурување не е трошок, тоа е чин на одговорност кон себе и кон најблиските. Нема поголем доказ за грижа од тоа да обезбедите дека ако се случинешто неочекувано, вашето семејство ќе има финансиска поддршка, вашите деца ќе можат да продолжат со школување, а вие дури и во најтешките моменти ќе имате сигурност на која може да се потпрете.
Животното осигурување не значи дека очекуваме лоши нешта, туку дека сме доволно храбри и мудри да бидеме подготвени. Не постои повредна инвестиција од онаа во сигурноста и добросостојбата на оние што ги сакаме најмногу.
Банкарство: Клиентите денес очекуваат повеќе од производ – тие очекуваат поддршка, разбирање и флексибилност. Како одговарате на овие очекувања и што значи квалитетна услуга во контекст на осигурување на живот?
Дијана Атовска: Денешните клиенти навистина бараат повеќе од само производ. Тие очекуваат искуство. Очекуваат некој да ги разбере, да им даде поддршка, да понуди решение што расте заедно со нивниот живот. И токму тоа е нашиот пристап во Триглав Осигурување Живот.
Квалитетната услуга започнува со склучување на полисата, а продолжува со континуирана грижа, брза и јасна комуникација, транспарентност и лесна достапност. Нашите клиенти знаат дека не се оставени сами затоа што нашата корисничка поддршка е информативна и советодавна.
Она што нè издвојува е и флексибилноста. Нашите решенија можеда се прилагодуваат со текот на времето, кога клиентот ќе формира семејство, ќе смени кариера, ќе има нови приоритети или ќе се приближува кон пензија. Полисата не е документ во фиока, туку жива алатка за лична и семејна безбедност.
Банкарство: Што ново на пазарот може да очекуваме од Триглав Осигурување Живот?
Дијана Атовска: Уште посовремени, пофлексибилни и поприлагодени решенија. Активно работиме на повеќе производи што ќе го збогатат пазарот на животното осигурување во Македонија.
Иновативноста ќе се движи во неколку насоки. Ќе понудиме нови дигитални решенија за полесно и побрзо склучување и управување со осигурувањето. Ќе ги збогатиме постоечките производи со рајдери (дополнителни покритија што клиентите ќе можат да ги изберат според сопствените приоритети: болести, инвалидитет, хируршки интервенции и други ризици). Посебен акцент ставаме и на развојот на рентното осигурување, односно модели кои ќе овозможат исплата на ануитети за пензионери од вториот пензиски столб. Со ова сакаме да понудиме нова димензија на финансиска сигурност во пензионерските години – со редовни месечни примања и чувство на стабилност. Во суштина, нашата заложба е секој клиент, без разлика на возраст, статус или финансиски планови, да може да најде решение во нашето портфолио.
Остануваме посветени и на едукација и информирање на граѓаните затоа што веруваме дека информиран клиент е силен клиент.
Интервјуа
Интервју | ВЛАТКО ПЕТРЕВСКИ: Corvus Pay – Повеќе од 15 години во служба на дигиталните плаќања

Во време кога дигиталната трансформација станува императив за секоја индустрија, Corvus Pay веќе 15 години успешно ја обликува иднината на онлајн плаќањата во регионот. Како еден од пионерите во оваа област, компанијата не само што ги следи светските трендови, туку и активно придонесува за нивното креирање преку развој на иновативни решенија, сигурност на трансакциите и беспрекорно корисничко искуство.
Со сè поголемо присуство и на македонскиот пазар, Corvus Pay има јасна визија – да биде клучен играч во дигитализацијата на локалната економија, поврзувајќи ги трговците и потрошувачите со европските стандарди за брзо, безбедно и едноставно плаќање.
Во интервју за Банкарство.мк, разговараме со Влатко Петревски, Country Manager за Македонија во Corvus Pay, кој споделува детали за развојот на компанијата, клучните иновации и идните планови за локалниот пазар.
Банкарство: Corvus Pay е присутен на пазарот повеќе од петнаесет години. Како се менуваа трендовите во дигиталните плаќања и која беше вашата улога во тие промени?
Влатко Петревски: Во изминатите 15 години, светот на дигиталните плаќања помина низ значителни трансформации – од основни интернет-трансакции, преку мобилни плаќања, до токенизација и дигитални паричници. Corvus Pay е еден од пионерите во регионот во онлајн плаќањата – сите овие години ја унапредуваме нашата услуга и додаваме нови начини на плаќање имајќи ги предвид трендовите, потребите на трговците и купувачите, како и специфичностите на поединечни пазари. Го следиме чекорот со новите регулативи и можностите што тие ги нудат. Некои услуги ги развивавме од нула и буквално ги пробивавме пазарите, креирајќи патишта. Од самиот почеток сме усогласени со строгите барања на картичната индустрија и постојано го поседуваме PCI DSS Level 1 сертификатот кој претставува највисоко ниво на безбедност во нашата дејност. Континуирано ги едуцираме трговците и нивните купувачи, но и ги слушаме и учиме од нив и така доаѓаме до нови идеи. Сето тоа пазарот го препозна и ни даде доверба, и затоа сме денес тука каде што сме.
Банкарство: Кои иновации доаѓаат од Corvus Pay и која би ја издвоиле како најважна технолошка предност за корисниците?
Влатко Петревски: На пазарите на кои што сме присутни, сакаме на трговците да им овозможиме со една интеграција на CorvusPay да понудат различни методи на плаќање на своите купувачи – вклучувајќи ги и оние што ние сме ги развиле, но и методи развиени од други со кои сме интегрирани.
Во рамки на нашиот Internet Payment Gateway, целта ни се едноставни, брзи и сигурни плаќања. Имаме повеќе опции на располагање каде што плаќањето се сведува на еден клик или дури оди и без клик, ако купувачот ја сочува картичката и даде согласност трговецот периодично да го задолжува директно од својот систем – на пример за претплати за ТВ-содржини.
Врз основа на PSD2 регулативата, веднаш по стапување на сила на законот, добивме лиценца за услуга на плаќање директно од сметка на сметка во процесот на наплата, без користење картички, како и услуга за прифаќање плаќања. Лиценцата моментално важи за територијата на Европската унија, но очекуваме да се прошири и на други пазари во регионот.
Меѓу најновите услуги што ги интегриравме се Google Pay и Apple Pay плаќањата. Google и Appleимаат ограничувања во однос на достапноста на услугите по пазари, па на пример во Македонија тие сè уште не се достапни, но очекуваме тоа да се промени, а ние сме подготвени веднаш.
Банкарство: Како вашата платформа овозможува едноставно и безбедно дигитално плаќање за различни типови деловни субјекти и индивидуални корисници?
Влатко Петревски: Нашата платформа е флексибилна и лесно прилагодлива на различни големини на деловни субјекти и на различни бизнис-потреби. Трговците можат да користат и плаќаат само за тоа што им треба – ниту повеќе, ниту помалку. За популарните e-commerce платформи како WordPress, Shopify, Presta или Magento имаме сопствени plugin-и кои значително ја олеснуваат и забрзуваат интеграцијата. Големите трговци се интегрираат со нас преку API, па можат да управуваат со трансакциите директно од сопствениот систем и така целосно да го дигитализираат односно автоматизираат процесот на продажба.
Банкарство: Колку се важни готовите додатоци (plugin-и) за платформи како WooCommerce, Shopify и Magento во контекст на вашиот развој?
Влатко Петревски: Како што веќе спомнав, тие значително ја забрзуваат интеграцијата. Откако трговецот ќе го постави веб-продавницата, благодарение на plugin-от, во рамките на платформата го избира CorvusPay како давател на платни услуги, ги внесува соодветните параметри и многу брзо е подготвен за работа. Секако, административно треба да се договори нашата услуга и услугите со банките (кога тие се поврзани), но технички со plugin-ите тоа оди многу брзо. Plugin-итесамите ги развивме и целосно ги контролираме, така што можеме брзо да ги унапредуваме и прилагодуваме кога има нешто ново – не зависиме од трети страни.
Банкарство: Кои индустрии најчесто ги користат вашите услуги и дали има некоја индустрија што предничи според бројот на трансакции?
Влатко Петревски: Нашиот систем го користат повеќе од 4.000 трговци и мислам дека нема индустрија во која не сме присутни. Најголем број трансакции и промет доаѓаат од продажба на туристички капацитети и услуги, телекомуникации, игри на среќа, патнички превоз, патарини, паркинг, билети за секакви настани, достава и слично.
Банкарство: Што нудите за деловни, а што за приватни корисници? Како вашите услуги го олеснуваат секојдневното работење и плаќање?
Влатко Петревски: На двата типа корисници сакаме да им бидеме партнер кој ги следи нивните потреби и желби. Сакаме да им го поедноставиме работењето и животот така што ќе трошат што помалку време на процесите на наплата и плаќање и да не се грижат за безбедноста. За деловни корисници преку една интеграција нудиме сѐопфатна платформа со различни платни методи прилагодени на пазарот и трговецот, напредни опции за најдобро корисничко искуство при плаќање и алати за следење и анализа на трансакции – сето тоа со максимална безбедност. За приватни корисници овозможуваме брзо, едноставно и сигурно плаќање со што помалку повторувања на внес на податоци, а апликацијата CorvusPay им заштедува време за поважни работи во животот. Како што вели нашето мото – „послободно плаќање, послободен живот“.
Банкарство: Како ја обезбедувате безбедноста на дигиталните трансакции и заштитата на корисничките податоци?
Влатко Петревски: Безбедноста е основата на сѐ што го работиме. Имаме повеќекратни сертификати и лиценци, па така веќе 14 години континуирано поседуваме PCI DSS Level 1сертификат, кој претставува највисоко ниво на безбедност и усогласеност со мандатите на картичните куќи. За тоа секоја година поминуваме строг audit. За услугата иницирање на плаќања и услугата прифаќање, имаме лиценца од Хрватската народна банка која докажува усогласеност со најновите директиви на Европската унија – таа лиценца важи и во целата Европска унија. Обезбедуваме и дополнителни слоеви на заштита усогласени со барањата за силна автентикација на корисници, а развивме и сопствен anti-fraudсистем.
Банкарство: Како ја гледате иднината на дигиталните плаќања во Македонија и регионот? Дали пазарот е подготвен за нови fintech иновации?
Влатко Петревски: Регионот, вклучувајќи ја и Македонија, поминува низ забрзан процес на дигитализација. Сѐ уште заостануваме зад западна и централна Европа, што значи дека има многу простор за раст. Сѐ поголемиот интерес за fintech решенија, поддржан од регулаторите и зголемената финансиска писменост, создава плодна основа за напредни начини на плаќање со складирање картични податоци, мобилни паричници и модели како „купи сега – плати подоцна“.
Банкарство: Кои се најголемите предизвици во дигитализацијата на плаќањата во Македонија и како Corvus Pay може да помогне во нивното надминување?
Влатко Петревски: Главните предизвици се ниско ниво на дигитална писменост, недоверба во онлајн плаќања и потреба од помодерна регулатива. Во соработка со другите учесници во екосистемот на онлајн плаќања, во Corvus Pay се обидуваме да го развиваме пазарот преку едукација, промоција на безбедни дигитални плаќања и иновативни, кориснички едноставни решенија.
Банкарство: CorvusPay веќе е активен на македонскиот пазар – можете ли да ги споделите досегашните искуства и плановите за понатамошен развој?
Влатко Петревски: CorvusPay соработува со повеќе од 25 банки и финансиски институции во регионот, вклучувајќи неколку во Македонија, со што им овозможуваме на корисниците безбедна и брза обработка на трансакции, во и надвор од земјата. Во последниот период ги интензивиравме интеграциите со локални банки и трговци кои покажуваат сѐ поголем интерес за дигитална трансформација. Нашиот план е дополнително проширување на присуството преку нови партнерства и локализирани услуги, вклучувајќи мобилни плаќања и други напредни методи. Нашата стратешка цел е поврзување на македонскиот e-commerce пазар со регионот и Европската унија.
-
Банкипред 2 месеци
Стопанска банка АД – Скопје назначи нов Генерален директор за финансии и член на Управниот одбор
-
Продуктипред 1 месец
Apple Pay доаѓа во Македонија: Подготовките се во тек, стартот се очекува наесен
-
Банкипред 1 месец
Оставка на член на Управниот одбор на Стопанска банка АД – Скопје
-
Банкипред 4 недели
Промени во составот на Надзорниот одбор на Шпаркасе Банка АД Скопје
-
Банкипред 3 недели
Промени во Надзорниот одбор на Стопанска банка АД – Скопје – кој е новиот член што носи меѓународно искуство и визија за финансискиот развој на Банката!?
-
Останатопред 1 месец
Промени во Надзорниот одбор на ПроКредит Банка АД Скопје
-
Банкипред 3 недели
Надзорниот одбор на НЛБ Банка Скопје со одлуки за промени во составот и бројот на членовите на Управниот одбор
-
Фондовипред 1 месец
Промени во Надзорниот одбор на КБ Прво пензиско друштво АД Скопје