„Дали ќе ми биде доволна пензијата?“ – Ова е едно од најчестите прашања кои сите си ги поставуваме во некој период од животот. 

За да ја обезбедиме нашата финансиска стабилност по завршувањето на работниот век, најпрво, важно е навремеда ги имаме сите потребни информации, да се едуцираме со цел да го разбереме функционирањето на пензискиот систем. Во нашата земја освен првиот столб (ФПИОСМ), пензискиот систем вклучува уште два – втор и трет столб. Во овој текст, ќе објасниме која е разликата меѓу вториот и третиот пензиски столб, и зошто е корисно навремено да го направите вистинскиот избор и да осигурате безгрижна финансиска иднина.

Што претставува вториот столб?

Задолжителното капитално финансирано пензиско осигурување или втор столб, е столб во кој треба да се зачленат сите лица кои првпат се вработуваат по 1 јануари 2019 година и на датумот на вработување се помлади од 40 години. 

Преку овој столб се исплаќа старосна пензија, дополнително на пензијата од првиот столб и се обезбедува поголема сигурност при старост.

Овој столб функционира на принцип на дефинирани придонеси, односно се заснова на принцип на собирање на средства преку плаќање на придонеси на индивидуални сметки на членовите чии средства понатаму се инвестираат и добивката намалена за трошоците на работењето на системот се aкумулира на средствата на индивидуалните сметки на членовите. Сите нововработени лица помлади од 40 години имаат три месеци да изберат во кој пензиски фонд може да членуваат. Доколку не направат избор во предвидениот рок, остануваат во пензискиот фонд во кој веќе се распределени.

Како функционира?

●​6% Од Вашата бруто плата оди на Ваша индивидуална сметка во втор столб, додека 12,8% во Фондот на ПИОСМ.

●​Овие средства се инвестираат во финансиски инструменти – акции, обврзници, ETF и сл. на финансиските пазари со цел да се оствари принос, односно заработка, што ќе ја зголеми вредноста наВашата пензиска заштеда.

● ​Сметката е на Ваше име и средствата се наследни.

●По исполнување на условите за пензионирање, акумулираните средства се повлекуваат во вид на програмирани повлекувања или во согласност со закон.

Што претставува третиот столб?

Доброволно капитално финансирано пензиско осигурување или трет столб е осигурување врз основа на капитализација на средствата, на принцип на дефинирани придонеси, но на доброволна основа. Овој столб им овозможува на сите лица кои сакаат да обезбедат поголема финансиска сигурност, покрај задолжителното осигурување, како и на сите лица кои не се опфатени со задолжително осигурување (во првиот и вториот столб), да штедат за дополнителна пензија.

Третиот столб им овозможува заштеда за дополнителна пензија на сите граѓани на возраст од 15 до 70 години, без разлика дали се во редовен работен однос, а притоа не се корисници на пензија. Освен физички лица, компании или здруженија на граѓани може да организираат и да финансираат професионални пензиски шеми преку уплати на средства за дополнително пензиско осигурување на лична – професионална сметка за своите вработени.

Како функционира?

● Склучувате договор за членство со овластен агент.

● Договорот се активира со првата уплата на средства.

● Вие избирате колку и кога ќе уплаќате.

● Средствата се инвестираат и се акумулираат на Вашатадоброволна индивидуална сметка.

● Уплатените средства се инвестираат во финансиски инструменти од страна на пензиското друштво на ист начин како и средствата од вториот пензиски столб.

● Може да започнете со користење на овие средства по навршување на 52 години за жени и 54 години за мажи, односно 10 години пред стекнување на право на старосна пензија.

● Средствата се наследни.

● Начинот на повлекување на средствата може да го приспособите на Вашите потреби. Имајќи предвид дека истите Ви се наменети како заштеда за пензионерските денови, наша препорака е нивното повлекување да биде на месечна основа, со цел и поголема деакумулација на средства.

 Клучни разлики меѓу вториот и третиот столб

Параметар	Втор столб (Задолжителен)	Трет столб (Доброволен)
Кој може да биде член?	Лица кои првпат се вработуваат по 1 јануари 2019 година и на датумот на вработување се помлади од 40 години.	Сите граѓани од 15 до 70 години што не се пенизонери (вработени, самовработени, студенти, невработени)
Начин на вложување	Автоматски – 6% од придонесите на бруто платата се уплаќаат на индивидуалната сметка на членот	Доброволни уплати – сами одлучувате колку, кога и колку често ќе уплаќате
Услови за користење	Со исполнување на законските услови за пензионирање, односно 62 години за жени и 64 години за мажи, со минимум 15 години работен стаж	Можност за повлекување 10 години пред исполнување на законските услови за пензија, односно односно 52 години за жени и 54 за мажи
Даночни бенефиции	Нема	Да – можност за даночни олеснувања за работодавачи кои организираат професионални пензиски шеми

Зошто е важно да размислувате за двата?

Комбинирањето на вториот и третиот столб овозможува:

● Поголема финансиска сигурност во пензионерските денови

● Поголема контрола над Вашите заштеди

● Можност за повисока пензија преку дополнителни уплати

Што можете да направите денес?

Размислете: 

• Одвојте време и проверете ги Вашите пензиски заштеди – Дали Вашата идна пензија ќе ви биде доволна? 

• Проценете ја Вашата финансиска состојба, идните приходи – Дали и колку може да инвестирате?

• Стапете во контакт со КБ Прво и информирајте се за условите на пазарот за пензиско осигурување, затрошоците, за остварените приноси од инвестиции и сл.;

• Изберете фонд и започнете со уплати – дури и мали износи може да направат позитивна разлика на долг рок;

• Следете ги извештаите за пензиска заштеда,прилагодувајте го износот на уплатите, согласно Вашите приходи.

Запомнете дека доброто планирање во животот Ви овозможува да уживате и во неизвесните моменти во животот, а висината на Вашата пензија зависи од одлуките што ќе ги донесете денес.

Со вложување во третиот пензиски столб вложувате за својата иднина.

Затоа, размислувајте за #ИднинатаДенес и уживајте во годините што доаѓаат! 

КБ Прво пензиско друштво – Ваш сигурен партнер за иднината.

Супервизор на капитално финансирано пензиско осигурување е Агенцијата за супервизија на капитално финансирано пензиско осигурување (МАПАС) www.mapas.mk тел. 02/ 32 24 229

КБ Прво пензиско друштво АД Скопје ја информира јавноста за извршени промени во составот на Надзорниот одбор на друштвото.

Со Решение на Централниот регистар на Република Северна Македонија од 07.07.2025 година, извршен е упис на реизбор на Маја Стевкова-Штериева за член на Надзорниот одбор на КБ Прво пензиско друштво АД Скопје, со мандат од 07.07.2025 година. Истовремено, извршен е и упис на Рок Папич како нов независен член на Надзорниот одбор, исто така со мандат од 07.07.2025 година.

Со истото решение, избришан е претходниот независен член на Надзорниот одбор, Миран Ковач, чиј мандат заврши на 06.07.2025 година.

Уписот на овие промени е извршен врз основа на Записник од собрание на акционери – Нотарски акт ОДУ бр. 275/25 од 28.03.2025 година од нотар Анита Адамческа од Скопје, како и врз основа на Решенијата на Агенцијата за супервизија на капитално финансирано пензиско осигурување – МАПАС бр. 14-523/5 и 14-525/7 од 29.05.2025 година, со кои се одобрува реизборот на член и изборот на нов независен член на Надзорниот одбор на друштвото.

Кога сме  во раните дваесетти години, последното нешто на што размислуваме е пензијата. Планираме каде ќе одиме на одмор, каков телефон ќе купиме, патики итн. Но, дали знаеме каде одат нашите пари? Не, притоа не мислам на нашите месечни трошоци за шопинг, излегување или викенд во Охрид, туку за придонесите што ни ги уплаќа работодавецот. Како некој што секојдневно е во комуникација со млади нововработени лица, можам да ја забележам нивната недоволна запознаеност со вториот пензиски столб, т.е. задолжителното капитално финансирано пензиско осигурување. За нив тоа е нешто за што се грижи работодавецот, а средствата што им се уплаќаат за пензиско не ги ни сметаат за свои лични пари. Некои на пензијата гледаат како на нешто толку далечно, па не веруваат ниту дека воопшто ќе ја дочекаат. Но, реалноста е дека средствата од вториот пензиски столб се навистина наши лични пари, пари од кои во добар дел ќе зависи и нашата финансиска иднина.

Ако досега не си слушнал за вториот пензиски столб, или пак би сакал да дознаеш нешто повеќе за него, ова е вистинскиот текст за тебе, напишан од млад човек, кому пензиското осигурување му е професионална определба и секојдневно поле на работа и дискусија. 

Поделба на пензискиот систем

Реформата на пензискиот систем е направена во 2003 година, а од 2005 година истата започнува и да се применува. Пред 20 години, од самите почетоци на реформата, е основано и КБ Прво пензиско друштво АД Скопје, како едно од приватните пензиски друштва на пазарот. Пензискиот систем од едностолбен се трансформирал во двостолбен, а подоцна и во тростолбен пензиски систем. Согласно моменталната законска регулатива, осигурениците кои за првпат се вработени по 01.01.2019 година, а на денот на вработувањето се помлади од 40 години се задолжителни членови на двата пензиски столба:

• Прв столб – Државниот пензиски фонд ПИОСМ

• Втор столб – членови во едно од друштвата кои управуваат со приватните задолжителни пензиски фондови

Што треба да знае секој нововработен за вториот столб при неговото прво вработување?

Од моментот кога работодавецот за првпат ќе го пријави, по случаен избор, Фондот на ПИОСМ времено го распределува нововработениот во некое од пензиските друштва во вториот столб.  Нововработениот има период од 3 месеци од датумот на вработување во кој може да одбере со кое пензиско друштво ќе склучи договор за задолжителен пензиски фонд. Доколку не направи избор, тогаш останува во пензиското друштво во коешто претходно бил времено распределен.

Со зачленувањето во вториот пензиски столб, на членот му се отвора индивидуална пензиска сметка на која месечно му се акумулираат дел од средствата кои му ги уплаќа работодавецот по основ на придонеси. Од бруто платата,18,8% се уплаќаат за пензиско осигурување во Фондот на ПИОСМ, кој потоа ги дели на два дела:

• 12,8% задржува врз основа на принципот на меѓугенерациска солидарност; од овие средства се исплаќаат пензии на сегашните пензионери, а на членовите им се засметува стаж;

• 6% уплаќа на индивидуалните пензиски сметки на членовите на пензиските друштва во вториот пензиски столб.

Средствата на членовите акумулирани на нивните индивидуални пензиски сметки друштвото ги инвестира во финансиски инструменти, а остварениот принос од инвестирањето се распределува на сметките на членовите. 

Кога може да се користат средствата од вториот пензиски столб?

Членовите може да ги користат средствата од вториот пензиски столб кога:

• Членот ќе оствари право на пензија, на возраст од 64 години за маж и 62 години за жена со минимум 15 години работен стаж. Тогаш средствата од вториот столб месечно ќе му бидат исплаќани на членот како составен дел од неговата пензија.

• Членот не ги исполнува условите за старосна пензија, тогаш по навршување на возраст од 65 години има можност за избор средствата од вториот пензиски столб да му бидат еднократно исплатени или месечно да се исплаќаат доколку утврдената пензија е поголема или еднаква на 40% од најнискиот износ на пензија.

• Членот ќе почине, средствата од вториот пензиски столб ги наследува семејството во оставинска постапка.

Зошто е важно да се склучи договор за втор пензиски столб?

Иако членството во вториот пензиски столб е задолжително и без склучување на договор, со склучувањето на договорот пензиското друштво ги добива сите потребни информации за членот за да може редовно да му испраќа годишен извештај (по пошта или електронски) за состојбата на неговата пензиска сметка. 

Зошто е важно да сте информирани за состојбата на Вашата индивидуална сметка?

Откако накратко го објаснивме пензискиот систем, да видиме зошто е важно да следиме што се случува со средствата од вториот пензиски столб.

Од износот на средствата во вториот пензиски столб во најголем дел ќе зависи и идната пензија на членот. Во зависност од тоа, членот може да се реши и за дополнително доброволно  штедење во третиот пензиски столб, за да ја осигура својата иднина и да има безгрижни пензионерски денови. На веб-страната на КБ Прво во делот „Моја Сметка“, е овозможено 24/7 следење на состојбата на сметка, каде во секој момент може да се провери кога се уплатени придонесите, колкав е износот на акумулираните средства и како друштвото ги оплодува средствата на членовите. 

Пензијата ни делува далечна, но нејзината основа се поставува денес, кога започнуваме со нашиот работен однос. Ако за првпат почнеме да размислуваме за пензија неколку години пред самото пензионирање, ќе биде предоцна, затоа што многу малку ќе можеме да промениме.Само информиран член може да има контрола, да препознае дали неговите средства се управуваат правилно и да носи разумни одлуки за својата финансиска иднина. Затоа, не чекајте, осигурајте ја Вашата иднина денес.

Напишано од Ангел Пулев

Авторот на текстот е вработен во Сектор за продажба на КБ Прво пензиско друштво.  Одговорен е за работа со членовите на вториот пензиски столб, со посебен фокус на младите нововработени членови.

Супервизор на капитално финансирано пензиско осигурување е Агенцијата за супервизија на капитално финансирано пензиско осигурување (МАПАС) www.mapas.mk тел.  02/ 32 24 229