Под водство на нивниот ментор, наставничката Соња Јорданоска, Марин Христоски и Алексеј Мицкоски обезбедија победа на годинешниот национален натпревар за Европскиот квиз за пари, организиран од Македонската банкарска асоцијација (МБА) со поддршка од Народната банка и Комисијата за хартии од вредност. Учениците со менторката, придружувани од одговорното лице на одделението за едукација при МБА – Јована Лозановска, со гордост ќе ја претставуваат Република Северна Македонија на европското финале во Брисел, Белгија, на 23 мај.

Второто место на националниот натпревар го освоија Ана Грбиќ и Мила Игњатовска од СЕПУГС Васил Антевски-Дрен од Скопје под менторство на професорката Билјана Ниновска, а третопласирани беа Катја Ивановска и Никифор Кискоски од ООУ Љубен Лапе Аеродром, Скопје, предводени од менторката Андријана Савеска.

Овогодинешниот национален натпревар забележа импресивно учество, со 518 пријавени тимови од 91 училиште во државата, а под менторство на 104 професори/наставници. За квизот на македонски јазик беа пријавени вкупно 480 тимови, додека пак за квизот на албански јазик се пријавија 38 тимови.

Во вториот круг, чиј домаќин беше седиштето на МБА, се натпреваруваа најдобрите 4 тимови од првиот, на крајот одредувајќи го најдобриот тим.

Европската унија се подготвува да даде пропорционален одговор на новите царини што ги воведе поранешниот американски претседател Доналд Трамп. Европската комисија најави контрамерки во вредност до 26 милијарди евра – сума која одговара на економскиот ефект што би го предизвикале американските тарифи.

Овие мерки ќе бидат дополнително разгледани и координирани со земјите-членки на Унијата пред нивното евентуално спроведување.

Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, изјави дека ЕУ има „силен и јасен план“ за одговор, но изрази надеж дека прашањето ќе се реши преку дипломатски канали. Таа нагласи дека Европската унија не го започнала овој трговски спор, но е подготвена да реагира соодветно, доколку биде приморана на тоа.

Како дел од предложените мерки се разгледува повторно воведување на царини за американски производи како фармерки и мотоцикли Harley-Davidson – мерки што беа суспендирани во времето на администрацијата на Џо Бајден. Покрај тоа, се разгледуваат и нови царини за други производи, вклучително и земјоделски и метални суровини.

Во рамките на Унијата, постојат различни ставови околу тоа како треба да се одговори на американските мерки. Франција повикува на сеопфатен и решителен одговор, додека Ирска повикува на внимателен и избалансиран пристап. Италија, која е еден од најголемите извозници во САД, изрази резервации околу потребата од директни одмазднички мерки.

Во меѓувреме, ЕУ се подготвува да преземе дополнителни чекори за заштита на своите економски интереси доколку не се постигне договор со Вашингтон. Фон дер Лајен изрази жалење за американските потези, предупредувајќи на можни „сериозни последици“ за глобалната економија, вклучувајќи зголемена неизвесност и подем на протекционизмот.

Таа истакна дека „сè уште не е доцна“ за да се реши ситуацијата преку дијалог, но ЕУ останува подготвена за сите можни сценарија.

Асоцијацијата за е-трговија на С.Македонија (АЕТСМ) го одржа своето Годишно собрание, кое на едно место ги обедини членовите, поддржувачите, партнерите и соработниците за заеднички осврт на постигнатото и за презентација на идните активности. 

Собранието го отвори Претседателката на АЕТМ, Д-р Нина Ангеловска Станков, која им посака добредојде на присутните и изрази благодарност за нивниот континуиран придонес во развојот на е-трговијата во земјата истакнувајќи дека АЕТСМ останува посветена на поддршката на бизнисите во нивниот раст и работење со е-трговија, потенцирајќи ги клучните достигнувања од 2024 година и најавувајќи ги активностите за 2025 година.

“Зад нас е уште една успешна година со бројни реализирани иницијативи и активности согласно поставените приоритети на АЕТСМ. Благодарение на поддршката од членките, приватниот сектор, меѓународните развојни организации и посветениот тим Асоцијацијата успева секоја година да дизајнира амбициозна програма и потоа да ја реализира. Е-трговијата продолжува да расте и во 2024 бележи раст од 9.3% гледано во вредноста на реализирани онлајн трансакции согласно податоците на НБРСМ. Како што расте е-трговијата, се зголемуваат и се менуваат и предизвиците. Секоја година програмата и фокус областите ги дефинираме согласно актуелните предизвици и согласно сугестиите на членките. Така за 2025 година дефиниравме шест фокус области на делување: зголемување и унапредување на понудата во е-трговија и пропратните сектори; зајакнување на дигиталните вештини; градење на партнерства за раст и развој (поврзување и нетворкинг); намалување на неформалната економија во е-трговија; продуктивна соработка со институциите и јавно-приватен дијалог за намалување на предизвиците; и регионална соработка и развој на прекуграничната е-трговија.” изјави Претседателката на АЕТСМ, Д-р Нина Ангеловска Станков.

Работниот дел на Собранието продолжи со анализа на реализираните активности во 2024 година и претставување на планот за 2025 година. Во текот на 2024 беа реализирани бројни активности кои влијаеа на развој на е-трговијата во државава меѓу кои: организацијата на најголемата регионална конференција за е-трговија со повеќе од 740 учесници од Балканот и пошироко, објавувањето извештај од годишната анализа за е-трговија – која за прв пат се однесуваше на целиот Западен Балкан, избор на најдобри е-трговци за тековната година, многубројни едукативни и нетворкинг настани каде учество земаа повеќе од 300 луѓе, зголемување на понудата преку поддршка на 80 ММСП да отворат своја е-продавница, комплетирање на едукативната и ресурсна регионална веб-платформа за е-трговија ecommerce4all.eu, изработена нова автоматизирана платформа за градење на подобра заедница за е-трговија каде се достапни регистар на регистрирани и верификувани е-трговци, како и информации за наделжности на институции каде граѓаните може да се пожалат доколку се незадоволни и т.н… 

Дополнитлено, во текот на 2024 година, АЕТСМ заедно со асоцијациите за е-трговија од Србија, Босна и Херцеговина и Албанија, продолжи со развојот на Балканската Алијанса за е-трговија, која има за цел олеснување и унапредување на регионалната е-трговија. Ангеловска и тимот на АЕТСМ успешно ја водеа Алијансата во нејзината прва година од основањето, што претставува значајно признание за заложбите и лидерството на асоцијацијата во регионот каде на крајот на годината едногласно Ангеловска повторно беше ре-избрана за Претседателка на Балканската Алијанса за е-трговија и за 2025 година.

Ангеловска најави дека и во 2025 година АЕТСМ ќе продолжи со реализација на клучните иницијативи, како што се годишната анализа за е-трговија, регионалната конференција за е-трговија и наградите за најдобрите во е-трговијата. Покрај тоа, асоцијацијата ќе се фокусира на унапредување на јавно-приватен дијалог и соработка со институциите за намалување на предизвиците на индустрија, како и на унапредување на меѓународната соработка и изнаоѓање на нови можности за финансирање за реализација на иновативни проекти поврзани со индустријата.

Сите компании кои сакаат да бидат дел од Асоцијацијата за е-трговија, да ги уживаат бенефитите кои се нудат со членството, како и да придонесуваат во раст и развој на индустријата може да се информираат за членство на веб-стрницата на асоцијацијата www.ecommerce.mk

На Собранието беа презентирани и активностите на Алијансата за родова еднаквост на работното место (ГЕА), подружница на АЕТМ, која се стреми да ја зајакне синергијата помеѓу е-трговијата, дигитализацијата и учеството на жените во економијата. 

По завршувањето на работниот дел на Собранието, учесниците имаа можност за неформално вмрежување и размена на идеи за понатамошна соработка. Собранието на АЕТМ уште еднаш потврди дека организацијата останува посветена на развојот на е-трговијата и создавање на поволна деловна средина за сите засегнати страни.