Дарон Аџемоглу, Сајмон Џонсон и Џејмс Робинсон се добитници на Нобеловата награда за економија за 2024 година, „за Студија за тоа како се формираат институциите и влијаат на просперитетот“, објави Шведската кралска академија на науките.

„Намалувањето на огромните разлики во приходите меѓу земјите е еден од најголемите предизвици на нашето време. Лауреатите ја покажаа важноста на општествените институции да го постигнат тоа“, изјави претседателот на Комитетот за награда за економски науки Јакоб Свенсон.

Наградата, официјално позната како награда за економски науки на Шведската кралска банка (Sveriges Riksbank) во спомен на Алфред Нобел, е последната награда што се доделува оваа година како дел од Нобеловите награди и е вредна 11 милиони шведски круни (1,1 милиони долари).

Наградата за економија не е една од оригиналните Нобелови награди, кои првпат беа доделени во 1901 година по налог на изумителот на динамитот и бизнисмен Алфред Нобел, а дополнително наградата за економија беше основана и финансирана од Шведската централна банка во 1968 година.

Минатата година, економската историчарка од Харвард, Клаудија Голдин ја доби оваа награда за нејзината работа која ги истакнува причините за нееднаквоста во платите и платите на пазарот на трудот меѓу мажите и жените.

Замислете дека пет години „работите“ од дома без ниту една работна задача и за тоа време да заработите неверојатни 600.000 евра. Токму таков е случајот со еден државен службеник во Германија, кој стана пример за „фрлање“ државни пари во извештајот на Здружението на даночни обврзници, пишува „Блиц“.

Овој случај не е само куриозитет, туку укажува на сериозен проблем во системот на јавната администрација. Ваквото трошење на државните пари може да доведе до зголемување на даночното оптоварување на граѓаните и намалување на расположливите средства за други важни државни функции и услуги.

Службеникот првично поминал шест месеци во градската општина без работа, по што за него бил донесен посебен пропис за работа од дома. Но, и тогаш не добил никакви работни задачи, а општината не му ја обезбедила ниту потребната техничка опрема.

Општинскиот надзорен орган покрена ревизија против градоначалникот, а државното обвинителство поведе истрага поради сомнение за злоупотреба на довербата. Градоначалникот, кој подоцна најави предвремено пензионирање, смета дека е неправедно обвинет.

Според извештаите, службеникот не може да биде обвинет за прекршување на службената должност бидејќи тој само следел наредба да работи од дома. Исто така, не е виновен што не добил задачи, што укажува на системска грешка во општинската администрација.

Градоначалникот изрази незадоволство од обвинувањата, но не успеа да спречи покренување истрага и ревизија. Неговата одлука за предвремено пензионирање може да се толкува како признавање на проблемот или обид да се избегнат дополнителни контроверзии.

Овој случај, кој е детално опишан во Црната книга на Здружението на даночни обврзници, покажува како недостатокот на надзор и транспарентност може да доведе до значително губење на јавните средства.

Претставници од Бордот на Европската банка за обнова и развој (ЕБОР) денеска пристигнуваат во петдневна посета на Македонија. Како што е најавено, за време на посетата ќе се сретнат со владини претставници, претставници од граѓанскиот сектор, инвеститори и претприемачи.

Целта на посетата, како што соопштуваат од Европската банка за обнова и развој, е да се запознаат со економската и инвестициона клима и да ги идентификуваат клучните области на ангажманот на ЕБОР, во насока на интензивирање на деловниот и политичкиот дијалог.

Домаќин на делегацијата е Фатих Туркменоглу, претставник на ЕБОР за Македонија.

Бордот на ЕБОР ќе биде претставуван од Шун Цучида, советник на Бордот за Јапонија, Инка Мулерова, советник на Бордот за Чешка, Диого Лопез Монтеиро, советник на Бордот за Португалија, Ариана Калиари, советник на Бордот за Италија, Енрике Мадерел, советник на Бордот за Северна Македонија, Холандија, Кина, Монголија и Арменија.

Советниците на Бордот, како што е наведено во соопштението, ќе се сретнат со министерката за енергија, рударство и минерали Сања Божиновска, со државната советничка во Министерството за енергија Елена Ивановска, со претставничките на Народната Банка, вицегувернерките Емилија Нацевска и Ана Митреска и со генералниот директор на Одделот за супервизија Викторија Глигорова.

Делегацијата ќе оствари средби и со претставници на меѓународните финансиски институции, комерцијални банки и енергетски компании (МЕПСО, ЕСМ и НОМАГАС), како и претставници на граѓанскиот сектор и дипломатската заедница.

До денес Банката има инвестирано над 2,9 милијарди евра во 196 проекти во земјава. Последната стратегија на ЕБОР за земјата е одобрена во 2019 година.

„ЕБОР е главен институционален инвеститор во Северна Македонија и до денес има инвестирано над 2.9 милијарди евра во 196 проекти, фокусирајќи се на поддршка на конкурентноста преку зајакнување на ланецот на вредности, надградба на вештините на работната сила, зајакнување на управувањето, унапредување на регионалната интеграција и поврзување на меките вештини, поддршка на доближување до Европската Унија и натамошна транзиција на зелената економија преку поодржлива комбинација на енергии и поголема ефикасност на ресурсите“ – се наведува во соопштението.