Банки
Ангеловска-Бежоска на Научната конференција на МАНУ: Кризите во изминативе неколку години ја забавија конвергенцијата

По глобалната финансиска криза, процесот на доходовна конвергенција во регионот на Западен Балкан забавува. Кај нас од 2009 година наваму, нивото на конвергенција е повисоко за 8 п.п., темпо коешто пред глобалната финансиска криза е постигнато за само седум години. Ова упатува на речиси двојно побавна конвергенција, иако е малку побрза од просечната во регионот. Кризите со кои се соочуваме во изминативе неколку години претставуваат дополнителен предизвик за конвергенцијата. Симулациите покажуваат дека растот во периодот 2020 ‒ 2024 година ќе биде помал за околу 10 процентни поени во споредба со претпандемичните очекувања. Симулациите за конвергенцијата покажуваат дека во отсуство на кризите, таа би била повисока за 5 п.п. Покрај ова, кризите поттикнаа нови среднорочни и долгорочни ризици, како што е ризикот од економска фрагментација, климатските промени и предизвиците поврзани со дигитализацијата. Сето ова уште повеќе ја нагласува потребата од структурни реформи со кои ќе се опфатат старите предизвици, но и новите коишто произлегоа од неодамнешните кризи.
Ова се заклучоците од научниот труд „Повеќекратните кризи и реалната конвергенција – закана или можност? Случајот на Република Северна Македонија“, подготвен од гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска, вицегувернерката Ана Митреска и директорката на Секторот за монетарна политика, истражување и статистика, Султанија Бојчева-Терзијан. Гувернерката Ангеловска-Бежоска го презентира трудот во рамките на Меѓународната научна конференција на тема „Забрзување на процесот на пристапување на Северна Македонија во ЕУ: Клучни предизвици и приоритети“, во организација на Македонската академија на науките и уметностите во соработка со Министерството за финансии и Секретаријатот за европски прашања на Владата на Република Северна Македонија.
Структурните реформи со кои ќе се опфатат сите три фактори на растот ‒ трудот, капиталот и продуктивноста се клучни за зголемување на потенцијалот на раст на нашата економија и за забрзување на конвергенцијата. Политиките со кои би се зајакнал придонесот на факторот на труд треба да се насочени кон ублажување на ефектите на емиграцијата, подобро искористување на можностите од дијаспората како дознаките, инвестициите и трансферот на технологија и знаење, како и подобро искористување на човечкиот капитал. Поттикнувањето на домашните и странските инвестиции, вклучувањето во глобалните синџири на снабдување и вложувањето во обновливите извори на енергија ќе придонесат за зголемување на капиталот. Сите овие реформи, заедно со поефикасната распределба на ресурсите и подигнувањето на квалитетот на институциите ќе доведат до зголемување на продуктивноста и обезбедување подинамичен и поинклузивен раст на домашната економија. Пристапувањето во ЕУ може да го забрза овој процес, што е потврдено преку искуствата на земјите од Централна и Југоисточна Европа. Од исклучително значење е и поддршката од европските и меѓународните финансиски институции, коишто ќе му овозможат поддршка на процесот преку обезбедување соодветни средства потребни за остварување на инвестициите.
Банки
Алта Банка успешно го заврши преземањето на Стопанска Банка а.д. Битола

Алта Банка официјално влегува на македонскиот пазар, завршувајќи ја аквизицијата на Стопанска Банка а.д. Битола, воедно потврдувајќи ја својата стратегија за раст и проширување на своите деловни операции во регионот.
Според неофицијалните информации до кои дојде Банкарство, Алта Банка откупи над 88% од вкупниот број на издадени обични акции, односно се стекна со бројка од 344.420 акции од повеќе од 250 акционери, што ја прави оваа трансакција успешна и значајна за банкарскиот сектор во Македонија.
Согласно неофицијалните информации, прагот на успешност е достигнат уште на 21.09.2025 година. Понудата до тој датум ја имале прифатено вкупно 54 акционери кои поседуваат 291.992 акции, што претставува 74,68% од вкупниот број акции на Стопанска банка а.д. Битола.
Првично, намерата за преземање на Стопанска Банка а.д. Битола беше објавена од страна на Алта Банка, но постапката беше привремено запрена поради промена на преземачот во рамките на истата групација. Новото одобрение за преземање Алта Банка го доби на 11 септември годинава, по што веднаш беше објавена јавната понуда за преземање на акциите.
Со ова преземање, Алта Банка не само што го влегува на македонскиот банкарски пазар, туку и ја проширува својата мрежа на клиенти и финансиски производи. Според аналитичарите, оваа трансакција е стратешки чекор кој ќе и овозможи на групацијата подобра синергија и ефикасно искористување на капиталот и ресурсите.
Поглед кон иднината
Аналитичарите нагласуваат дека успешното преземање на Стопанска Банка а.д. Битола од страна на Алта Банка претставува пример за континуирано консолидирање на банкарскиот сектор во Македонија. Алта Банка со ова ја потврдува својата стратегија за раст и проширување на деловните операции во регионот, како и фокусот кон воведување на иновативни решенија за своите клиенти.
Во наредниот период се очекува подобрување на услугите, воведување нови производи и засилување на конкурентската позиција на пазарот, што дополнително ја прави оваа аквизиција значајна за целиот финансиски сектор.
Банки
ММФ и Светска банка ги почнаа есенските состаноци во Вашингтон

Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) и Светската банка денеска ги отворија своите годишни есенски состаноци во Вашингтон, во услови на забавен глобален раст, трговски тензии и зголемена неизвесност во економските политики.
На состаноците учествуваат министри за финансии, гувернери на централни банки и претставници на развојни институции од целиот свет.
Главниот настан оваа недела ќе биде утрешното објавување на ажурираниот глобален економски извештај на ММФ. Во јулската прогноза Фондот предвиде глобален раст од 3 отсто за оваа година и 3,1 отсто за 2026 година.
Особено внимание ќе биде насочено кон влијанието на новите трговски мерки на американскиот претседател Доналд Трамп. Генералната директорка на ММФ, Кристалина Георгиева, предупреди дека „целосниот ефект на новите царини сè уште не е познат“.
„Неизвесноста стана новата нормалност и ќе остане со нас“, изјави Георгиева минатата недела.
Меѓу темите на состанокот ќе биде и влијанието на вештачката интелигенција врз глобалната економија. Банката на Англија неодамна предупреди на можен „меур“ на пазарите поврзан со инвестиции во вештачка интелигенција, кој би можел да предизвика „нагло коригирање“ на финансиските пазари во случај на промена на инвеститорските очекувања.
Банки
Делегација од Централната банка на Косово во посета на Народната банка за размена на искуства во областа на заштитата на потрошувачите

Во рамките на постојаната соработка со централните банки во регионот, Народната банка беше домаќин на делегација од Централната банка на Косово. Делегацијата ја предводеше вицегувернерката Несрин Шилеку Шала, којашто оствари средба со вицегувернерот на Народната банка, Фадил Бајрами.

Целта на работната посета беше размената на искуства и знаења во доменот на заштитата на потрошувачите, како една од важните области во функционирањето на модерните централни банки. Се зборуваше за споделување на добрите практики, регулативните рамки и на оперативните процедури коишто се однесуваат на заштитата на потрошувачите корисници на финансиски услуги.

Оваа посета претставува важен чекор во јакнењето на билатералната соработка меѓу двете централни банки како значаен предуслов за унапредување на капацитетот на двете институции и ја истакнува посветеноста на Народната банка на постојаниот развој и усогласување со најдобрите меѓународни стандарди во сите области на своето делување, вклучувајќи ја и заштитата на потрошувачите.
-
Продуктипред 2 месеци
Apple Pay достапен и за клиентите на Комерцијална банка
-
Анализипред 2 месеци
АНАЛИЗА: Кешот vs дигиталната ера – дали граѓаните ќе им останат верни на банкоматите?
-
Банкипред 2 месеци
Добре дојде во светот на Bonus Box – новата програма за лојалност од Комерцијална банка
-
Бизниспред 2 месеци
За прв пат во Македонија, Иуте воведе целосно автоматизиран систем за обработка на кредитни апликации, достапен 24/7
-
Банкипред 1 месец
Фатих Шахпаз е новиот генерален директор на Халкбанк АД Скопје?
-
Бизниспред 2 месеци
Ексклузивна соработка помеѓу Flex Pay и Ria Money Transfer – брзи и сигурни парични трансфери сега достапни во Flex Pay и филијалите на Flex Credit
-
Банкипред 1 месец
Промотивно со НЛБ Visa кредитните картички, 5,9% фиксна каматна стапка
-
Банкипред 2 месеци
Орлин Ваташки e нов член на Управниот одбор на УНИБанка АД Скопје