Connect with us

Банки

Ангеловска-Бежоска: Според ЕБРД, Извештајот има прогрес, но и потреба од зајакнување на структурните реформи за повисок животен стандард

Објавено

на

Квалитетот на транзиција на нашата земја е над просекот на земјите од Западен Балкан со оценка 5,6 од можни 10, покажува Извештајот за транзиција (2024 – 2025) на Европската банка за обнова и развој (ЕБОР), на чијашто презентација се обратија гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска и шефот наКанцеларијата на ЕБОР во земјава, Фатих Туркменоглу.

Во своето воведно обраќање, гувернерката истакна дека процесот на спроведување на структурните реформи во нашата земја е обележан и со достигнувања и со предизвици.

„Најновиот Извештај на ЕБОР ни дава јасна слика за тоа каде се наоѓаме на патот кон постигнување одржлива пазарна економија во моментов. Најниските оценки се забележани во делот на конкурентноста, отпорноста и доброто владеење, што  укажува, меѓу другото, на потребата од подлабоки реформи за зајакнување на продуктивноста, унапредување на вештините, зголемување на учеството во глобалните синџири на вредности и подобрување на деловното окружување, особено за малите и средните претпријатија. Од друга страна, нашата земја има прилично висока оценка во делот на интеграцијата, што ја одразува високата отвореност за трговија (130% од БДП) и инвестиции и релативно повисоко ниво на ИКТ-инфраструктурата. Во однос на продуктивноста, како клучен столб на долгорочниот раст, јазот сè уште е голем, при што нашата продуктивност е околу половина од просекот на ЕУ“, истакна гувернерката Ангеловска-Бежоска.

Таа, исто така, дополни дека структурните реформи се континуиран процес. Како пример за структурни промени кај нас таа го посочи влезот на странските компании во слободните економски зони, коишто одиграа позитивна улога во привлекувањето странски компании, создавањето работни места и зголемувањето на продуктивноста во македонската економија. Компаниите во зоните привлекоа над 1 милијарда евра директни странски инвестиции во последната деценија, што претставува околу 50% од вкупниот извоз и се едни од најпродуктивните компании во земјата. Зголемувањето на продуктивноста бара и поттикнување на дигитализацијата и иновациите. Имено, индексот за дигитализација на ЕБОР покажува дека остварувањето на нашата земја е 59% во делот на дигиталните предуслови и 48% во делот на фактичката употреба на дигиталните технологии, резултати коишто, иако се блиску до регионалниот просек, сè уште се далеку од границата од 100. „Пристапот до финансирање, исто така, е значаен фактор на поддршка, и во овој контекст важно е да се нагласи солидната кредитна поддршка на компаниите, за што придонес имаат и мерките на нашата политика насочени кон зајакнување на отпорноста и стабилноста на банкарскиот систем“, истакна Ангеловска-Бежоска.

„Северна Македонија направи импресивни чекори во својата зелена транзиција, развојот на инфраструктурата и унапредување на пристапот до финансии за деловните субјекти и поединците. Овие достигнувања ја одразуваат силата на нашите партнерства со локалните чинители, донаторите и приватниот сектор. Ново усвоената Стратегија на ЕБОР за земјата за 2025 – 2030 година се темели врз овој напредок, со јасни приоритети околу регионалната интеграција, одржливата инфраструктура и поттикнувањето на поконкурентна и инклузивна економија. Како што е наведено во Извештајот за транзиција на ЕБОР за 2024 -2025 година, „Управување наиндустриската политика“, индустриската политика може да одигра клучна улога во обликувањето на долгорочната конкурентност и отпорност на земјата. Нашето инвестирање во Северна Македонија е насочено кон создавање значајни можности што ќе ги охрабрат граѓаните да ја градат својата иднина дома – поддржувајќи инклузивен раст и помагајќи во справувањето со демографските предизвици. Оптимист сум за патот што претстои и посветен сум на остварување на уште поголемо влијание во наредните години“, истакна Туркменоглу, шефотна Канцеларијата на ЕБОР во земјава.

Банки

Денес е клучниот ден за Стопанска банка Битола – ќе успее ли Алта банка да влезе на македонскиот банкарски пазар?

Објавено

на

Алта Банка АД Белград официјално објави дека јавната понуда за запишување акции на Стопанска Банка АД Битола завршува денес, 10 октомври 2025 година. Акционери кои сè уште не ја искористиле понудата, имаат можност да ја прифатат уште денес.

Комисијата за хартии од вредност (КХВ) претходно одобри трансакцијата, овозможувајќи на Алта Банка да понуди преземање на Стопанска банка преку купување на вкупно 371.538 обични акции (заедно со актуелните 19.439 акции во сопственост на преземачот и спојување на лица кои дејствуваат заеднички), целосно покривајќи 100 % од издадените акции.  Цената е утврдена на 3.777 денари по акција. 

Услов за успешност на понудата е поддршка од акционери што поседуваат најмалку 273.795 акции, што претставува 70,03 % од вкупниот број. 

Топ 10 акционери на Стопанска банка АД Битола (според акционерска книга на 01.09.2025)

ПЕЛИСТЕРКА АД Скопје – 66.437 акции (16,99%)

Nikola Jankovic – 19.501 акции (4,99%)

Jovica Curcic – 19.500 акции (4,99%)

Тони Јосифовски – 19.500 акции (4,99%)

ALTA GROUP DOO BEOGRAD – 19.439 акции (4,97%)

Ненад Јосифовиќ – 19.280 акции (4,93%)

ДПТУУ Тимох ДОО Скопје – 19.060 акции (4,87%)

ОРКА ХОЛДИНГ АД Скопје – 18.294 акции (4,86%)

Нет-Електроникс Владимир ДООЕЛ Скопје – 16.232 акции (4,15%)

Скопски пазар АД Скопје – 16.019 акции (4,10%)

Вкупно (топ 10 акционери): 233.762 акции ≈ 62,8%

Доколку сите овие акционери ја прифатат понудата на Алта банка, таа би го зголемила своето учество од сегашни 4,97% на околу 62,8% од вкупниот капитал на Стопанска банка Битола.

Тоа би ја довело речиси до прагот на потребните 70,03% за успешна реализација на преземањето, со што српската Алта банка би направила значаен чекор кон влез на македонскиот банкарски пазар и потенцијално кон интеграција на двете институции.

Запишувањето и прифаќањето се врши преку овластени банки и брокерски куќи согласно условите наведени во повикот. 

Продолжи со читање

Банки

[Конференција INFINTECH 2025]: AI of the Tiger – Борба за клиенти во 2025 година

Објавено

на

На конференцијата INFINTECH 2025, еден од најдинамичните панели беше посветен на иднината на клиентското искуство во банкарството под наслов „AI of the Tiger – Battling for Customers in 2025“. Под модераторство на Владимир Бошковиќ, CMO во НЛБ Комерцијална Банка, експерти од регионот и Европа дискутираа за тоа како банките можат да останат конкурентни и човечки во време кога технологијата и вештачката интелигенција сè повеќе го дефинираат односот со клиентите.

Во дискусијата учествуваа Лила Чанај од Тирана Банк, Игор Давчевски од НЛБ Банка Скопје и Сониа Виеира од Старлинг Банка.

Панелот започна со заедничка констатација дека дигиталната трансформација во банкарството одамна ја надмина технолошката димензија. Како што истакна модераторот Бошковиќ, ова повеќе не е прашање на дигитална револуција, туку на еволуција на културата и начинот на размислување.

Лила Чанај нагласи дека успешната промена започнува од внатре – од луѓето во организацијата, а не само од новите алатки. Таа истакна дека не станува збор за уште еден ИТ-проект, туку за бизнис-приказна што започнува со јасна визија и верба дека новите модели можат да создадат подобро искуство за клиентите. Тирана Банк веќе работи на интеграција на агилни методологии и дигитални канали кои овозможуваат клиентот да отвори сметка или да аплицира за кредит за неколку минути, но сепак ја задржува можноста за личен контакт, особено кога станува збор за доверба и чувствителни услуги.

Сониа Виеира сподели пример од британската банка Starling, е основана со идеја банкарството повторно да им служи на луѓето. Благодарение на сопствено развиена технологија и AI-решенија, банката денес има над четири милиони клиенти и е меѓу најпрофитабилните дигитални банки во Европа. Таа нагласи дека вештачката интелигенција не треба да ја заменува човечката интеракција, туку да ја поддржува со податоци и персонализирани препораки. Според неа, банките треба да изградат дигитални платформи кои ќе им овозможат на клиентите да се чувствуваат разбрани, а не обработени. Таа додаде дека регионалните банки ќе мора или самостојно да градат технолошка основа, или да воспостават партнерства со финтек-компании, доколку сакаат да останат конкурентни на глобално ниво.

Игор Давчевски ја нагласи разликата меѓу пазарите во Западна Европа и Балканот, објаснувајќи дека технологијата напредува, но довербата кај клиентите расте побавно. Според него, луѓето сè уште сакаат да видат човек зад екранот. Давчевски истакна дека НЛБ Банка инвестира во хибриден модел кој комбинира дигитални решенија и лична поддршка, при што AI се користи за оптимизација на процесите, но човечкиот фактор останува централна точка на искуството.

Главниот оперативен директор на НЛБ Банка Скопје, Игор Давчевски, го истакна значењето на усогласувањето со регулативата и промените во внатрешната организација како предуслов за иновации.

Кој, ако не банките, ќе ги почитува регулативите? Познати сме по довербата, од една страна, и по очекувањата на регулаторите да бидеме усогласени. Она што се промени е тоа што правилата на игра се сменија во последно време, би рекол од 2009 година, од финансиската криза, кога регулаторите значително ги зголемија своите капацитети за проверка на нашата усогласеност и нè принудија да ја воспоставиме познатата втора линија на одбрана“, изјави Давчевски.

Тој нагласи дека банките морале да ги зајакнат внатрешните контроли и да го променат начинот на работа, преминувајќи од централизирани тимови кон мали, агилни тимови кои развиваат MVP (minimum viable product) производи.

Мора да создадете MVP, да го тестирате во пилот-фаза, а потоа да работите на неговата стабилност и скалабилност. Ако тоа не го направите, ќе тежнеете кон совршенство и никогаш нема да го лансирате производот — или пак ќе го лансирате повторно, со многу компликации поврзани со усогласеноста“, заклучи тој.

Панелот заврши со заклучок дека битката за клиентите во 2025 година нема да се добие со најсовремената технологија, туку со најавтентичниот пристап. Банките што ќе успеат се оние кои ќе ја комбинираат моќта на вештачката интелигенција со топлината на човечката комуникација. Како што истакна Вијеира, довербата е највредната валута во банкарството – без неа, ниту еден алгоритам не може да донесе лојалност.

Продолжи со читање

Банки

[Конференција INFINTECH 2025]: Место каде се спојуваат иновации, лидери и иднината на финансиите

Објавено

на

Дводневната регионална конференција Infintech 2025, која ги обединува водечките експерти од банкарскиот, технолошкиот и телекомуникацискиот сектор, се одржува денес и утре во Тиват.

Дигиталната трансформација, вештачката интелигенција и новите трендови во финансиските услуги се темите за кои ќе се зборува во текот на девет панели. Директорот на црногорската ИТ компанија Логате, Ивица Татар, кој е организатор на конференцијата, рече дека Infintech произлезе од доверба кон луѓето и дека за кратко време успеа да се позиционира меѓу настаните кои ги поместуваат границите на информираноста.

И оваа година со нас се препознатливите луѓе: иноватори, експерти и лидери од нашата земја, регионот и странство. Нивното присуство е показател дека Infintech е место на кое се среќаваат големите. Среќен сум што сега сите знаат, и дека повеќе не мораме никому да објаснуваме што е Infintech и кој е Логате. Ќе продолжиме напорно да работиме, да ги слушаме вашите сугестии и да доведуваме луѓе од кои сакате да слушнете и да научите нешто ново“, порача Татар.

Визијата за економија која се базира на иновации, знаење и одржлив раст е идеја која Infintech ја споделува и со Стопанската комора на Црна Гора.

Дигиталната трансформација не е веќе прашање на избор, туку прашање на опстанок и конкурентност. Таа го менува начинот на кој работиме, управуваме со капиталот, комуницираме со пазарот и градиме односи на доверба со клиентите“, рече претседателката на Столанската комора на Црна Гора, Нина Дракиќ, во воведното обраќање.

Нина Дракиќ

Таа додаде дека дигиталната трансформација не е само прашање на технологија, туку и на култура, лидерство и спремност за промени. „Финтек секторот, чијашто анализа на трендови и правци се разгледува во текот на конференцијата, има огромен потенцијал за црногорската економија. Дигиталните иновации ги намалуваат трошоците, забрзуваат процесите, ја зголемуваат транспарентноста и овозможуваат пристап до пазари кои досега беа недостапни. Во тоа е нивната вистинска сила – тие ја демократизираат економијата, правејќи ја достапна и правична“, истакна Дракиќ.

Црна Гора неодамна се приклучи на SEPA, што за финтек компаниите отвора поголеми можности и директен пристап до европската платна инфраструктура на која може да се градат нови сервиси.

Вицегувернерката на Централната банка на Црна Гора, Зорица Калезиќ, ги претстави стратешките планови во кои финтек ќе игра важна улога.

Централната банка на Црна Гора сака до крајот на 2026 година граѓаните да имаат искуство на плаќање еднакво како во Европската унија. Од 20 октомври, нашите DNS и RTGS системи ќе работат и за време на викенди и државни празници, што значи дополнителни 118 дена за обработка на плаќањата“, најави Калезиќ.

Зорица Калезиќ

Конференцијата собира бројни регионални и меѓународни експерти кои во текот на два дена размменуваат искуства за дигитално вклучување на клиентите, сајбер безбедност, моментални плаќања и AI решенија во банкарството и продажбата.

Првиот ден на конференцијата е посветен на лидерство и дигитална трансформација, додека вториот ден ќе донесе дискусии за иднината на банкарството, вградени финансии и финтек иновации во регионот.

Под слоганот „Where decision makers connect“, Infintech 2025 во ја потврдува позицијата на Црна Гора како растечки центар за дијалог за иновации, технологија и финансии на иднината.

Продолжи со читање

Популарно

Copyright © 2023 bankarstvo.mk. All Rights Reserved. Developed by Digital Orange