Царините, како инструмент на трговската политика, традиционално имаат директно влијание врз физичката размена на стоки и услуги помеѓу државите. Тие претставуваат бариера која влијае на цените, достапноста и конкурентноста на производите на глобалниот пазар. Но, кога станува збор за криптовалутите кои се дигитални, децентрализирани форми на вредност, нивната природа ги прави суштински различни од традиционалните финансиски и трговски инструменти. Оттука, сѐ почесто се поставува прашањето какво ќе биде влијанието на ваквите мерки врз криптовалутите?

Криптовалутите поради својата природа, се релативно имуни на директно влијание од царините, бидејќи не се физички добра кои преминуваат граници. Сепак, индиректното влијание не е занемарливо. Зголемените царини меѓу економските сили како САД и Кина, или ЕУ и Русија, водат до нестабилност на традиционалните пазари, што често ги турка инвеститорите кон алтернативни средства, меѓу кои се криптовалутите, но и благородните метали, пред се златото.

Крипто наспроти фиат валутите и благородните метали

Во споредба со традиционалните пазари за тргување, криптовалутите се релативно нови, но веќе покажаа значајна отпорност и интерес кај инвеститорите, особено во време на економска неизвесност.

Фиат валутите, како што се доларот, еврото или јенот, се под контрола на централните банки и често се изложени на девалвација како резултат на инфлација, прекумерна емисија на пари или нестабилна монетарна политика. Особено во услови на политички или економски кризи, како што беше енергетската криза и Ковид-19 пандемијата, фиат валутите брзо ја губат својата куповна моќ. Наспроти тоа, криптовалутите, пред сѐ Биткоинот како најпозната и најсигурна криптовалута, се дизајнирани со ограничена понуда на токени, што им овозможува долгорочна заштита од инфлација, слично како златото.

Но, за разлика од златото, чија глобална понуда и понатаму расте благодарение на нови наоѓалишта и напредокот во технологијата за експлоатација, Биткоинот има однапред дефиниран алгоритам и математички ограничена понуда, вградена во неговиот протокол со максимум од 21 милион токени што некогаш ќе бидат пуштени во оптек. Оваа карактеристика му дава уникатна позиција на пазарот како дигитално средство со екстремно ограничена понуда, што го прави сѐ попривлечно за инвеститорите кои бараат заштита од инфлација и долгорочна вредност.

Од друга страна, благородните метали, посебно златото и среброто, историски се третираат како „сигурно прибежиште“ во време на глобални геополитички тензии, неизвесност во монетарната политика на водечките централни банки (како ФЕД или ЕЦБ) или во услови на променливи макроекономски показатели. Сепак, криптовалутите сè почесто го заземаат тоа место, особено кај помладите генерации и технолошки понапредни инвеститори, поради нивната транспарентност, ограничена понуда (како кај биткоинот), и независност од централизирани институции. Но, за разлика од златото и другите благородни метали, криптовалутите нудат поголема ликвидност, значително полесен транспорт, пониски трошоци за чување и поголем потенцијал за раст и пред сѐ не подлежат на царини.

Какви се очекувањата на експертите и аналитичарите?

Според мислењата на водечките аналитичари во крипто-секторот, како и на институции кои внимателно го следат овој пазар, криптовалутите ќе продолжат со раст и развој, особено поради зголемениот интерес од страна на институционалните инвеститори, развојот на блокчејн технологијата и прифаќањето и адоптацијата на самата технологија и криптовалутите од големите корпорации и финансиски институции. Регулаторната рамка, иако сѐ уште во развој, се очекува да донесе дополнителна доверба меѓу пошироката јавност и инвеститорите.

Очекувањата се дека во следните 5 до 10 години криптовалутите ќе имаат се поголема улога во глобалната економија, не само како средство за инвестиција, туку и како платежно средство, алатка за заштита на вредноста и дел од дигиталната трансформација на финансискиот сектор (вклучувајќи дигитални берзи, нови платформи за плаќање и блокчејн апликации).

И покрај тоа што краткорочното движење на цените на криптовалутите е подложно на висока волатилност, долгорочниот тренд според експертите покажува дека криптовалутите може да станат легитимна алтернатива на традиционалните финансиски инструменти, особено во време кога глобалната економија е под притисок.

Добредојдовте во денешниот финансиски бриф – краток преглед на дневен хороскоп, совети и корисни алатки што ќе ви помогнат да направите паметен избор во управувањето со вашите финансии.

Финансиски хороскоп

Овен

Денес твојата енергија е насочена кон акција – одличен момент да го направиш првиот чекор кон штедење или нова инвестиција. Доволна е само една одлука за да се почувствуваш како да си на вистинскиот пат.

Бик

Практичноста денес ти е силна страна. Прегледај ги активните договори – кредит, осигурување, претплати – и прашај се: „Дали ова ми е сè уште потребно?“ Малите корекции носат долгорочен ефект.

Близнаци

Ти доаѓаат повеќе понуди или идеи. Запиши ги, но не носи одлука денес. Дозволи си време за анализа и совет од некој што му веруваш кога станува збор за бројки.

Рак

Можеш да направиш значајна промена во домашниот буџет ако се фокусираш на еден трошок што постојано го игнорираш. Денешниот ден е совршен за тоа „еднаш засекогаш“.

Лав

Размислуваш за следниот голем чекор – автомобил, дом, бизнис? Започни со план, не со импулс. Денес може да добиеш добра препорака или информација – биди отворен за разговори.

Девица

Време е за микро-финансиска организација – сортирање документи, поставување аларми за доспевање на сметки, категоризација на трошоци. Деталите денес прават разлика.

Вага

Размисли двапати пред да потрошиш на емоции. Доколку некој ти побара заем или донација – процени колку е тоа паметен потег, а не само добар гест. Балансот е клуч.

Скорпија

Те влече нешто ново и возбудливо во деловна или финансиска смисла – истражи го потенцијалот, но не преземај сè сам. Тим или совет од искусен партнер може да го удвои резултатот.

Стрелец

Планирај го следното патување или искуство со буџет – не импулсивно. Финансиската слобода значи дека имаш избор, но и свесност. Денес е одличен ден за планирање, не за трошење.

Јарец

Фокусирај се на долгорочна стабилност. Ако некој ти понуди брзо решение или „сигурна добивка“, направи пауза и истражи. Твојата стратегија секогаш победува на долг рок.

Водолија

Инспирацијата денес доаѓа преку разговор – дали со колега, пријател или советник. Можеби слушнеш нешто што ќе ти ја отвори вратата кон подобра организација или штедење.

Риби

Некој стар трошок или обврска повторно излегува на површина – време е да го затвориш тоа поглавје. Не одложувај, ќе си создадеш простор и мир.

Финансиски совет на денот

„Финансиската јасност започнува со една навика: пишувај сè.“

Едноставна табела или апликација каде ги внесуваш трошоците ќе ти ја даде најреалната слика. Денес постави систем – утре ќе ти биде навика.

Осигурителен совет на денот

Редовно проверувај дали твоето здравствено осигурување го покрива тоа што навистина ти е важно – стоматологија, очи, прегледи. Не плаќај дополнително за нешто што можеби веќе го имаш вклучено.

Банкарска алатка на денот: „Потсетници за доспевања“

Во мобилната апликација постави автоматски потсетници за плаќање сметки или рати. Без задоцнување – без камати. Мал чекор, голема разлика.

Неделна цел:

„Заштеди 500 денари оваа недела – без истото да го почувствуваш.“

Постави дневен лимит за кафулиња или ситни трошоци. Тоа што ќе остане – префрли го во штедна сметка.

Финансиска навика:

„Една мала анализа – голема разлика.“

Во недела вечер, направи 10-минутен преглед на неделните трошоци. Што било непланирано? Што можеш да избегнеш следната недела?

Предизвик на неделата:

„Без импулсивни купувања 5 дена.“

Секојпат кога ќе посакаш нешто веднаш, направи 24-часовно правило за размислување. Запиши што си одбрал да не го купиш – и колку си заштедил.

Binance Research, аналитичката единица на компанијата Binance, го објави извештајот Tariff Escalation and Crypto Markets: Impact Analysis, кој го истражува влијанието на растечката глобална протекционистичка политика, со фокус на новите американски царини од 10% до 54% за увоз од Кина врз макроекономските услови и пазарот на криптовалути.

Овие мерки претставуваат најагресивно зголемување на царините од 1930 година до денес и најавуваат можна нова фаза на трговски војни. Извештајот предупредува дека ваквите економски услови би можеле да предизвикаат раст на инфлацијата, забавување на економскиот раст и дополнителен притисок врз Централните банки, како што е Federal Reserve – САД. Се посочува и ризик од стагфлација — ситуација каде што инфлацијата расте, а економијата стагнира, што претставува предизвик за монетарната политика.

Во ваква нестабилна средина, пазарите на криптовалути покажаа зголемена нестабилност, со пад на вкупната пазарна капитализација од 25,9%. Особено погодени беа сектори како AI токени, Memecoins (криптовалути инспирирани од интернет мемиња, кои често имаат шпекулативна вредност) и Layer 2 решенија (технички решенија за зголемување на брзината и ефикасноста на постоечки блокчејн мрежи).

Истовремено, извештајот забележува промена во корелацијата на биткоин со традиционалните финансиски средства како акциите и златото, што укажува на потенцијална трансформација на неговата улога во глобалниот финансиски систем.

И покрај краткорочниот пад, Binance Research укажува дека дигиталните средства би можеле да ја зацврстат својата позиција како несуверени складишта на вредност во време на глобална нестабилност.

Главниот извршен директор на Binance, Ричард Тенг, нагласи дека иако криптовалутите се однесуваат како ризични средства во периоди на неизвесност, токму ваквите макроекономски услови би можеле да ја засилат нивната привлечност со текот на времето.

„Трговските тензии внесуваат нестабилност, но во исто време го потенцираат
значењето на децентрализираните средства во неизвесни времиња“, истакна Тенг.

„Краткорочно, ваквите макро шокови често предизвикуваат ‘risk-off’ реакција кај
инвеститорите, кои се повлекуваат додека ги следат случувањата поврзани со економскиот раст, монетарната политика и глобалната трговија. Но, на долг рок,
ваквото окружување може да го засили интересот за крипто како несуверена
форма на складирање вредност. Многу долгорочни инвеститори и понатаму го
гледаат биткоин и другите дигитални средства како отпорни алтернативи во
периоди на економска нестабилност и променливи политички насоки.“, додаде Ричард Тенг.

Целиот извештај е достапен на: Binance Research – Tariff Escalation and Crypto Markets