Банки
Ангеловска-Бежоска на започнувањето на втората фаза од проектот со ИНФЕ-ОЕЦД и МФ на Холандија: Преку финансиска едукација до ползување на придобивките од финтек-секторот

Гувернерката Ангеловска-Бежоска, на покана на министерката за финансии на Холандија и ОЕЦД, учествуваше на настан посветен на финансиската едукација. Средбата истовремено го означи и почетокот на втората фаза на проектот финансиран од холандското министерство за финансии и ИНФЕ-ОЕЦД, насочен кон поддршка на финансиската писменост и инклузија во регионот на ЦЈЕ. Средбата ја отвори потпретседателката на Владата на Холандија и министерка за финансии, Сигрид Кааг, со обраќање кон присутните.
„Дигитализацијата во финансиите носи бројни предности, вклучително и подобар пристап до финансиите, којшто, пак, е важен за намалување на сиромаштијата и за повисок економски раст. Според некои истражувања, со полесен пристап до финансиите може да се зголеми растот и за околу 2 процента, а ако станува збор за дигитален пристап до финансиите, дури и повеќе. Сепак дигиталната ера носи и нови ризици. Ризиците од дигиталните иновации, како што се евентуалните нови видови на е-измама, откривањето, прашањата околу безбедноста и доверливоста на податоците, полесниот пристап до краткорочни кредити и потенцијалната презадолженост на домаќинствата, мора да се третираат внимателно, не само од регулаторна гледна точка, туку и преку зголемување на свеста за нив во рамките на процесот на финансиска едукација“, истакна гувернерката Анита Ангеловска-Бежоска на панел-дискусијата со наслов „Финансиска писменост и финансиска едукација: нови предизвици и стратегиски приоритети“.
Таа додаде дека покрај новите можности за инклузија, треба да се има на ум дека недостатокот на дигитални вештини и писменост може всушност да ја ограничи инклузивноста и придобивките од дигиталните финансиски услуги. Затоа, треба да се развиваат ефективни иницијативи за финансиската едукација коишто ќе ги опфатат финансиите во дигиталниот свет, да се поддржат дизајнот и употребата на дигиталните алатки за да се обезбеди финансиско образование за помладите генерации, но и да се подигне свеста и кај постарите генерации.
На панел-дискусијата гувернерката истакна дека во рамките на првата фаза на проектот, во изминативе неколку години, е направен значителен напредок што беше потврдено и од страна на меѓународните институции. Така, во 2021 година е донесена првата национална Стратегија за финансиска едукација и инклузија, неколку стратегиски документи, а спроведени се и бројни едукативни активности, со кои меѓу другото, се посветува внимание и на дигиталната писменост. За ефективно спроведување на Стратегијата, Народната банка ги зема предвид потребите на младата и на постарата популација и нуди различни видови образовни можности за целото население, што вклучуваат онлајн предавања, едукативни објави на веб-страницата и социјалните мрежи, едукативни видеоигри и онлајн квизови. Народната банка неодамна објави и брошура за користење на дигиталните финансиски услуги што содржи лесно разбирливи совети за безбедно користење на овие услуги.
Настанот, на кој присуствуваа гувернерката Анита Ангеловска-Бежоска и главната економистка на Народната банка, Анета Крстевска, се одржа во Хаг, Холандија, во рамките на Годишниот состанок за регионалниот проект − Техничка помош за финансиска едукација. На настанот присуствуваа високи претставници од 10 земји од ЦЈЕ кои се вклучени во проектот.
Банки
Посета од претставниците на Федералните резерви на Њујорк на Народната банка за зајакнување на меѓународната соработка

Делегација од Банката на федералните резерви на Њујорк ја посети Народната банка на Република Северна Македонија заради размена на искуства и јакнење на соработката во областа на меѓународните банкарски услуги и управувањето со сметките на централните банки. Посетата е важна за соработката меѓу Народната банка и водечките централни банки во светот, истакнувајќи ја нејзината важна улога во стабилноста на регионалните и светските финансиски системи.
Гувернерот на Народната банка, Трајко Славески, оствари работна средба со претставниците од Федералните резерви на Њујорк, каде што беа разгледани можностите за соработка во областа на обуките и добрите банкарски практики во согласност со меѓународните стандарди.
Оваа посета претставува важен чекор во продолжувањето на соработката меѓу Народната банка и Банката на федералните резерви на Њујорк.
Банки
ПроКредит Банка и ЕБОР со нова програма за поддршка на локалните бизниси вредна 20 милиони евра

ПроКредит Банка потпиша договор со ЕБОР – European Bank for Reconstruction and Development (EBRD) во износ од 20 милиони евра за Програмата за споделување на ризикот.
ПроКредит Банка е една од првите банки во земјата која се вклучи на оваа програма, која ќе овозможи полесен пристап до финансирање на поголеми проекти за локалните бизниси, придонесувајќи кон зајакнување и раст на локалните компании.
Со овој финансиски инструмент ПроКредит Банка ќе го сподели ризикот со ЕБОР на определени изложувања кон клиентите, каде ЕБОР ќе даде гаранции до 50 отсто од определеното портфолио.
Дополнително овие проекти добиваат техничка поддршка за нивна успешна реализација од широк тим на консултанти ангажирани од ЕБОР.
Банки
Одржана редовна седница на Извршниот одбор за монетарната политика − каматните стапки остануваат исти, поддржани со макропрудентните мерки на Народната банка

На 16 септември 2025 година се одржа редовна седница на Извршниот одбор за поставеноста на монетарната политика на Народната банка. На седницата беа разгледани најновите податоци и информации за светската и за домашната економија и најновите случувања на меѓународните и на домашните финансиски пазари во контекст на поставеноста на монетарната политика.
На седницата беше одлучено каматните стапки да останат исти, односно каматната стапка на благајничките записи да остане на нивото од 5,35%, а каматните стапки на депозитите преку ноќ и на седум дена се задржуваат на нивоата од 3,95% и 4%, соодветно. Понудата на благајничките записи на редовната аукција ќе биде исто така непроменета, односно ќе изнесува 10 милијарди денари. Со ваквата одлука се задржува внимателниот пристап при водењето на монетарната политика, во согласност со економските услови и ризиците коишто произлегуваат од домашното и надворешното окружување. Овој пристап на монетарната политика е поддржан и со неодамнешните промени кај задолжителната резерва, затегнувањето на макропрудентните мерки во делот на критериумите на кредитната побарувачка, како и со зголемувањето на противцикличниот заштитен слој на капиталот за дополнителни 0,25 процентни поени[1]. Комбинацијата на овие мерки е насочена кон одржување на ценовната стабилност на среден рок и стабилноста на девизниот курс, како и кон заштита од можни идни системски ризици. Во однос на монетарната поставеност во еврозоната, ЕЦБ на септемврискиот состанок донесе одлука за задржување на каматните стапки на досегашното ниво.
Годишната стапка на инфлација во август забави и изнесуваше 4,4%, под влијание на базичната и прехранбената компонента, при натамошен пад на цените на енергентите. Сепак, остварената инфлација е над проектираното ниво, со што таа и понатаму останува во фокусот и потребна е внимателност. Најновите проекции за берзанските цени на примарните производи за наредниот период се ревидирани во надолна насока, што укажува на помали увозни ценовни притисоци во споредба со очекувањата. И покрај тоа, сѐ уште постои неизвесност околу идните движења на светските цени на примарните производи поради геополитичките тензии и климатските промени. Оттука, ризиците за идната динамика на инфлацијата и натаму постојат, а се поврзани и со натамошната неизвесност од променливото надворешно окружување, но и со домашните фактори што влијаат врз побарувачката.
Состојбата на девизниот пазар е стабилна, при што од почетокот на годината Народната банка интервенира со нето-откуп на девизи. На крајот на август, нивото на девизните резерви изнесува 4.754,4 милиони евра, што е соодветно за одржување на стабилноста на курсот на домашната валута. Во однос на последните расположливи податоци од надворешниот сектор, остварувањата на менувачкиот пазар заклучно со август упатуваат на нето-приливи од приватните трансфери коишто се малку повисоки од очекувањата за третиот квартал. Проценетиот трговски дефицит за третиот квартал од годината, во согласност со податоците за надворешнотрговската размена во јули, е малку повисок од очекувањата, иако периодот е сѐ уште краток за попрецизна оцена. Во вториот квартал од 2025 година, остварениот дефицит во тековната сметка на билансот на плаќања е повисок од очекувањата, при истовремени нето-приливи во финансиската сметка, коишто се минимално пониски од очекувањата според априлската проекција.
Во вториот квартал од 2025 година, растот на економската активност забрза и изнесува 3,4% на годишна основа. Ваквото остварување е малку повисоко во однос на оцената за вториот квартал во рамките на априлскиот циклус проекции. Економскиот раст целосно произлегува од позитивниот придонес на домашната побарувачка, во услови на раст на личната потрошувачка и бруто-инвестициите, додека нето-извозот бележи мал негативен придонес, во услови на забрзан раст и на извозот и на увозот. Светската неизвесност, особено поради трговските и геополитичките тензии, и натаму претставува најголемиот надворешен ризик за домашната економија. Во однос на домашното окружување, обемот и динамиката со коишто ќе се остваруваат домашните инфраструктурни проекти се едни од најважните фактори што ќе влијаат врз темпото на економскиот раст.
Остварувањата во монетарниот сектор покажуваат натамошна солидна кредитна поддршка на економијата, што е над очекувањата. Во јули, депозитите и кредитите бележат солидни стапки на раст, коишто се повисоки во однос на априлските проекции.
Општо земено, со последната одлука се задржува внимателниот пристап при водењето на монетарната политика, во согласност со најновите движења кај најважните макроекономски показатели и процените за ризиците. Надворешните ризици и понатаму се изразени, но внимателно се следат и домашните фактори коишто влијаат врз побарувачката. Народната банка и во иднина ќе биде подготвена да ги користи сите расположливи инструменти и да преземе соодветни мерки за одржување на стабилноста на девизниот курс на денарот во однос на еврото и за обезбедување на ценовната стабилност на среден рок.
-
Банкипред 2 месеци
Промени во составот на Надзорниот одбор на Шпаркасе Банка АД Скопје
-
Банкипред 2 месеци
Промени во Надзорниот одбор на Стопанска банка АД – Скопје – кој е новиот член што носи меѓународно искуство и визија за финансискиот развој на Банката!?
-
Банкипред 2 месеци
Надзорниот одбор на НЛБ Банка Скопје со одлуки за промени во составот и бројот на членовите на Управниот одбор
-
Продуктипред 2 месеци
Од денес Apple Pay достапен во Македонија преку НЛБ Банка
-
Продуктипред 2 месеци
Картичка за премиум доживување – Lounge пристап што го трансформира патувањето
-
Бизниспред 2 месеци
САД и Јапонија со нов трговски договор: Царини од 15% и инвестиции вредни 550 милијарди долари
-
Берзапред 2 месеци
Јавна опомена од Македонска берза за 5 котирани друштвa поради непочитување на обврските за навремено објавување на информации за финансиската состојба
-
Банкипред 2 месеци
НЛБ Банка со профит над 1,6 милијарди денари во прво полугодие на 2025: Силен раст и стабилна визија за иднината!