Банки
Соработка на Народната банка со Банката на Италија за најдобри практики во развојот на интерни софтвери

Примената на новите технологии за унапредување на ефективноста и ефикасноста на процесите е една од заложбите на Народната банка, а воедно и усогласувањето со високите стандарди коишто во оваа сфера ги применуваат централните банки во Евросистемот. За оваа цел е започната билатералната соработка на нашата со централната банка на Италија, во рамките на втората фаза од Регионалната програма за зајакнување на капацитетите на централните банки на Западен Балкан, финансирана од Европската Унија. Целта е преку пренесување на искуството од страна на Банката на Италија да се зајакнат стандардите и најдобрите практики во Народната банка.
Во рамките на првата експертска мисија, претставниците од Дирекцијата за апликации и Отсекот за надзор и ИТ-безбедност од Секторот за информатичка технологија при Народната банка, заедно со експертите од централната банка на Италија, разменија сознанија во однос на процесот на развивање апликации, стандарди, најдобри практики, процедури за функционално и безбедносно тестирање и општо, за планирањето на потребните ресурси за проектите за развивање апликации. Исто така, битна тема беше процесот на планирање на проектите коишто се поврзани со развивањето софтвер, при што од страна Народната банка беа презентирани искуството и пристапот на институцијата во однос на развивањето на софтверските решенија. Во вториот дел од билатералната мерка, ќе се истражуваат отворените прашања и ќе се обезбедат подетални презентации за практиките на развивање апликации во централната банка на Италија.
Втората фаза од Регионалната програма финансирана од ЕУ за зајакнување на институционалниот капацитет на централните банки на Западен Балкан е тригодишна програма којашто ја координира Бундесбанката, во партнерство со деветнаесет централни банки на Европскиот систем на централни банки (ЕСЦБ) и Европската централна банка (ЕЦБ). За остварувањето на оваа програма, Европската Унија (ЕУ) додели 3 милиони евра од својот инструмент за претпристапна помош (ИПА III).
Банки
Чие е ова време? „PenZy vs. GenZy“ на Халкбанк во потрага поодговорот на вечното прашање

Постојат ли воопшто „старите добри времиња“? Ќе дојдат ли некои нови подобри или веќе ги живееме? Носталгија или оптимизам за иднината – што е посилно?
Ќе се разберат ли некогаш генерациите што ретко зборуваат заеднички јазик?
Халкбанк заедно со популарните јутјубери Бајкерот и Кросфитерот се во потрага по одговорот на овие прашања, поставени во форма на дискусија во која сите страни се еднакво вклучени.
На каналот на Јутјуб на Бајкерот и Кросфитерот се наоѓа првата епизода од серијалот „PenZy vs. GenZy“ – отворена и искрена дискусија на теми што вклучуваат животни перспективи, генерациски разлики (и сличности), итн.
Овој серијал, поддржан од Халкбанк, вклучува гостувања на етаблирани личности од македонската сцена – претставници на т.н. генерација PenZy, како и млади перспективни претставници од т.н. генерација Gen Z.
„PenZy vs. GenZy“ – во самото име се наоѓа објаснувањето на идејата зад овој проект. Централен мотив на овие живи дискусии е прашањето: чие е ова време? Златните времиња се студентските денови, или пензионерските? Дали романтизираме кога мислиме на минатото? Еден куп прашања, за кои љубопитно ги чекаме одговорите и од сè срце уживаме во отворениот разговор помеѓу генерациите што навидум тешко комуницираат меѓу себе. Или, можеби, и тоа е уште еден мит што вреди да се разниша? Се надеваме дека безбедниот и отворен простор што Халкбанк го креира заедно со Бајкерот и Кросфитерот ќе биде местото каде што ќе се сретнат младоста и мудроста, а и каде што ќе дојдеме до одговорите на овие прашања.

„Ова е твое време“ е токму и името на актуелната финансиска иницијатива на Халкбанк, со која секој пензионер може да ужива во златните поволности на пакетот ПЕНЗИ, кои вклучуваат:
- Исплата на пензија пред секој први во месецот;
- Подарок за секој нов корисник;
- Повлекување готовина од сите банкомати во земјата – без провизија;
- Бесплатна дебитна картичка MasterCard;
- Бесплатно е-банкарство и СМС-инфо.
Повеќе информации за пакетот ПЕНЗИ може да добиете во најблиската филијала на Халкбанк, како и на веб-страницата на Банката.
Банки
Ангеловска-Бежоска: Според ЕБРД, Извештајот има прогрес, но и потреба од зајакнување на структурните реформи за повисок животен стандард

Квалитетот на транзиција на нашата земја е над просекот на земјите од Западен Балкан со оценка 5,6 од можни 10, покажува Извештајот за транзиција (2024 – 2025) на Европската банка за обнова и развој (ЕБОР), на чијашто презентација се обратија гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска и шефот наКанцеларијата на ЕБОР во земјава, Фатих Туркменоглу.
Во своето воведно обраќање, гувернерката истакна дека процесот на спроведување на структурните реформи во нашата земја е обележан и со достигнувања и со предизвици.
„Најновиот Извештај на ЕБОР ни дава јасна слика за тоа каде се наоѓаме на патот кон постигнување одржлива пазарна економија во моментов. Најниските оценки се забележани во делот на конкурентноста, отпорноста и доброто владеење, што укажува, меѓу другото, на потребата од подлабоки реформи за зајакнување на продуктивноста, унапредување на вештините, зголемување на учеството во глобалните синџири на вредности и подобрување на деловното окружување, особено за малите и средните претпријатија. Од друга страна, нашата земја има прилично висока оценка во делот на интеграцијата, што ја одразува високата отвореност за трговија (130% од БДП) и инвестиции и релативно повисоко ниво на ИКТ-инфраструктурата. Во однос на продуктивноста, како клучен столб на долгорочниот раст, јазот сè уште е голем, при што нашата продуктивност е околу половина од просекот на ЕУ“, истакна гувернерката Ангеловска-Бежоска.
Таа, исто така, дополни дека структурните реформи се континуиран процес. Како пример за структурни промени кај нас таа го посочи влезот на странските компании во слободните економски зони, коишто одиграа позитивна улога во привлекувањето странски компании, создавањето работни места и зголемувањето на продуктивноста во македонската економија. Компаниите во зоните привлекоа над 1 милијарда евра директни странски инвестиции во последната деценија, што претставува околу 50% од вкупниот извоз и се едни од најпродуктивните компании во земјата. Зголемувањето на продуктивноста бара и поттикнување на дигитализацијата и иновациите. Имено, индексот за дигитализација на ЕБОР покажува дека остварувањето на нашата земја е 59% во делот на дигиталните предуслови и 48% во делот на фактичката употреба на дигиталните технологии, резултати коишто, иако се блиску до регионалниот просек, сè уште се далеку од границата од 100. „Пристапот до финансирање, исто така, е значаен фактор на поддршка, и во овој контекст важно е да се нагласи солидната кредитна поддршка на компаниите, за што придонес имаат и мерките на нашата политика насочени кон зајакнување на отпорноста и стабилноста на банкарскиот систем“, истакна Ангеловска-Бежоска.
„Северна Македонија направи импресивни чекори во својата зелена транзиција, развојот на инфраструктурата и унапредување на пристапот до финансии за деловните субјекти и поединците. Овие достигнувања ја одразуваат силата на нашите партнерства со локалните чинители, донаторите и приватниот сектор. Ново усвоената Стратегија на ЕБОР за земјата за 2025 – 2030 година се темели врз овој напредок, со јасни приоритети околу регионалната интеграција, одржливата инфраструктура и поттикнувањето на поконкурентна и инклузивна економија. Како што е наведено во Извештајот за транзиција на ЕБОР за 2024 -2025 година, „Управување наиндустриската политика“, индустриската политика може да одигра клучна улога во обликувањето на долгорочната конкурентност и отпорност на земјата. Нашето инвестирање во Северна Македонија е насочено кон создавање значајни можности што ќе ги охрабрат граѓаните да ја градат својата иднина дома – поддржувајќи инклузивен раст и помагајќи во справувањето со демографските предизвици. Оптимист сум за патот што претстои и посветен сум на остварување на уште поголемо влијание во наредните години“, истакна Туркменоглу, шефотна Канцеларијата на ЕБОР во земјава.
Банки
Вицегувернерката Нацевска на јубилеј на АЦИ Македонија: Народната банка спроведе реформи за развој на финансиските пазари со видливи резултати

„Народната банка посветено работеше во изминатиот период и спроведе значајни реформски процеси за поставување на домашните финансиски пазари. И во иднина, ќе остане активен двигател и поддржувач на реформските процеси за унапредување на домашните финансиски пазари, во тесна соработка со сите релевантни банкарски здруженија, државните институции и со останатите чинители на домашните финансиски пазари. Нашата цел е да создадеме посигурно, поефикасно и поконкурентно финансиско окружување, кое ќе го поддржи економскиот раст и ќе придонесе за просперитетот на нашата земја“. Ова беше посочено од страна на вицегувернерката Емилија Нацевска во поздравното обраќање на 30-тото јубилејно Годишно собрание на Здружението на финансиски пазари – АЦИ Македонија.
Домашните финансиски пазари се клучната алка во спроведувањето на монетарната политика, па затоа Народната банка уште од монетарното осамостојување активно соработува со банките со цел воспоставување на функционален, ликвиден и транспарентен девизен пазар и пазар на пари. Истовремено, Народната банка активно го поддржува примарниот пазар на државни хартии од вредност на којшто се формира т.н. безризична крива на принос, значајна за развој на останатите сегменти од финансиските пазари, при што го воспостави и секундарниот пазар на државни хартии од вредност. Воспоставувањето и континуираниот развој на овие пазари овозможи ефикасно спроведување на интервентната политика на Народната банка за одржување на стабилноста на девизниот курс на домашната валута, поефикасна трансмисија на сигналите на монетарната политика и посигурно и поевтино позајмување на финансиски средства помеѓу учесниците на пазарите. Сето тоа придонесе за постепено јакнење и одржување на стабилноста на домашниот финансиски сектор во функција на континуирана поддршка на економската активност на фирмите и домаќинствата.
„Во контекст на пошироките развојни процеси во финансискиот сектор, сакам да истакнам едно значајно достигнување оваа година, кое ја рефлектира заедничката заложба на Народната банка, банките и другите релевантни институции, прифаќањето на нашата земја во Единствената област за плаќања во евра (СЕПА). За граѓаните, компаниите, но и институциите, ова значи можност за подигнување на нивото на финансискиот квалитет и стабилност, што дополнително ќе го зајакне целокупниот економски амбиент, отворајќи простор за натамошен развој и продлабочување на тргувањето на домашните, но и на меѓународните пазари“, посочи вицегувернерката Нацевска во обраќањето.
Во таа насока, беше истакнато дека Народната банка активно го следи процесот на подготовка на банките за пристапување во СЕПА шемата за кредитен трансфер, обезбедувајќи континуирана техничка и стручна поддршка. „Иако процесот е долг и најраниот датум за прифаќање на банките од новите земји членки е 6 октомври 2025 година, со задоволство можам да споделам дека една банка веќе поднесе апликација за членство до Европскиот совет за плаќања, а повеќето банки се во напредна фаза на подготовка. Ова е јасен сигнал дека сме на добар пат – со одговорен пристап, стратешка визија и соработка меѓу институциите – да се вградиме рамноправно во европскиот финансиски простор“, посочи Нацевска.
Соработка на Народната банка со АЦИ Македонија е од почетоците на здружението во 1996 година, кое беше основано на иницијатива и со поддршка на Народната банка. Здружението АЦИ Македонија ги обединува претставниците на банкарскиот сектор коишто работат на домашните финансиски пазари и претставува платформа за развивање добри професионални односи, зголемување на меѓусебната доверба, размена на искуства и постојана професионална едукација на вработените во банкарскиот сектор. Здружението во 2001 година стан дел од меѓународното семејство на здружение на банкарски работници на финансиските пазари, кое оваа година прославува исто така значаен јубилеј, односно 70 години постоење. Едукацијата и промовирањето на етичко однесување на овој сегмент на банкарски професионалци и во иднина ќе биде во фокусот на активностите на Народната банка како партнер на здружението АЦИ Македонија.
- Банкипред 2 недели
НЛБ Банка Скопје e првата банка во земјата со формална апликација кон СЕПА, единствената област за плаќање во евра
- Банкипред 1 месец
Шпаркасе Банка наскоро започнува со изградба на нова Централа во Скопје
- Интервјуапред 2 месеци
Интервју | ЕМИЛИЈА НАЦЕВСКА: Вклучувањето на Македонија во СЕПА отвора ново поглавје во меѓународните плаќања
- Советипред 1 месец
Водич за станбени кредити – Дел 1: Што треба да знаете пред да аплицирате?
- Колумнипред 2 месеци
Кон дигиталната ера: Електронскиот потпис, норма и неопходност на модерното банкарство
- Банкипред 3 недели
ПРВ КВАРТАЛ ОД СОНИШТАТА ЗА КОМЕРЦИЈАЛНА БАНКА – добивката зголемена за речиси 20,1%!
- Вработувањепред 2 месеци
Комерцијална банка вработува Помлад соработник за администрирање кредити и гаранции
- Банкипред 3 недели
Стопанска банка АД – Скопје во првиот квартал од 2025 година оствари добивка од 13,5 милиони евра!